فورک چیست؟ ۴ دلیل اجرای فورک ارز دیجیتال

فورک چیست؟ این یکی از سؤالاتی است که برای فعالان بازار رمزارزها ایجاد می‌شود. پاسخ به این سؤال از جوانب گوناگونی حائز اهمیت است. حتی اگر صرفا به عنوان تریدر در بازار فعالیت می‌کنید و علاقه‌ای به مفاهیم تخصصی بلاک‌چین ندارید، باز هم لازم است برای مدیریت صحیح دارایی، با موضوعاتی از جمله Fork ارز دیجیتال آشنا باشید. زمانی که صحبت از ایجاد تغییر و توسعه در یک شبکه بلاک‌چین به میان می‌آید، بحث فورک نیز مطرح می‌شود. با این مقدمه در ادامه با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که فورک ارز دیجیتال چیست و چه کاربردهایی دارد.

فورک چیست؟

یکی از ویژگی‌های اساسی بلاک‌چین آن است که اطلاعات ثبت شده روی زنجیره به هیچ عنوان قابل دخل و تصرف نیست. چرا که یک نسخه از اطلاعات روی شبکه در اختیار تمام نودهای فعال قرار می‌گیرد. بنابراین برای ایجاد تغییر در آن‌ها یا باید بیش از ۵۰ درصد کاربران اظهار رضایت کنند یا اینکه در یک حمله هکری ۵۱ درصد این اتفاق بیفتد. این قابلیت فوق‌العاده به سبب قوانین و پروتکل‌هایی ایجاد می‌شود که از طریق کدهای برنامه‌نویسی برای شبکه بلاک‌چین وضع می‌گردد.

حال اگر فردی یا افرادی از کاربران یک شبکه به هر دلیلی از قوانین حاکم بر شبکه بلاک‌چین راضی نباشند یا اینکه راه‌حلی برای برطرف کردن چالش‌های موجود در شبکه داشته باشند، باید از طریق ایجاد تغییرات در کدهای برنامه‌نویسی، مشکلات را برطرف کنند. در جریان این تغییرات نوعی به‌روزرسانی روی بلاک‌چین اولیه به وقوع می‌پیوندد. در اصطلاح رایج به این فرآیند، Fork ارز دیجیتال گفته می‌شود. در جریان فورک شبکه بلاک‌چین به دو بخش تقسیم می‌شود.

یک نکته مهم در خصوص Fork در بلاک چین

یک نرم افزار را در نظر بگیرید که روی رایانه‌تان نصب کرده‌اید. بعد از مدتی شرکت تولید کننده نرم‌افزار، با انجام به‌روزرسانی، نسخه جدیدی از نرم‌افزار را به بازار عرضه می‌کند. در چنین شرایطی شما با نصب نسخه جدید می‌توانید به راحتی از آن استفاده کنید. اما در خصوص بلاک‌چین ماجرا کاملا متفاوت است. مدیریت بلاک‌چین به صورت غیرمتمرکز صورت می‌پذیرد. در نتیجه برای اجرای هر گونه به‌روزرسانی باید نودهای فعال در شبکه همراهی کنند.

به این ترتیب که بعد از وقوع فورک، شبکه به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم می‌شود. نودها باید با به‌روزرسانی شبکه به سمت بلاک‌چین جدید حرکت کنند. همچنین در طراحی بلاک‌چین جدید، تاریخچه تراکنش‌ها تا قبل از انجام فورک، به صورت مشترک باقی می‌ماند. بعد از اجرای فورک در ارز دیجیتال، عملا مسیر دو شبکه از هم جدا می‌شود. نودها صرفا امکان مشارکت در فرآیند تأیید تراکنش‌های همان شبکه‌ای را دارند که در آن مشغول فعالیت هستند.

دلایل اجرای فورک ارز دیجیتال چیست؟

تا اینجا بررسی کردیم که فورک در ارز دیجیتال به چه معناست. اما یک سؤال مهم در اینجا پیش می‌آید؛ دلایل اجرای فورک چیست؟ به طور کلی دلایل اجرای Fork ارز دیجیتال را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:

۱. برطرف کردن مشکلات فنی در شبکه بلاک‌چین

گاهی اوقات بعد از مدتی که از آغاز به کار یک شبکه بلاک‌چین سپری می‌شود، به دلایل مختلف مشکلاتی بروز می‌کند. به عنوان مثال به مرور زمان و با افزایش تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین، مسئله مقیاس‌پذیری و زمان طولانی تشکیل بلاک‌ها عملا به یک دغدغه برای کاربران آن تبدیل شد. در چنین شرایطی معمولا گروهی از نودها در شبکه با ارائه پیشنهادی در راستای برطرف کردن مشکل به وجود آمده، وارد عمل می‌شوند. در نتیجه با اجرای فورک در شبکه و ایجاد نسخه جدید بلاک‌چین، چالش‌های قبلی برطرف می‌گردد. نمونه‌ای از این اتفاق را در هارد فورک بیت کوین کش در سال ۲۰۱۸ می‌توان جستجو  نمود.

۲. ناکام گذاشتن حملات هکری در شبکه بلاک‌چین

در ادامه بحث فورک چیست، نوبت به یک کاربرد بسیار مهم Fork می‌رسد. گاهی اوقات ممکن است در یک شبکه بلاک‌چین باگ‌های امنیتی شناسایی شود. در چنین شرایطی هکرها با سوء استفاده از باگ‌های موجود، به دارایی برخی از کاربران دسترسی پیدا می‌کنند. در نتیجه این اتفاق باعث می‌شود که عملا دارایی گروهی از افراد به سرقت برود. در چنین شرایطی معمولا توسعه‌دهندگان شبکه با استفاده از نظر مثبت اعضای شبکه، تصمیم به اجرای Fork در بلاک چین می‌گیرند. به این ترتیب عملا می‌توان دارایی‌های به سرقت رفته را به صاحبان اصلی آن‌ها برگرداند. این اتفاق در سال ۲۰۱۶ و در اثر هک DAO در شبکه اتریوم به وقوع پیوست.

۳. ارتقای قابلیت‌های شبکه بلاک‌چین

در موارد دیگری ممکن یک شبکه به مرور زمان نیاز به ارتقای عملکرد به منظور افزایش قابلیت‌ها داشته باشد. طبیعی است که در طور زمان فناوری‌های جدید ابداع می‌شوند. یک شبکه بلاک‌چین باید خود را با این تغییرات رو به جلو هماهنگ کند تا بتواند به حیات خود ادامه دهد. در چنین شرایطی نیز برای اعمال به‌روزرسانی باید به سراغ فورک رفت. به عنوان مثال در سال ۲۰۱۷ بلاک‌چین سگویت به منظور ارتقای قابلیت‌ها اجرای فورک را در دستور کار خود قرار داد.

۴. تقسیم اجماع یا شاردینگ

در ادامه بحث فورک چیست، نوبت به معرفی یکی دیگر از قابلیت‌های مهم این فرآیند می‌رسد. شاردینگ به عنوان یک روش کارآمد به منظور افزایش مقیاس‌پذیری بلاک‌چین و سرعت تأیید تراکنش‌ها به شمار می‌رود. در جریان شاردینگ، یک بلاک‌چین با زنجیره واحد به چند زنجیره موازی و هماهنگ با یکدیگر تبدیل می‌شود. به این ترتیب مدیریت تراکنش‌ها به طرز قابل توجهی با سرعت بالاتری امکان‌پذیر می‌شود. نمونه‌ای شاردینگ در بلاک‌چین اتریوم و تبدیل آن به اتریوم ۲ در دستور کار قرار دارد.

بیشتر بخوانید: شاردینگ (Sharding) چیست

انواع فورک چیست؟

حال که بررسی کردیم فورک چیست، باید به بررسی انواع آن بپردازیم. به طور کلی Fork ارز دیجیتال به دو دسته کلی تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از:

۱. تقسیم اجماع یا شاردینگ

در این روش همان طور که در بالا اشاره کردیم، به دنبال افزایش مقیاس پذیری از طریق تبدیل یک زنجیره، به چند زنجیره موازی و هماهنگ در کنار یکدیگر هستیم.

۲. تغییر قوانین پروتکل

در جریان این نوع از فورک، قوانین و کدهای برنامه‌ نویسی شبکه بلاک‌چین را تغییر می‌دهیم. بسته به این که این تغییرات با شبکه اولیه سازگار هستند یا خیر، دو دسته Fork در بلاک چین به وقوع می‌پیوندد که عبارت‌اند از:

هارد فورک

در ادامه بحث فورک چیست، نوبت به معرفی هارد فورک می‌رسد. وقتی تغییراتی که در قوانین پروتکل یک شبکه ایجاد می‌کنیم، با نمونه اولیه سازگار نباشد، اصطلاحا به آن هارد فورک گفته می‌شود. در خصوص هارد فورک در یک مقاله جداگانه به تفصیل بحث و بررسی کرده‌ایم که برای مطالعه بیشتر می‌توانید به آن مراجعه کنید.

سافت فورک

اگر به‌روزرسانی انجام شده در شبکه بلاک‌چین، با نسخه اولیه آن سازگار باشد اصطلاحا به آن سافت فورک گفته می‌شود. در واقع بدون اینکه لازم باشد نسخه جدید بلاک‌چین را آپدیت و نصب کنید، می‌توانید از مزایا و امکانات آن بهره‌مند شوید. البته این مسئله تا زمانی صادق خواهد بود که اکثریت نودها آپدیت جدید را نپذیرفته باشند. به محض اینکه اکثریت نودها نسخه به‌روزرسانی شده را بپذیرند، عملا تراکنش‌ها در شبکه قبلی تأیید نمی‌شود.

آیا اجرای فورک روی قیمت ارز دیجیتال اثرگذار است؟

یکی از موضوعات بحث برانگیزی که باید در ادامه بحث فورک چیست، به آن بپردازیم مربوط به تأثیرگذاری آن روی قیمت ارزهای دیجیتال است. آیا Fork باعث افزایش قیمت ارزهای دیجیتال می‌شود؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که نحوه اجرای فورک و میزان اقبال نودها به آن عوامل کلیدی تعیین کننده در افزایش یا کاهش قیمت ارز دیجیتال به شمار می‌روند.

به عنوان مثال در جریان هارد فورک بیت کوین کش، اعلام شد که کلیه دارندگان بیت کوین، به میزان دارایی‌شان در شبکه بیت کوین کش نیز صاحب توکن خواهند شد. در چنین شرایطی دارندگان بیت کوین به سمت خرید هر چه بیشتر بیت کوین رفتند. در نتیجه این مسئله باعث افزایش قیمت بیت کوین شد. البته ناگفته نماند که برخی از فورک‌ها باعث کاهش قیمت و برخی دیگر نیز هیچ تأثیری روی روند قیمت ارز دیجیتال شبکه نمی‌گذارند.

کلام پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که فورک چیست و چه کاربردهایی دارد. معنی Fork در لغت کلمه چنگال است. اجرای فورک موافقان و مخالفان زیادی در بازار رمزارزها دارد. اما آنچه واقعیت دارد این است که فورک به عنوان یک ابزار کاربردی برای جلوگیری از ایجاد بن بست در مدیریت شبکه‌های بلاک‌چین به شمار می‌رود. هر چند که نمونه‌های نه چندان موفق فورک در بازار رمزارزها پرتعداد هستند؛ اما در این بین نمونه‌های موفقی نیز وجود دارند که کاربردهای بسیار خوبی در عمل داشته‌اند. شما به عنوان یک تریدر در بازار رمزارزها باید سعی کنید نسبت به این گونه مفاهیم و تأثیرگذاری آن‌ها روی قیمت ارزهای دیجیتال دانش بیشتری کسب کنید تا بتوانید مدیریت سرمایه درستی داشته باشید.