اکنون که بیش از ۱۳ سال از زمان معرفی بیت کوین در سال ۲۰۰۸ سپری شده است، زندگی افراد بسیاری زیادی در سراسر دنیا با این ارز دیجیتال گره خورده است. با وجود این که ارزهای دیجیتال بسیار زیاد دیگری در بازار رمزارزها معرفی شده، هنوز بیت کوین با فاصله زیاد نسبت به سایر رمزارزها گردش مالی این بازار را به خود اختصاص داده است. دامیننس بیت کوین در ابتدای سال ۲۰۲۱ حدود ۶۰ درصد است. به این معنی که ۶۰ درصد کل گردش مالی که در بازار رمزارزها برقرار است، به بیت کوین اختصاص دارد. در این بین سؤالات فراوانی در خصوص بیت کوین وجود دارد؛ یکی از حوزه‌های پرطرف‌دار در پیرامون بیت کوین، مسئله ماینینگ بیت کوین است. در حال حاضر دستگاه ماینر بیت کوین به‌ عنوان مهم‌ترین ابزار استخراج آن، محل بحث بسیاری از فعالان بازار است.

به نظر شما دستگاه بیت کوین چیست و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ آیا اساساً استخراج بیت کوین سودآور است؟ بهترین دستگاه ماینر بیت کوین موجود در بازار کدام است؟ چه شرکت‌هایی در زمینه تولید دستگاه استخراج بیت کوین فعالیت می‌کنند؟ سخت‌افزارهای بیت کوین در طول این ۱۳ سال چه تحولاتی را تجربه کرده‌اند؟ اینها سؤالات بسیار مهمی است که در این مقاله به‌تفصیل بررسی می‌شود. در انتهای این مقاله خوانند بخش زیادی از اطلاعات مورد نیاز برای شناخت دستگاه استخراج بیت کوین را به دست می‌آورد.

چه نیازی به دستگاه ماینر بیت کوین وجود دارد؟

دستگاه ماینر بیت کوین که امروز مورد استفاده قرار می‌گیرد، از یک عقبه‌ای برخوردار است که صحبت درباره آن از جهت درک تغییرات فرآیند ماینینگ در طول این سال‌ها کاملاً ضروری است. همان‌طور که همه فعالان بازار رمزارزها می‌دانند، شبکه بلاک‌چین بیت کوین یک شبکه غیرمتمرکز است که توسط تعداد زیادی ماینر در سراسر عالم اداره و کنترل می‌شود.

اساس کار ماینرها نیز مشخص است. هر تراکنش در بستر بلاک‌چین بیت کوین درون یک بلوک ذخیره می‌شود. یک معامله زمانی تأیید می‌شود که ماینرها بلوک را کامل کنند. برای کامل کردن هر بلوک نیز باید تعداد بسیار زیادی معادلات ریاضی پیچیده حل شوند. البته در ابتدای راه، به دلیل این که بلوک‌های کمی در بلاک‌چین بیت کوین وجود داشت، معادلات کمتری پیش روی ماینرها بودند. در نتیجه به کمک رایانه‌های خانگی نیز امکان حل این معادلات وجود داشت.

نتیجه حل معادلات ریاضی نیز استخراج یک کد ۱۶ رقمی است که اصطلاحاً به نام هش شناخته می‌شود. هر ماینری بتواند زودتر از سایرین یک بلوک را کامل کند، موفق به دریافت پاداش ماینینگ می‌شود. به همین رقابت بر سر استخراج ماینینگ بالا گرفت. ایده ساخت دستگاه ماینر بیت کوین دقیقاً از همین‌جا نشئت می‌گیرد. به این ترتیب عملاً رایانه‌های خانگی از گردونه رقابت خارج شدند؛ چراکه به دلیل محدودیت سخت‌افزاری عملاً امکان رقابت با دستگاه ماینر بیت کوین برای آن‌ها فراهم نیست.

بیشتر بخوانید: استخراج بیت کوین

سخت‌ افزارهای مورد استفاده در ماینینگ بیت کوین

فرآیند پیشرفت سخت‌افزارهای مورد استفاده برای استخراج بیت کوین جالب توجه است. ابتدای امر از CPU رایانه‌ها برای این منظور استفاده می‌شد؛ اما ماینرها به این نکته پی بردند که می‌توان به کمک GPU کار ماینینگ را با راندمان ۵۰ تا ۱۰۰ برابر بهتر انجام داد. همین مسئله پلی برای تولید دستگاه استخراج بیت کوین شد. در حال حاضر نیز عمده ماینرهای بیت کوین از دستگاه‌های ایسیک ASIC در مزارع خود استفاده می‌کنند. در ادامه نگاهی به برخی سخت‌افزارهای مورد استفاده در تولید بیت کوین در طول سال‌های اخیر می‌اندازیم.

واحد پردازش گرافیک یا GPU

کارت‌های گرافیکی که برای بازی‌های رایانه‌ای بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، یک بخش پردازش قدرتمند به نام GPU دارند که از توان محاسباتی بسیار بالایی برخوردار است. ماینرها با درک صحیح این مسئله این توان محاسباتی را در راستای حل معادلات ریاضی پیچیده به‌منظور استخراج هش بلوک بکار گرفتند. مزایای بسیار خوب GPU در مقایسه با CPU باعث شده که عملاً این سخت‌افزار جای CPU را در بحث استخراج بیت کوین به طور کامل بگیرد. برای محاسبه توان دستگاه ماینر بیت کوین از مفهومی به نام هش ریت با واحد تعداد هش بر ثانیه استفاده می‌شود که در ادامه مفصل توضیح داده می‌شود. یک CPU در بهترین حالت هش ریت حدود ۱۰ مگاهش دارد. در حالی که برای GPU این عدد به حدود ۸۰۰ مگاهش می‌رسد.

واحد پردازش گرافیک یا GPU

البته عمر مفید استفاده از سخت‌افزارهای مبتنی بر GPU نیز چندان طولانی نبود؛ چراکه خیلی زود فناوری‌های جدیدی ابداع شدند که در ادامه به آن اشاره می‌شود.

مدار مجتمع دیجیتال برنامه‌پذیر یا FPGA

برای تولید این مدار مجتمع از تعدادی تراشه الکترونیکی که برای استخراج بیت کوین سفارشی‌سازی شده‌اند، استفاده می‌شود. با کنار هم قرار دادن این تراشه‌ها، مدار مجتمع دیجیتال برنامه‌پذیر یا FPGA تولید شد. مزیت این دستگاه‌ها در مقایسه با GPU نرخ هش ریت آن‌ها نیست. چراکه این دستگاه‌ها نیز با هش ریت حدود ۸۲۶ مگاهش فعالیت می‌کنند. نکته مهم در خصوص تفاوت این دو سخت‌افزار در میزان برق مصرفی آن‌ها است. یک سخت‌افزار مبتنی بر GPU در حدود ۴۰۰ وات برق مصرف می‌کند. این در حالی است که میزان انرژی الکتریکی مصرفی یک دستگاه FPGA حدود ۸۰ وات است؛ یعنی یک‌پنجم سخت‌افزار قبلی. این مسئله در کاهش‌های هزینه‌های جاری ماینرها بسیار مؤثر بود. به همین دلیل توجهات زیادی نسبت به این سخت‌افزار جلب شد.

اما باز هم این مسئله دیری نپایید و با معرفی نسل جدید دستگاه ماینر بیت کوین یعنی ایسیک عملاً هر دو سخت‌افزاری که تا بدین جا مورد اشاره قرار گرفتند، منسوخ شدند.

مدارهای مجتمع با کاربرد خاص یا ASIC

این سخت‌افزار به‌عنوان جدید‌ترین تکنولوژی مورد استفاده برای تولید دستگاه استخراج بیت کوین به شمار می‌رود. این دستگاه‌ها که به طور اختصاصی برای ماینینگ بیت کوین مورد استفاده قرار می‌گیرند، به‌عنوان یک انقلاب در عرصه استخراج بیت کوین به شمار می‌روند.

مدارهای مجتمع با کاربرد خاص یا ASIC

دستگاه‌های جدید ایسیک که روانه بازار می‌شوند، هش ریتی در حدود ۱۶ تراهش دارند و این مسئله کاملاً نشان‌دهنده برتری این سخت‌افزار در مقایسه با دو سخت‌افزار قبلی است. البته ایسیک‌ها چالش‌هایی از قبیل مصرف برق بالا، آلودگی صوتی زیاد و همچنین قیمت بسیار بالا را به همراه دارند. اما با توجه به فضای رقابتی که برای استخراج بیت کوین وجود دارد، ماینرها کاملاً به سمت استفاده از دستگاه‌های ایسیک حرکت کرده‌اند.

دستگاه بیت کوین چیست؟ معرفی دستگاه ماینر بیت کوین

در بالا روند تحولات در زمینه سخت‌افزار دستگاه ماینر بیت کوین به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت. همان‌طور که اشاره شد، دستگاه استخراج بیت کوین، ابزاری برای حل معادلات ریاضی پیچیده در شبکه بلاک‌چین بیت کوین به‌منظور تکمیل بلوک تراکنش‌ها است. در حال حاضر فناوری اصلی که برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد، دستگاه ماینر بیت کوین از نوع ASIC است. این دستگاه‌ها چه خصوصیاتی دارند؟ بهترین تولیدکنندگان دستگاه استخراج بیت کوین در دنیا چه شرکت‌هایی هستند؟ این مسائل مهمی است که در ادامه به‌تفصیل درباره آن‌ها بحث خواهد شد.

ویژگی‌های یک دستگاه استخراج بیت کوین خوب چیست؟

برای انتخاب دستگاه ماینر بیت کوین باید چند نکته اساسی را مدنظر قرار داد. کسانی که قصد راه‌اندازی مزارع بیت کوین را دارند، باید نسبت به این مسئله حساسیت بیشتری به خرج دهند. راه‌اندازی و اداره یک مزرعه استخراج بیت کوین، هزینه‌بر است. در نتیجه باید طرح توجیهی این کسب‌وکار به‌دقت کارشناسی شود. در غیر این صورت ممکن است، هزینه‌ها و درآمدهای مزرعه همخوانی نداشته باشند و در نتیجه سودآور مورد انتظار عاید صاحبان مزارع استخراج بیت کوین نشود. در ادامه برخی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که باید در هنگام خرید دستگاه ماینر بیت کوین مورد توجه قرار گیرد، بررسی می‌شوند.

هش ریت بالا

منظور از هش ریت دستگاه بیت کوین چیست؟ مکانیزم سخت‌افزارها برای کشف هش بلوک، امتحان کردن اعداد مختلف است. در اصطلاح فنی به تعداد عددی که به‌عنوان هش در یک ثانیه توسط دستگاه استخراج بیت کوین امتحان می‌شود، هش ریت می‌گویند. طبیعی است که هرچه نرخ هش ریت یک دستگاه ماینر بیت کوین بالاتر باشد، شانس دستیابی سریع‌تر به هش صحیح بلوک بیشتر می‌شود؛ بنابراین در زمان خرید دستگاه ماینر باید به این مسئله توجه کافی داشته باشید. البته بدیهی است که هرچه هش ریت دستگاه ایسیک بالاتر باشد، قیمت آن و مصرف برق آن نیز بالاتر می‌رود.

مصرف برق مدیریت شده

حتماً اخباری را که در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ هم‌زمان با قطعی برق در کشور منتشر شد را شنیده‌اید. بسیاری معتقدند که استخراج بیت کوین در کشور موجب قطعی‌های موقت برق در کشور شده است. فارغ از اینکه این ادعا چقدر صحیح است، مسئله مصرف برق بسیار زیاد مزارع بیت کوین یک چالش جدی برای مزارع بیت کوین به شمار می‌رود.

در شرایط حال حاضر یک دستگاه ماینر بیت کوین اگر در ۳۶۵ روز سال به‌صورت دائمی روشن باشد و در شبکه بیت کوین مشغول به فعالیت باشد، به طور متوسط حدود ۰.۸۵ سکه بیت کوین استخراج می‌کند. هم‌زمان چیزی در حدود ۱۵ هزار کیلووات برق توسط این دستگاه مصرف می‌شود که معادل ۱۰۰ سال برق مصرفی یک واحد مسکونی در کشور ما است. به این مسئله باید این نکته اضافه شود که نرخ برق مصرفی مزارع استخراج به‌صورت تجاری محاسبه می‌شود. البته با توجه به قیمت فعلی بیت کوین کار استخراج آن توجیه اقتصادی دارد.

قیمت مناسب

برندهای مختلفی در زمینه تولید دستگاه ماینر بیت کوین در دنیا فعالیت می‌کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. اما نکته مهمی که باید در اینجا به آن اشاره شود این است که میان قیمت بیت کوین و قیمت دستگاه استخراج بیت کوین رابطه مستقیمی برقرار است. در صورتی که قیمت بیت کوین افزایش یابد، قیمت ماینرها نیز بالا می‌رود. ضمن اینکه قیمت دستگاه ماینر در ایران به عوامل مختلف دیگری مثل تعرفه برق، قیمت دلار و… نیز بستگی خواهد داشت.

میزان صدای ماینرها

دستگاه‌های ماینر بیت کوین در مزارع به طور ۲۴ ساعته فعال هستند. همچنین آلودگی صوتی این دستگاه‌ها بسیار زیاد است. در قوانین راه‌اندازی مزارع بیت کوین که توسط وزارت صنعت در سال ۱۳۹۸ ابلاغ شد نیز اجازه راه‌اندازی مزارع بیت کوین در حریم شهرها داده نشده است؛ بنابراین به هیچ عنوان نباید به فکر خرید چند دستگاه ماینر و قرار دادن آن‌ها در منزل خود باشیم. چراکه صدای آن‌ها بسیار آزاردهنده است.

تهویه مناسب

فعالیت دائمی و مصرف برق بالای دستگاه ماینر بیت کوین موجب شده است که این دستگاه‌ها خیلی زود داغ کنند. به همین همواره یک فن نسبتاً بزرگ همراه این دستگاه‌ها تعبیه می‌شود تا کار خنک‌سازی آن‌ها را انجام دهند. این مسئله موجب جلوگیری از آسیب رسیدن به دستگاه‌ها می‌شود.

بهترین شرکت‌های تولیدکننده دستگاه ماینر بیت کوین

تا اینجا به طور مفصل بررسی شد که دستگاه بیت کوین چیست و چه مشخصاتی دارد. در ادامه در خصوص تعدادی از برترین شرکت‌هایی که در زمینه تولید دستگاه ماینر بیت کوین فعالیت می‌کنند، بحث می‌شود.

شرکت Bitmain Technologies

یک شرکت چینی که به‌عنوان نخستین تولیدکننده دستگاه‌های ایسیک در دنیا به شمار می‌رود و فعالیت خود را در سال ۲۰۱۳ آغاز نموده است. این شرکت به حدی توسعه پیدا کرده است که در حال حاضر دارای چند نمایندگی در کشورهای مختلف دیگر است.

شرکت Bitmain Technologies

در سال‌های اخیر چندین مدل دستگاه ماینر مخصوص سایر رمزارزها را نیز تولید نموده است که به‌عنوان مثال می‌توان به دستگاه ماینر لایت کوین و دش اشاره نمود. در حال حاضر حدود ۸۰ درصد دستگاه‌های ایسیک موجود در مزارع سراسر دنیا مربوط به دستگاه‌های برند این شرکت چینی است. البته انتقادات زیادی نسبت به فعالیت‌های انحصارطلبانه‌ای این شرکت در سال‌های اخیر مطرح شده است که به نظر می‌رسد روی روند عملکرد آن در آینده اثرگذار باشد. اما در حال حاضر به اذعان بسیاری از کارشناسان این حوزه بهترین برند ماینر موجود در بازار به شمار می‌رود.

شرکت MicroBT

یک شرکت تازه‌کار چینی در عرصه تولید دستگاه استخراج بیت کوین به شمار می‌رود در سال ۲۰۱۹ آغاز به کار کرده است اما به نظر می‌رسد روند رو به رشد خوبی را در پیش گرفته است. چرا در سال ۲۰۲۰ موفق به فروش ۶۵۰۰۰۰ دستگاه ایسیک شده است. نام دستگاه‌های ماینر تولیدی این شرکت در بازار، Whatsminer است.

شرکت MicroBT

دستگاه واتسماینر در حال حاضر در مدل‌های مختلفی تولید و روانه بازار می‌گردد. در آینده به احتمال زیاد خیلی بیشتر در خصوص این شرکت خواهیم شنید.

شرکت Canaan Creative

یک شرکت چینی دیگر است که در سال ۲۰۱۳ فعالیت خود را در شهر پکن آغاز نمود و به‌عنوان دومین تولیدکننده بزرگ دستگاه‌های ایسیک در سطح جهان به شمار می‌رود. همچنین این شرکت سهامی عام بوده و در بورس آمریکا سهام آن عرضه شده است.

شرکت Canaan Creative

شرکت Innosilicon Technology

یک شرکت چندملیتی که با مشارکت چینی‌ها و کشورهای آمریکای شمالی راه‌اندازی شده است و به دلیل قیمت‌های پایین‌ترین که در مقایسه با سایر رقبا روی دستگاه ماینر بیت کوین خود گذاشته است، معروف شده است. نام دستگاه‌های ماینر این برند در بازار، ترمیناتور است.

شرکت Innosilicon Technology

سؤالات متداول در خصوص دستگاه ماینر بیت کوین

آیا راه‌ اندازی مزرعه استخراج بیت کوین مقرون به صرفه است؟

در این قسمت لازم است تا در خصوص یک نکته بسیار مهم بحث شود. آیا راه‌اندازی مزرعه بیت کوین در کشور ما سودآور است؟ برای پاسخ به این سؤال باید توجه داشته باشید که باتوجه به قیمت فعلی بیت کوین و هزینه‌های جاری و راه‌اندازی مزارع استخراج بیت کوین تنها در صورتی که تعداد زیادی ماینر در مزرعه گردآوری شود، سودآوری این کار تضمین شده به حساب می‌آید.

آیا دستگاه ماینر بیت کوین به‌صورت مستقل فعالیت می‌کند؟‌

پاسخ به این سؤال مثبت است. هر دستگاه ماینر به‌صورت مستقل در شبکه بلاک‌چین فعالیت می‌کند و هیچ ارتباطی به سایر دستگاه‌های موجود در یک مزرعه ندارد.

بهترین ماینر بیت کوین ۲۰۲۱ چیست؟

توضیح درباره بهترین ماینر موجود در بازار با توجه به تنوع محصولات کار چندان ساده‌ای نیست. با این وجود روی هم رفته دستگاه ماینر مدل واتسماینر به‌عنوان یکی از بهترین دستگاه ماینر بیت کوین ۲۰۲۱ در حال حاضر به شمار می‌رود.

رنج قیمت دستگاه بیت کوین چیست؟

یکی از نکاتی که در خصوص قیمت ماینر بیت کوین در ایران و سراسر دنیا وجود دارد، تفاوت قیمت بسیار زیادی است که بین دستگاه‌های مختلف به چشم می‌خورد. واقعیت این است که در طول این سال‌ها نوسانات زیادی در این حوزه شاهد بوده‌ایم. البته در کشور ما به دلیل نوسانات قیمت دلار، تغییر قیمت دستگاه ماینر با شدت بیشتری به وقوع می‌پیوندد. از طرف دیگر هیچ نهاد متولی برای رصد و پایش ماینرها وجود ندارد. همه این مسائل در کنار تکنولوژی‌های به کار رفته در دستگاه‌های استخراج بیت کوین موجب شده است که در حال حاضر ماینرها بین ۱۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان در بازار ایران به فروش برسند.

مقرون به صرفه ترین دستگاه ماینر بیت کوین چه نام دارد؟

چند دستگاه ماینر بیت کوین وجود دارد که در کنار عملکرد مناسب، از قیمت نسبتا مقرون به صرفه‌ای برخوردار هستند و در کمتر از چهار یا پنج ماه بازگشت سرمایه شما را رقم می‌زنند. این ماینرها عبارت‌اند از:

  • دستگاه M3X
  • دستگاه S9j

کلام پایانی

در این مقاله به طور مفصل بررسی شد که دستگاه بیت کوین چیست و چه خصوصیاتی دارد. اگر قصد راه‌اندازی یک مزرعه بیت کوین را دارید، حتماً طرح توجیهی کسب‌وکار خود را با چند مشاور این حوزه در میان بگذارید. چرا که هزینه راه‌اندازی مزارع بیت کوین بالاست و باید روی مسئله سودآوری دقت بیشتری داشته باشید.

به علاوه در هنگام خرید دستگاه ماینر بیت کوین حتماً نسبت به نکاتی که در خصوص ویژگی‌های این دستگاه‌ها ذکر شد، دقت کافی را داشته باشید. مصرف برق مزارع بیت کوین چالش جدی است که به هیچ عنوان نباید نسبت آن غفلت نمود و حتماً باید زمینه و زیرساخت لازم برای این منظور به خوبی تدارک دیده شود.