الگوی فنجان و دسته چیست؟ صفر تا صد الگوی کاپ در تحلیل تکنیکال

الگوهای قیمت در تحلیل تکنیکال از جمله مباحث مهمی است که متأسفانه در بسیاری از موارد به درستی فهم نمی‌شود. بسیاری گمان می‌کنند که در تحلیل تکنیکال صرف به دنبال شکل‌گیری الگوهای قیمتی روی چارت باشند. این در حالی است که الگوهای قیمت صرفاً یک ابزار یا به تعبیر بهتر نشانه‌هایی هستند که به کمک آن می‌توان روندها را پیش‌بینی کرد. در همین راستا در این مقاله قصد داریم به معرفی الگوی فنجان و دسته بپردازیم. الگویی به دلایل شباهت شکل ظاهری آن به فنجان دسته دار، نام‌گذاری شده است و البته در بین تحلیلگران تکنیکال به نام الگوی کاپ نیز شناخته می‌شود. برای آشنایی کامل با الگوی کاپ در تحلیل تکنیکال تا انتها با ما همراه باشید.

منظور از الگوی فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوهای قیمتی به صورت کلی در دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارت‌اند از:

• الگوهای ادامه دهنده: نشان‌دهنده تداوم روندها در نمودار قیمت هستند.
• الگوهای بازگشتی: نشان‌دهنده تغییر جهت روندها در نمودار قیمت هستند.

الگوی فنجان و دسته در زمره الگوهای ادامه دهنده قرار می‌گیرد. نکته بسیار مهم آن است که این الگوی قیمتی صرفاً در روندها صعودی به وجود می‌آید و به نوعی می‌توان آن را سیگنال مثبت و صعودی برای قیمت در نظر گرفت. اما اجازه دهید ببینیم که ماجرا از چه قرار است؟

تصور کنید که یک قیمت یک دارایی روند صعودی به خود گرفته است. پس از مدتی این روند تغییر می‌کند و سهم وارد یک روند نزولی می‌شود. اما توان فروشندگان به حدی نیست که سهم را وارد یک روند نزولی سنگین کنند. این خریداران هستند که پس از مدتی مجدداً ابتکار عمل را در دست می‌گیرند و دارایی را از روند نزولی خارجی می‌کنند. به همین دلیل روند نزولی چندان تداوم پیدا نمی‌کند و مجدداً دارایی به روند صعودی خود باز می‌گردد. در جریان این فعل و انفعالات، بدنه الگوی کاپ در تحلیل تکنیکال شکل می‌گیرد. به یک فنجان که نگاه کنید، بدنه آن تقریباً شکلی شبیه حرف U انگلیسی دارد.

اما داستان الگوی فنجان و دسته در همین جا به پایان نمی‌رسد. معمولاً زمانی که روند نزولی سهم به طور کامل جبران می‌شود و سهم به سطح قیمت قبل از روند نزولی می‌رسد، بار دیگر یک نوسان کوتاه نزولی در سهم رخ می‌دهد. اما این بار خیلی سریع‌تر از قبل به مدار صعودی برمی‌گردد. در جریان این اتفاق نیز دسته الگوی کاپ شکل می‌گیرد. پس از آن سهم وارد یک روند صعودی می‌شود. به این ترتیب الگوی فنجان و دسته در نمودار خود را نشان می‌دهد.

نکات طلایی در خصوص الگوی فنجان و دسته

درباره هر الگوی قیمتی مجموعه‌ای از نکات وجود دارد که اصطلاحاً از آن‌ها به فوت کوزه‌گری در تحلیلگری یاد می‌شود. یک تحلیلگر زمانی می‌تواند به نتایج مناسبی از تحلیل‌های خود دست پیدا کند که آشنایی کاملی با این نکات داشته باشد. در همین راستا مهم‌ترین نکاتی که باید مورد توجه قرار بگیرد، عبارت‌اند از:

۱. قدرت بالای خریداران در شکل‌گیری الگوی کاپ مؤثر است

یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در مورد الگوی کاپ مورد توجه قرار بگیرد، قدرت بالای خریداران است که اجازه نمی‌دهند فروشندگان روندهای نزولی شدیدی را سهم ایجاد کنند. معمولاً از زمانی که بدنه فنجان در این الگو شکل می‌گیرد، صرفاً تعداد محدودی کندل نزولی شکل می‌گیرد و تضعیف کندل‌های نزولی در نمودار از همان ابتدای کار آشکار می‌شود. یک نشانه بسیار مهم برای پیش‌بینی شکل‌گیری الگوی فنجان و دسته در تحلیل تکنیکال، همین قدرت بالای خریداران است.

۲. تشخیص بهترین زمان برای ورود به سهم با استفاده از الگوی کاپ بسیار مهم است

نکته طلایی دیگر که در خصوص الگوی کاپ در تحلیل تکنیکال مورد توجه قرار بگیرد، تشخیص زمان مناسب برای ورود به سهم است. اساساً در خصوص هر الگوی قیمت در تحلیل تکنیکال باید به این سؤال پاسخ داده شود که در صورت مشاهده آن روی نمودار، چه زمان باید از سهم خارج شویم یا به آن وارد شویم؟ درباره الگوی فنجان و دسته بسیاری از کارشناسان تحلیل تکنیکال معتقدند که بهترین زمان برای ورود به سهم، وقتی است که بدنه فنجان به طول کامل و نیمی از دسته فنجان نیز شکل گرفته است.

البته گروهی نیز معتقدند که باید صبر کرد که دسته فنجان نیز به طور کامل شکل بگیرد و بعد وارد سهم شد. دیدگاه دوم کمی محتاطانه است و از طرفی این امکان وجود دارد که آن زمان دیگر برای ورود به سهم دیر شده باشد. با این وجود تصمیم نهایی کاملاً شخصی است و بسته به استراتژی معاملاتی و میزان ریسک‌پذیری شخصی باید در این خصوص تصمیم‌گیری شود.

۳. نشانه‌هایی که برای شکل‌گیری الگوی فنجان و دسته قوی را بشناسیم

هر الگوی قیمت بسته به اجزای تشکیل‌دهنده‌اش سیگنال‌های قوی یا ضعیفی صادر می‌کند. یک تحلیلگر باید بتواند با در نظر گرفتن جنبه‌های مختلف آن تشخیص دهد که یک الگو چه میزان قدرتمند است. در خصوص الگوی فنجان و دسته با توجه به نمودار قیمت باید به نکات زیر را بررسی کرد:

• الگوهایی که دارای کفه فنجان گردتری دارند، سیگنال‌های قوی‌تری به حساب می‌آیند.
• اگر کفه فنجان حالت نوک تیز داشت، توصیه می‌کنیم که از ورود به سهم اجتناب کنید.
• فنجان‌هایی که عمق زیادی پیدا می‌کنند، سیگنال ضعیفی به شمار می‌روند. نکته اول در خصوص قدرت خریداران را بار دیگر مرور کنید تا متوجه علت این مسئله شوید.
• در جریان روند نزولی در الگو فنجان و دسته، حجم معاملات کاهشی و در روند صعودی باید حجم معاملاتی افزایشی باشد تا الگوی قدرتمندی شکل بگیرد.
• اعتبار الگوی کاپ در شرایطی بالا است که نقدینگی بالایی در بازار وجود داشته باشد.

۴. انتخاب تایم فریم مناسب برای شناسایی الگوی فنجان و دسته ضروری است

برخی از الگوهای قیمت در تحلیل تکنیکال هستند که در مدت زمان کوتاهی شکل می‌گیرند. اما در مقابل هستند الگوهایی که تشکیل آن‌ها ممکن است حتی چند سال به طور بینجامد. الگوی کاپ در تحلیل تکنیکال در ردیف الگوهایی قرار دارد که شکل‌گیری آن معمولاً زمان‌بر است.

گاهی اوقات حتی حدود ۵ سال نیز زمان برای شکل‌گیری کامل آن زمان نیاز است. اما معمولاً در مدت زمان یک ماه تا یک سال این الگو در نمودار شکل می‌گیرد. به همین دلیل در انتخاب تایم فریم مناسب برای تشخیص این الگوی قیمتی در نمودار باید حتماً مدت زمان مناسب را در نظر بگیرید.

۵. این الگو نباید به تنهایی مبنای تصمیم‌گیری قرار بگیرد

یکی از مهم‌ترین اشتباهاتی که معمولاً تحلیلگران تازه کار مرتکب می‌شوند، این است که صرفاً با مشاهده الگوهای قیمتی دست به اقدام می‌زنند. الگوهای قیمتی هرچقدر هم که به صورت کامل و با تمام نشانه‌های ذکر شده شکل بگیرند، نباید به عنوان تنها فاکتور برای تصمیم‌گیری در خرید و فروش سهام در نظر گرفته شوند.

باید توجه داشته باشید که حتماً سایر ابزارها از قبیل اندیکاتورها در کنار تشخیص الگوها مورد بررسی قرار بگیرند. در صورتی که نشانه‌های متعددی بر تأیید الگوی قیمت حکایت داشتند، حال وقت تصمیم‌گیری و رسیدن به نتیجه نهایی است.

 کلام پایانی

در این مقاله به معرفی الگوی فنجان و دسته پرداختیم. با استفاده از الگوی کاپ در تحلیل تکنیکال می‌توانید سیگنال‌های صعودی نسبتاً قدرتمندی را در تایم فریم‌های بلندمدت دریافت کنید که بسیار ارزشمند هستند. همان‌طور که مشاهده کردید، مفاهیم پیرامون الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال چندان پیچیده نیستند. اما آنچه که اهمیت پیدا می‌کنند، مهارت در تشخیص به موقع و استفاده صحیح از آن‌ها است. این مهم به دست نمی‌آید مگر با انجام تمرین‌های عملی متعدد که یک تحلیلگر زیر نظر مدرس متخصص پشت سر بگذارد.