کندل چیست؟ انواع کندل به زبان ساده + آموزش تصویری

بسیاری از معامله‌گران برای تحلیل تکنیکال از نمودار شمعی یا کندل استیک استفاده می‌کنند. تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که با وجود شکل‌های مختلف از نمودار قیمت، دلیل محبوبیت نمودار کندل چیست؟ در تحلیل تکنیکال، دو نکته مهم مدنظر قرار می‌گیرد. در وهله اول، استفاده از ابزارهایی در اولویت‌اند که بیشترین اطلاعات مفید را برای تصمیم‌گیری در زمینه خرید و فروش دارایی‌ها در بر داشته باشند. پس از آن، سهولت در استفاده از ابزارها اهمیت پیدا می‌کند. کندل‌های ژاپنی هر دو ویژگی مهم را در خود جای داده‌اند. در این مطلب، قصد داریم انواع کندل در تحلیل تکنیکال را معرفی ‌کنیم. تا پایان با ما همراه باشید.

کندل چیست؟

کندل خلاصه عبارت کندل استیک (Candle Stake) است که بین تحلیلگران تکنیکال بیشتر به‌نام کندل معروف شده است. معادل فارسی کندل استیک، شمعدان است که البته هیچ‌گاه این کلمه بین تریدرهای ایرانی رایج نشده است و معمولاً از همان عبارت کندل استفاده می‌کنند. ابداع کندل‌ها به ژاپنی‌ها برمی‌گردد. تاجران برنج از ابزاری به‌نام کندل برای سنجش و پیش‌بینی قیمت برنج استفاده می‌کردند.

اما از این مقدمات که عبور کنیم، نوبت به این پرسش می‌رسد که کندل چیست. کندل نوعی مدل نمودار قیمت است که به کمک آن، می‌توان کمترین و بیشترین قیمت دارایی و همچنین قیمت آغاز و پایان آن را در یک روز معاملاتی مشاهده کرد. علاوه بر این، اطلاعات ارزشمندی در کندل‌های ژاپنی نهفته‌اند که با استفاده از آن‌ها می‌توان نقاط مناسب برای خرید و فروش دارایی‌ها را شناسایی کرد. برای مثال، با استفاده از کندل‌ها خیلی راحت‌تر می‌توانید الگوهای قیمت در نمودار را تشخیص دهید. از مهم‌ترین الگوهای قیمت که با استفاده از کندل‌ها قابل شناسایی‌اند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• الگوی پرچم
• الگوی سروشانه
• الگوی چکش
• الگوی فنجان و دسته
• الگوی مثلث

اجزای تشکیل‌دهنده کندل چیست؟

برای اینکه به‌خوبی درک کنید ماهیت کندل چیست، باید با اجزای تشکیل‌دهنده آن آشنا شوید. هر کندل از دو جزء اصلی تشکیل می‌شود که عبارت‌اند از:

۱. سایه کندل (Shadow)

میله‌ای عمودی در کندل‌ها وجود دارد که نقطه پایینی آن نشان‌دهنده کمترین قیمت و نقطه بالایی آن نشان‌دهنده بیشترین قیمت دارایی در یک روز معاملاتی است. هرچه طول این میله بزرگ‌تر باشد، نوسان قیمت دارایی در یک روز معاملاتی بیشتر بوده است.

۲. بدنه کندل (Body)

بدنه کندل مستطیل یا مربعی عمودی است که دو خط افقی بالا و پایین آن نشان‌دهنده قیمت یک دارایی در زمان بازگشایی و پایان یک روز معاملاتی است. اگر کندل در نمودار به رنگ سبز باشد، دراصطلاح به آن کندل صعودی می‌گویند. بر این اساس، خط افقی پایین نشان‌دهنده قیمت بازگشایی و خط افقی بالایی معرف قیمت دارایی در پایان روز معاملاتی است.

همچنین، اگر کندل رنگ قرمز داشته باشد، با نام کندل نزولی شناخته می‌شود. بر این اساس، خط افقی بالا نشان‌دهنده قیمت بازگشایی و خط افقی پایین، معرف قیمت دارایی در پایان روز معاملاتی است.

ممکن است بخشی از سایه بالاتر از بدنه و بخشی دیگر در زیر بدنه قرار بگیرد. ناحیه‌ای از سایه در بالای کندل با نام سایه بالایی (Upper Shadow) و ناحیه زیر کندل با نام سایه پایینی (Lower Shadow) شناخته می‌شود.

انواع کندل در تحلیل تکنیکال به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

تا اینجا بررسی کردیم که مفهوم کندل چیست و از چه اجزایی تشکیل می‌شود. انواع کندل در تحلیل تکنیکال به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:

۱. الگوی کندل ماروبزو  (Marubozu)

در کندل ماروبزو خبری از سایه نیست و فقط بدنه کندل قابل مشاهده است. کندل ماروبزو در حالت کلی به دو دسته با رنگ سبز و قرمز تقسیم می‌شود. کندل ماروبزو قرمز نشان‌دهنده روند نزولی پرقدرت است و فشار فروش سنگین از روی آن قابل تشخیص است. کف کندل معرف بسته شدن قیمت و سقف کندل معرف باز شدن آن است.

کندل ماروبزو سبز نیز نشان‌دهنده روند صعودی قیمت در دارایی است و دست برتر خریداران در بازار به‌طور کامل قابل مشاهده است. در این الگو، کف قیمت معرف باز شدن و سقف کندل نشان‌دهنده بسته شدن قیمت دارایی است.

۲. الگوی کندل دوجی  (Doji)

الگوی کندل دوجی به شرایطی اشاره دارد که در آن، قیمت باز شدن و بسته شدن دارایی یکسان است. بدنه در این کندل بسیار نازک است و حالت خطی دارد. دوجی سفید به این مفهوم است که خریداران در بازار چندان قدرتی ندارند و ادامه روند صعودی قیمت با شرایط فعلی به‌هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست. دوجی مشکی نیز اشاره به شرایطی دارد که فروشندگان تضعیف شده‌اند و برای افت قیمت دیگر روند فعلی کارساز نیست. زمانی که کندل دوجی در بازار شکل می‌گیرد، می‌توان به‌نوعی برداشت کرد که خریداران و فروشندگان در بازار به تعادل رسیده‌اند.

۳. الگوی کندل چکش  (Hammer)

در الگوی چکش، بدنه کندل در قسمت بالایی تشکیل می‌شود و سایه بالایی وجود ندارد یا بسیار کوتاه است و می‌توان از آن صرف‌نظر کرد. این کندل‌ها در پایان مسیری نزولی تشکیل می‌شوند. سایه پایینی در این کندل‌ها معمولاً طولانی‌اند و طول آن‌ها دو تا سه برابر بدنه کندل است. اگر الگوی چکش سفید باشد، با در نظر گرفتن شرایطی می‌توان برداشت کرد که روند نزولی قیمت دارایی به‌پایان رسیده است و می‌توان انتظار بازگشت آن را داشت.

۴. الگوی کندل چکش معکوس  (Inverted Hammer)

کندل چکش معکوس دقیقاً وارونه کندل چکش است. در این کندل، بدنه در قسمت پایینی قرار می‌گیرد و سایه پایینی وجود ندارد یا آن‌قدر کوچک است که می‌توان از آن صرف‌نظر کرد. سایه بالایی نیز معمولاً طولانی است و دو تا سه برابر بدنه طول دارد. اگر چکش معکوس به رنگ سفید باشد، نشان‌دهنده بازگشت قوی بازار است که اگر با چند نشانه دیگر در بازار مشاهده شود، می‌تواند شاهدی برای تغییر روند نزولی به صعودی باشد.

۵. الگوی کندل دارآویز (Hanging Man)

الگوی کندل دارآویز از دیگر انواع کندل در تحلیل تکنیکال است. این کندل معمولاً در انتهای روند صعودی خود را نشان می‌دهد. معمولاً خبری از سایه بالایی در آن نیست یا اینکه سایه بالایی خیلی کوچکی در کندل به‌وقوع می‌پیوندد. سایه پایینی کندل نیز معمولاً دو تا سه برابر بدنه کندل طول دارد. اگر این کندل مشکی رنگ باشد، نشانه دقیق‌تری از تغییر روند قیمت از صعودی به نزولی است.

۶. الگوی کندل هارامی (Harami)

یکی دیگر از کندل‌های استیک، که در تحلیل تکنیکال تشکیل می‌شود، الگوی هارامی نام دارد. این الگو متشکل از دو کندل در کنار یکدیگر است. چند نکته مهم درباره الگوی هارامی مطرح است که عبارت‌اند از:

• دو کندلی که کنار هم در این الگو قرار می‌گیرند، رنگ متفاوتی دارند.
• اندازه بدنه کندل‌ها در کنار یکدیگر به‌طور چشمگیری با هم فرق می‌کند. به کندل با بدنه بزرگ‌تر، کندل مادر و کندل با بدنه کوچک‌تر را کندل فرزند می‌گویند.
• اگر کندل مادر سفید باشد و پس از آن، کندل مشکی فرزند شکل بگیرد، می‌توان چنین برداشت کرد که روند صعودی متوقف شده است. دقیقاً عکس این مطلب نیز صادق است.

۷. الگوی کندل ستاره ثاقب  (Shooing Star)

در ادامه بحث کندل چیست، نوبت به بحث الگوی کندل ستاره ثاقب می‌رسد. الگوی ستاره ثاقب در انتهای روند صعودی تشکیل می‌شود. در این نوع الگو، بدنه آن در انتهای پایینی آن است و اندازه سایه بالایی آن دو برابر بدنه است.

۸. الگوی کندل ستاره صبحگاهی

الگوی ستاره صبحگاهی الگویی متشکل از سه کندل است که می‌توان از روی آن تغییر روند دارایی را از حالت نزولی به صعودی تشخیص داد. سه شمع در این الگو به ترتیب پشت سر هم تشکیل می‌شوند که هریک مفهوم مشخصی دارند.

• کندل اول کاملاً نزولی است و نشان‌دهنده قدرت نزولی زیادی است.
• کندل دوم معمولاً بدنه کوچکی دارد و می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.
• کندل سوم صعودی است و بدنه آن در مقایسه با کندل دوم بالاتر شکل می‌گیرد.

۹. الگوی کندل ستاره عصرگاهی

کندل ستاره عصرگاهی کاملاً برعکس الگوی ستاره صبحگاهی است. این کندل در انتهای روند صعودی تشکیل می‌شود و نشان‌دهنده تغییر وضعیت از حالت صعودی به نزولی است. کندل‌های این الگو پیام‌های زیر را به همراه دارد:

• کندل اول کاملاً صعودی و نشان‌دهنده قدرت صعودی زیادی است.
• کندل دوم معمولاً بدنه کوچکی دارد و می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.
• کندل سوم نزولی است و بدنه آن در مقایسه با کندل دوم پایین‌تر شکل می‌گیرد.

۱۰. الگوی کندل پوشاننده صعودی

این الگو متشکل از دو کندل است که اولی نزولی و دومی صعودی است. کندل صعودی بدنه بزرگ‌تری دارد و بدنه کندل نزولی را پوشش می‌دهد. زمانی که این دو کندل مشاهده می‌شود، می‌توان چنین برداشت کرد که روند از حالت نزولی به صعودی تغییر پیدا کرده است.

۱۱. الگوی کندل ابر سیاه (Dark cloud cover)

الگوی ابر سیاه از دیگر انواع کندل در تحلیل تکنیکال به‌شمار می‌رود که الگویی متشکل از دو کندل است. این کندل‌ها معمولاً قبل از رسیدن سهم به مقاومت ایجاد می‌شوند. هر دوی این کندل‌ها بدنه بزرگی دارند. کندل اول به رنگ سفید و کندل دوم به رنگ مشکی است. کندل دوم پس از برخورد قیمت دارایی به سقف قیمتی تشکیل می‌شود و بدنه آن حداقل نیمی از بدنه کندل قبلی را پوشش می‌دهد. اگر این دو کندل هر دو در نقطه‌ای بالاتر از کندل‌های قبلی تشکیل شوند، نشان‌دهنده تغییر روند از حالت صعودی به نزولی است.

۱۲. الگوی کندل رسوخ‌گر یا نفوذی (Piercing line)

الگوی رسوخ‌گر دقیقاً در شرایط معکوس الگوی ابر تیره شکل می‌گیرد. این کندل‌ها معمولاً قبل از رسیدن سهم به حمایت ایجاد می‌شوند. هر دوی این کندل‌ها بدنه بزرگی دارند. کندل اول به رنگ مشکی و کندل دوم سفیدرنگ است. کندل دوم پس از برخورد قیمت دارایی به کف قیمتی تشکیل می‌شود و بدنه آن حداقل نیمی از بدنه کندل قبلی را پوشش می‌دهد. اگر این دو کندل هر دو در نقطه‌ای پایین‌تر از کندل‌های قبلی تشکیل شوند، نشان‌دهنده تغییر روند از حالت نزولی به صعودی است.

۱۳. الگوی کندل سه کلاغ سیاه (Three black crows)

الگوی سه کلاغ سیاه معمولاً پیام‌های خوبی برای معامله‌گران به‌دنبال ندارد. این الگو از سه کندل تشکیل می‌شود که هر سه نزولی‌اند و در ادامه یکدیگر تشکیل می‌شوند. اگر این سه کندل در نمودار مشاهده شد، می‌توان چنین برداشت کرد که افت قیمت در روند سهم ادامه‌دار خواهد بود.

۱۴. الگوی کندل سه سرباز سفید یا سه مکعب سفید

الگوی سه سرباز سفید معمولاً پیام‌های خوبی برای معامله‌گران به‌دنبال دارد. این الگو از سه کندل تشکیل می‌شود که هر سه صعودی‌اند و در ادامه یکدیگر تشکیل می‌شوند. اگر این سه کندل در نمودار مشاهده شد، می‌توان چنین برداشت کرد که رشد قیمت در روند سهم ادامه‌دار خواهد بود.

۱۵. الگوی کندل سه خط حمله

الگوی سه خط حمله از چهار کندل در کنار یکدیگر تشکیل می‌شود. سه کندل اول در این الگو نزولی‌اند، اما کندل چهارم، نوعی کندل بزرگ صعودی است که معمولاً سقف قیمتی آن به محدوده قیمت باز شدن کندل اول برمی‌گردد.

۱۶. کندل پوششی

از دیگر کندل‌های قوی که در تحلیل نمودارها می‌تواند به ما کمک زیادی کند، کندل پوششی است. این کندل از دو شمع قیمتی تشکیل می‌شود که سیگنال بازگشتی را صادر می‌کند. نام‌گذاری این کندل کاملاً مبتنی بر شکل ظاهری آن است. در این الگو، همواره کندل دوم کندل اول را تحت پوشش خود می‌گیرد. البته ممکن است کندل‌های دوم تعداد کندل‌های قبلی بیشتری را نیز تحت پوشش درآورد. به هر ترتیب، هرچه تعداد کندل‌های پوشش‌داده‌شده بیشتر شود، قدرت سیگنال صادرشده بیشتر می‌شود.

تصور کنید در یک روند صعودی، کندل‌های با بدنه کوچکی شکل بگیرد. در پایان این روند، به یکباره کندل نزولی بزرگی ایجاد می‌شود که حداقل کندل قبلی را تحت پوشش می‌گیرد. در چنین شرایطی، باید منتظر آغاز روند نزولی نسبتاً شدیدی باشیم. در حالت کلی، سیگنال صادرشده از کندل پوشش نسبتاً قوی است.

کاربردهای کندل‌شناسی در تحلیل تکنیکال

تا اینجا بررسی کردیم که انواع کندل چیست و هرکدام چه مشخصه‌ای دارند. خوشبختانه، کندل‌های ژاپنی برای هر دارایی که بتوان نمودار قیمت برایش ترسیم کرد، قابل اجراست. باید توجه کنید که انواع کندل هیچ‌گاه به‌تنهایی مبنای تصمیم‌گیری برای خرید و فروش دارایی قرار نمی‌گیرند، بلکه این نمودارها به درک راحت‌تر اطلاعات و داده‌های نهفته در بازار کمک می‌کنند. از مهم‌ترین کاربردهای کندل‌شناسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تحلیل راحت‌تر روندها در بازار
• ارزیابی دقیق هیجانات معامله‌گران در بازار
• شناسایی مناطق حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال
• کمک به تعیین حد سود و حد ضرر با دقت بیشتر

برای مثال، می‌توانیم موضوع هیجانات بازار را بیشتر بررسی کنیم. هرچه طول بدنه کندل‌ها بیشتر باشد، نشان‌دهنده تغییرات قیمت شدیدتر در بازار است. این موضوع به تحلیل جو روانی بازار کمک زیادی می‌کند. کندل سبز با طول زیاد نشان‌دهنده دست برتر خریداران و کندل قرمز با طول زیاد نشان‌دهنده قدرت بیشتر فروشندگان در بازار است.

کلام پایانی

در این مطلب بررسی کردیم که کندل چیست و انواع آن به چند دسته تقسیم می‌شوند. انواع کندل در تحلیل تکنیکال حاوی اطلاعات مفید فراوانی‌اند. بسیاری از الگوهای قیمت مانند الگوهای هارمونیک را می‌توان به‌راحتی با استفاده از کندل‌ها شناسایی کرد. روی‌هم‌رفته، هنر نمودارخوانی با استفاده از کندل‌های ژاپنی، شما را به تحلیلگر تکنیکال خبره تبدیل می‌کند.