آموزش صفر تا صد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

یکی از ابزارهای کاربردی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی، فیبوناچی است. حتماً از دوران مدرسه نام دنباله فیبوناچی را به یاد دارید؛ دنباله‌ای ریاضی که دامنه کاربرد آن به بازار فارکس و ارزهای دیجیتال نیز کشیده شده است. معمولاً از این مفهوم کلیدی برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت نمودار قیمت در روندهای صعودی و نزولی استفاده می‌شود. به همین دلیل، آموزش فیبوناچی نقش بسزایی در انتخاب نقاط صحیح برای خرید و فروش دارایی‌های مختلف دارد. در این مطلب کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را بررسی می‌کنیم. تا پایان با ما همراه باشید.

منظور از نسبت‌های فیبوناچی چیست؟

دنباله فیبوناچی با دو عدد صفر و یک آغاز می‌شود. هر عدد جدید در این دنباله اعداد، از جمع با عدد قبلی خود به دست می‌آید. بر این اساس، دنباله فیبوناچی به‌صورت زیر درمی‌آید:

… و ۵۵ و ۳۴ و ۲۱ و ۱۳ و ۸ و ۵ و ۳ و ۲ و ۱ و ۱ و ۰

این دنباله ریاضی رازی در خود نهفته دارد که به اعتقاد بسیاری از ریاضی‌دانان، برآمده از دل طبیعت است. حاصل تقسیم هر عدد به عدد بعدی خود در این دنباله، حدود ۰/۶۱۸ است. برای مثال، اصل تقسیم ۲۱ بر ۳۲ برابر با ۰/۶۱۷۶ و حاصل تقسیم ۳۴ بر ۵۵ برابر با ۰/۶۱۸۱ است. هرچه در این دنباله به سمت جلو حرکت می‌کنیم، نسبت اعداد به ۰/۶۱۸ نزدیک‌تر می‌شود.

همچنین با تقسیم هر عدد به دو عدد بعد از خود، حاصل برابر با ۰/۳۸۲ می‌شود. برای مثال، با تقسیم ۲۱ بر ۵۵ عدد ۰/۳۸۱۸ به دست می‌آید. با تقسیم هر عدد در دنباله فیبوناچی به سه عدد بعد از خود نیز ۰/۲۳۶ به‌دست می‌آید. برای مثال، با تقسیم ۱۳ بر ۵۵ عدد ۰/۲۳۶۳ حاصل می‌شود.

بنابراین، در دنباله فیبوناچی با سه نسبت مهم، یعنی ۰/۶۱۸، ۰/۳۸۲ و ۰/۲۳۶ مواجه‌ایم. ماجرای کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال مربوط به این سه نسبت طلایی است که در ادامه توضیح می‌دهیم.

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

حال نوبت به آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال می‌رسد. مهم‌ترین کاربردهایی که می‌توان برای فیبوناچی برشمرد، عبارت‌اند از:

• ترسیم خطوط حمایت و مقاومت در نمودار قیمت
• شناسایی پولبک در روندها
• تعیین حد سود و حد ضرر برای ثبت سفارش‌ها

برای درک بهتر کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، بحث را در پنج دسته جداگانه پی می‌گیریم.

۱. فیبوناچی اصلاحی (RET)

فیبوناچی معمولاً در روندها استفاده می‌شود. وقتی نمودار روند صعودی یا نزولی در پیش می‌گیرد، ممکن است وارد فاز اصلاح شود. در این حالت، با نظر گرفتن نسبت‌هایی که پیش‌تر ذکر کردیم، خطوط افقی در مسیر روند اصلاحی نمودار ترسیم می‌شوند. به این ترتیب، چهار خط با نسبت ۲۳/۶ درصد، ۳۸/۲ درصد، ۵۰ درصد، و ۶۱/۸ درصد ترسیم می‌شوند.

فرض کنید نمودار در روندی صعودی وارد فاز اصلاحی می‌شود. منظور از خط ۶۱/۸ درصد، خطی افقی است که قیمت ۶۱/۸ درصد بالاترین قیمت قبل از آغاز روند اصلاحی را نشان می‌دهد. مجموع خطوط فیبوناچی به‌منزله سطوح حمایت و مقاومت در نمودار شناخته می‌شوند. معتبرترین خط بین سطوح فیبوناچی، خط ۶۱/۸ درصد است. بر این اساس، تحلیلگر، خطوط فیبوناچی را نقاط پایان روند اصلاحی و بازگشت نمودار به روند اصلی در نظر می‌گیرد.

۲. فیبوناچی خارجی (EXT)

در ادامه بحث آموزش فیبوناچی، نوبت به معرفی نوع دیگری از ابزارهای فیبوناچی می‌رسد که برای پیش‌بینی سطوح قیمتی در زمان‌هایی استفاده می‌شوند که سقف یا کف قیمتی شکسته می‌شود. گاهی اوقات یک دارایی در روند صعودی یا نزولی، به‌ترتیب سقف یا کف قیمتی قبلی خود را می‌شکند.

در روند صعودی، نقطه سقف و کف قبلی را به هم وصل می‌کنیم. به این ترتیب، می‌توانیم سطوح قیمتی برگشتی را به کمک درصد‌های فیبوناچی تعیین کنیم. در روند نزولی نیز دقیقاً عکس حالت صعودی عمل می‌کنیم.

۳. فیبوناچی پروجکشن (PRO)

در فیبوناچی اکسپنشن یا همان پروجکشن علاوه بر سقف و کف قیمتی، باید از نقطه اصلاحی دیگری در روند صعودی یا نزولی استفاده شود. روندی صعودی را در نظر بگیرید. ابتدا کف قیمت در بازه زمانی مشخصی را به‌منزله نقطه یک در نظر می‌گیریم. سپس سقف بعدی را نقطه دو فرض می‌کنیم.

در روند اصلاحی، دوباره کف قیمتی تشکیل می‌شود که قطعاً از نقطه ۱ بالاتر است. آن را نقطه ۳ در نظر می‌گیریم. سپس سطوح فیبوناچی بر مبنای رابطه بین نقاط یک، دو، و سه ترسیم می‌شود که به این ترتیب خطوط مقاومت را در آینده تشکیل می‌دهند. در روند نزولی نیز دقیقاً عکس آنچه گفته شد، باید در دستور کار قرار بگیرد.

۴. فیبوناچی کمان‌ها (ARCS)

در ادامه بحث آموزش فیبوناچی، نوبت به فیبوناچی کمان‌ها می‌رسد. نکته مهم درباره این ابزار، آن است که علاوه بر پیش‌بینی سطوح حمایتی یا مقاومتی، زمان معاملاتی نیز به دلیل کمان‌هایی که در نمودار ترسیم می‌شود، به‌نوعی مشخص می‌شود. این ابزار نه‌تنها سطوح حمایتی و مقاومتی را معرفی می‌کند، بلکه از نظر زمانی نیز به ما نشان می‌دهد که احتمالاً در چه بازه‌ای از زمان این حمایت‌های و مقاومت‌ها توسط نمودار قیمت لمس می‌شوند.

برای این منظور نیز ابتدا باید دو نقطه را به‌عنوان کف و سقف نمودار در یک بازه زمانی معین تعریف کرد. سپس سه کمان، که نشان‌دهنده سطوح ۳۸/۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱/۸ درصد است، بین این سقف و کف قیمتی ترسیم می‌شود که به کمک آن‌ها می‌توان نقاط اصلاحی را در نمودار سهام شناسایی کرد.

۵. فیبوناچی بادبزن (FAN)

این دسته از ابزارهای فیبوناچی معمولاً در روند‌های صعودی استفاده می‌شوند. به این صورت که تحلیلگر دو نقطه کف و سقف را در یک بازه زمانی روی نمودار، به‌منزله خطر روند اصلی به یکدیگر متصل می‌کند. در ادامه، سه خط روند دیگر با شیب‌های کمتر بر مبنای درصدهای فیبوناچی در زیر روند اصلی روی نمودار ترسیم می‌شود که به کمک آن‌ها می‌توان خطوط حمایتی سهم را در ادامه روند صعودی پیش روی آن شناسایی کرد.

الگوی هارمونیک در تحلیل تکنیکال

یکی دیگر از کاربردهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، مربوط به الگوهای هارمونیک است. معمولاً در جریان آموزش فیبوناچی پیشرفته به این موضوع می‌پردازند. نسبت‌های فیبوناچی گاهی سبب شکل‌گیری الگوهای قیمت در نمودار می‌شوند. الگوهای سایفر، گارتلی، پروانه، خفاش، کوسه، و خرچنگ از مهم‌ترین الگوهای هارمونیک به‌شمار می‌روند. برای آشنایی بیشتر با این موضوع، مقاله جداگانه‌ای را در نظر گرفته‌ایم و پیشنهاد می‌کنیم مقاله الگوی هارمونیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه کنید.

اعتبار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

برخی از تحلیلگران تکنیکال معتقدند که سطوح فیبوناچی چندان معتبر نیستند. تجربه نشان داده است که اعتبار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، در صورت استفاده درست از تمام ابزارهای موجود، بیشتر از ۷۰ درصد است. البته مانند هر ابزار دیگری در تحلیل تکنیکال، فیبوناچی نیز با خطا همراه است. استراتژی معاملاتی شما در انتخاب تایم فریم مناسب برای تحلیل در عملکرد سطوح Fibonacci کاملاً مؤثر است. به علاوه اینکه پیشنهاد می‌کنیم حتماً در کنار فیبوناچی از انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال استفاده کنید تا اعتبار تحلیل‌های شما افزایش پیدا کند.

کلام پایانی

آموزش صفر تا صد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را با هم بررسی کردیم. این مفهوم برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت در روندها و همچنین تشخیص پولبک در نمودار قیمت به شما کمک می‌کند. فیبوناچی در فارکس، ارز دیجیتال، بورس، و هر بازار مالی دیگری قابل استفاده است. آموزش فیبوناچی پیشرفته را در قالب دوره‌های تحلیل تکنیکال برای شما عزیزان آماده کرده‌ایم. در این دوره‌های آموزشی، ضمن بررسی مفاهیم پایه درباره فیبوناچی به بررسی مثال‌های فراوانی در این زمینه پرداخته‌ایم. با تهیه دوره‌های تحلیل تکنیکال کلینیک سرمایه، تحلیلگر معاملات خودتان باشید.