توکن ارز دیجیتال چیست؟ انواع توکن‌های ارز دیجیتال در چند دسته طبقه‌بندی می‌شوند؟ تفاوت توکن و کوین چیست؟ این‌ها فقط بخشی از سؤالات اساسی است که کاربران بازار رمزارزها در ابتدای فعالیت خود در این بازار مطرح می‌کنند. توکن در بازار رمزارزها نوعی دارایی است که با اهداف و کاربردهای مختلفی ساخته و عرضه می‌شود. قیمت توکن ارز دیجیتال تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. فعالان بازار رمزارزها به‌راحتی می‌توانند توکن‌ها را در صرافی‌های مختلف خرید و فروش کنند. در این مقاله قصد داریم هر آنچه را که باید درباره توکن رمزارزها بدانید، بررسی کنیم. تا پایان با ما همراه باشید.

توکن ارز دیجیتال چیست؟

در رویکردی کلی، توکن به‌نوعی دارایی مجازی در بازار رمزارزها گفته می‌شود که دارای ارزش است. توکن‌ها قابل معامله‌اند و کاربران می‌توانند این دارایی‌ها را خرید و فروش کنند. بر این اساس، حتی بیت‌کوین را نیز می‌توان توکن ارز دیجیتال در نظر گرفت.

البته، در عرف رایج بازار رمزارزها این تعریف جا نیفتاده است؛ بلکه به هر رمزارزی که بلاک‌چین اختصاصی ندارد، توکن گفته می‌شود. بر اساس این تعریف، ارز‌های دیجیتالی مانند بیت‌کوین و اتریوم که بلاک‌چین اختصاصی دارند، به‌عنوان توکن شناخته نمی‌شوند.

تفاوت توکن و کوین

فرق کوین و توکن چیست و کدام بهتر است؟

توکن‌ ارز دیجیتال ارزی است که بلاکچین مخصوص خود را ندارد و روی شبکه‌های مختلف جابه‌جا می‌شود. بااین‌حال، کوین بلاکچینی اختصاصی دارد. هم توکن و هم کوین انواع مختلفی دارند. از مهم‌ترین و مشهورترین توکن‌ها می‌توان به تتر، چین لینک، دای، آوی و بَت اشاره کرد. درحالی‌که معروف‌ترین کوین‌ها شامل بیت‌کوین، لایت‌کوین، اتریوم و… می‌شوند.

نکته مهم این است که بیشتر ارزهای دیجیتال از نوع توکن هستند نه کوین و بیشتر از بلاکچین‌هایی مانند اتریوم استفاده می‌کنند. یکی از مراجع برای تمایز کوین و توکن، وب‌سایت کوین مارکت کپ است. به‌علاوه، اگرچه نحوه استفاده از این دو یکسان است؛ اما توکن‌ در مقایسه با کوین انعطاف‌پذیرتر است. برای مثال، کوین‌ها برای امور اقتصادی استفاده می‌شوند، اما توکن‌ها را می‌توان برای اهداف مختلف، از برنامه‌نویسی گرفته یا هوش مصنوعی و گیمینگ استفاده کرد.

توکن ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

از توکن‌های ارز دیجیتال می‌توان به‌عنوان جایگزین پول استفاده کرد. یک توکن ارزی از طریق فناوری غیرمتمرکز معاملات دنیای واقعی را تسهیل می‌کند. کاربران می‌توانند بدون مراجعه به ارائه‌دهندگان شخص ثالث پرداخت انجام دهند و پول خود را نگه دارند؛ بنابراین، معاملات انجام‌شده سرراست‌تر خواهند بود. بیشتر افراد این روش معامله را ترجیح می‌دهند؛ زیرا به واسطه نیاز ندارد و این موضوع سبب می‌شود برای هردو طرف سریع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد.

انواع توکن های ارز دیجیتال

هر توکن ارز دیجیتال بر اساس استفاده‌ای که از آن می‌شود، کاربردهای متفاوتی دارد. بااین‌حال، یک توکن می‌تواند در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار بگیرد و این دسته‌بندی‌ها از هم جدا نیستند. برخی از انواع مهم‌ترین توکن‌ها به شرح زیر است:

توکن پلتفرم

توکن‌ ارز دیجیتالی پلتفرم به‌منظور ارائه برنامه‌های غیرمتمرکز (dapps) برای کاربردهای مختلف از زیرساخت‌های بلاکچین استفاده می‌کند. برای مثال، با وجود اینکه Dai به‌عنوان اِستیبل کوین طبقه‌بندی می‌شود (زیرا به دلار آمریکا متصل است و قیمت آن از طریق مکانیزم‌های قرارداد هوشمند حفظ می‌شود)، بااین‌حال، می‌توان آن را به‌عنوان یک توکن پلتفرم نیز طبقه‌بندی کرد، زیرا روی بلاکچین گسترده‌ اتریوم ساخته شده است.

بیشتر بخوانید: استیبل کوین چیست

توکن‌های پلتفرم با کسب امنیت بیشتر و توانایی پشتیبانی از فعالیت‌های معاملاتی، از بلاکچین‌هایی که روی آن‌ها ایجاد می‌شوند، بهره می‌برند. توکن‌های پلتفرم دامنه کاربردی گسترده‌ای دارند، از سرویس‌های بازی و دیجیتال (مجموعه CryptoKitties) گرفته تا صنعت تبلیغات و بازار جهانی.

توکن ارز دیجیتال امنیتی

اصطلاح توکن امنیتی درنتیجه افزایش نگرانی‌های نظارتی به وجود آمد. مقامات نظارتی، مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده، سعی کردند ارزهای رمزنگاری‌شده را با استفاده از اصطلاحاتی مشخص کنند که با تعاریف قانونیِ موجود سازگار نیستند. توکن امنیتی کمک می‌کند صاحب بخشی از اموال یک شرکت یا سود یک فعالیت باشید. امنیتی بودن توکن را قانون‌گذاران هر کشور تعیین می‌کنند؛ اما به‌طور کلی، توکن‌ها باید شرایط زیر را داشته باشند تا توکنی امنیتی محسوب شوند:

  • باید حتماً نوعی سرمایه‌گذاری باشد.
  • انتظار برای سود، یک مقدارِ تعریف‌شده باشد.
  • ثبت شرکتی شده باشد.
  • سود باید ناشی از فعالیت شخص ثالث باشد.

توکن امنیتی در مقایسه با توکن‌های دیگر مزایای زیادی دارد. یکی از مزیت‌های بارز آن، این است که به جای استفاده از کارگذاری‌ها، صاحب توکن می‌تواند آن را روی کیف پولش ذخیره کند. به‌علاوه، ثبت قانونی این توکن به آن اعتبار می‌بخشید و خطر کلاهبرداری را به حداقل می‌رساند.

توکن ارز دیجیتالی معاملاتی

توکن‌های معاملاتی برای معامله استفاده می‌شوند. آن‌ها به‌عنوان واحدهای محاسباتی عمل می‌کنند و با کالاها و خدمات مبادله می‌شوند. این توکن‌ها اغلب مانند ارزهای سنتی عمل می‌کنند، اما در برخی موارد در مقایسه با آن‌ها، مزایای بیشتری دارند. برای مثال، در ارزهای رمزنگاریِ غیرمتمرکز، مانند بیت‌کوین و دای، انجام معاملات بدون واسطه یا مرجع مرسوم سنتی، مانند بانک یا درگاه پرداخت، برای کاربران امکان‌پذیر است.

دای علاوه بر عملکرد خود به‌عنوان ارز، عملکرد معاملاتی را به شبکه‌های دیگر نیز ارائه می‌دهد. برای مثال، شبکه POA، xDai را ایجاد کرد؛ نوعی توکن ارز دیجیتال معاملاتی مانند Dai که در زنجیره‌ای جانبی زندگی می‌کند و انجام معاملات سریع و ارزان را امکان‌پذیر می‌کند. همه‌ توکن‌های معاملاتی ارز نیستند. زنجیره‌های تأمین جهانی و صنایع دیگر با استفاده از توکن‌های معاملاتی، ماهیت تغییرناپذیر بلاکچین و انعطاف‌پذیری قراردادهای هوشمند را در کار خود اعمال می‌کنند.

توکن‌ ارز دیجیتال کاربردی

توکن‌های کاربردی در پروتکلی موجود در بلاکچین ادغام و برای دسترسی به خدمات آن پروتکل استفاده می‌شوند. آن‌ها برای سرمایه‌گذاری مستقیم مانند توکن‌های امنیتی ایجاد نشده‌اند، اما می‌توانند برای پرداخت خدمات در اکوسیستم‌های خاص استفاده شوند. رابطه‌ بین یک توکن پلتفرم و یک توکن امنیتی از نوع سینرژیک است و توکن پلتفرم، امنیت توکن کاربردی را فراهم می‌کند؛ درحالی‌که این توکن فعالیت شبکه‌ لازم برای تقویت اقتصاد توکن پلتفرم را فراهم می‌کند. برای مثال، Dai در Axie Infinity، ادغام می‌شود و ارز ثابتی را در بازی برای بازیکنان فراهم می‌کند. پروژه‌های دیگر مانند Cryptocup، از پایداری Dai استفاده می‌کنند تا تجربه‌ بهتری را برای کاربرانشان فراهم کنند.

همچنین بخوانید: با استیبل کوین های غیر متمرکز آشنا شوید

توکن‌ ارز دیجیتال حکومتی

پروتکل‌های غیرمتمرکز همچنان در حال تکثیر و تکامل‌اند، به همین دلیل نیاز به اصلاح فرایندهای تصمیم‌گیریِ پیرامون آن‌ها بسیار حیاتی است. توکن حکومتی به همه ذی‌نفعان اجازه می‌دهد در مدیریت یک سیستم همکاری کنند، بحث کنند و رأی دهند. این توکن سیستم‌های رأی‌گیری مبتنی بر بلاکچین را تغذیه می‌کند و این سیستم‌ها اغلب برای نشان دادن پشتیبانی از تغییرات پیشنهادی و رأی دادن به پیشنهادهای جدید استفاده می‌شوند. در مِیکِر پروتکل، توکن حاکمیتی،MKR  است.

چگونه می‌توان توکن ارز دیجیتال ساخت؟

از مزایای کلیدی انواع توکن‌های ارز دیجیتال این است که هیچ محدودیتی برای ساخت آن‌ها وجود ندارد. هرکس با پشت سر گذاشتن مراحل مشخصی می‌تواند توکن اختصاصی خود را در شبکه بلاک‌چین مدنظرش ایجاد کند. برای این منظور باید چهار گام اصلی را طی کنید که عبارت‌اند از:

۱. ویژگی‌های توکن خود را مشخص کنید

در گام اول، باید تعیین کنید توکن مدنظر شما چه ویژگی‌هایی دارد. یک توکن ساده برای جذب سرمایه‌گذار است یا توکن حاکمیتی است که برای مشارکت دادن اعضای جامعه در رأی‌گیری‌ها استفاده می‌شود. علاوه بر آن، باید تکلیف موارد زیر را نیز مشخص کنید:

  • نام و نماد توکن
  • سقف عرضه توکن
  • شبکه بلاک‌چین مدنظر برای ساخت توکن

۲. توسعه قرارداد هوشمند

با توجه به اینکه بخش چشمگیری از توکن‌ها در شبکه اتریوم ایجاد می‌شوند، انتخاب ما برای ادامه این بخش نیز بلاکچین اتریوم است. هر توکن در بستر شبکه بلاک‌چین مبتنی بر یک قرارداد هوشمند ساخته و اجرا می‌شود. برای توسعه قرارداد هوشمند به دانش کدنویسی نیاز دارید. قرارداد هوشمند نوعی الگوریتم خودکار است. به موجب آن، تمام فرایند ساخت، عرضه، تراکنش و… توکن به صورت خودکار، مبتنی بر قوانین تعیین‌شده انجام می‌شود.

۳. راه‌اندازی آزمایشی قرارداد هوشمند

اعمال تغییر در قراردادهای هوشمند معمولاً چالش‌برانگیز است؛ بنابراین، لازم است قبل از اجرای نهایی آن حتماً به صورت تست آن را آزمایش کنید. به این ترتیب، می‌توانید مشکلات احتمالی، به‌ویژه در زمینه امنیت قرارداد هوشمند خود را شناسایی و برطرف کنید.

۴. استقرار قرارداد هوشمند در شبکه بلاک‌چین

شبکه‌های بلاک‌چین برای استقرار قراردادهای هوشمند امکانات ساده‌ای را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهند. در گام آخر، تنها با چند کلیک ساده می‌توانید قرارداد هوشمند خود را در شبکه بلاک‌چین مستقر و پس از آن، اجرا کنید.

دلایل ساخت توکن چیست؟

در ادامه بحث توکن ارز دیجیتال چیست، باید به این سؤال پاسخ دهیم که چرا در پروژه‌های مختلف برای ساخت توکن اقدام می‌کنند. شاید اصلی‌ترین دلیلی که سازندگان ساخت توکن را به کوین ترجیح می‌دهند، این باشد که هزینه ساخت آن به‌مراتب از کوین کمتر است. برای ساخت کوین باید سرمایه‌گذاری هنگفتی به‌منظور ایجاد شبکه بلاک‌چین اختصاصی صورت بگیرد؛ درحالی‌که توکن‌ها این چالش بزرگ را به‌طور کامل برطرف می‌کنند.

موضوع بعدی این است که ساخت توکن به‌راحتی امکان‌پذیر است. به عبارت دیگر، با کمی دانش برنامه‌نویسی و تسلط به مفهوم قراردادهای هوشمند، می‌توان برای ساخت توکن در بلاک‌چین‌های مختلف اقدام کرد. تأمین امنیت شبکه‌های بلاک‌چین یکی دیگر از چالش‌های بزرگ است که معمولاً توسعه‌دهندگان پروژه‌های مختلف برای رهایی از این مشکل ساخت توکن را ترجیح می‌دهند.

منظور از توکن مثلی و غیرمثلی چیست؟

تفاوت توکن Fungibile و Non Fungibile

در کنار دسته‌بندی‌ای که پیش‌تر برای انواع توکن ارز دیجیتال ارائه کردیم، روش دیگری نیز برای طبقه‌بندی انواع توکن‌ها وجود دارد. بر این اساس، توکن‌ها را می‌توان به دو دسته مثلی و غیرمثلی تقسیم‌بندی کرد.

توکن مثلی (Fungibile Token)

توکن مثلی به نوعی از دارایی گفته می‌شود که بین دو تا از آن‌ها هیچ تفاوتی وجود ندارد. مثلاً توکن تتر را در نظر بگیرید. ارزش و ماهیت هر دو واحد آن کاملاً یکسان است.

توکن غیرمثلی (Non Fungibile Token)

توکن غیرمثلی به نوعی از دارایی گفته می‌شود که هر واحد آن دارای ارزش و ماهیت منحصربه‌فرد است. این توکن‌ها در عرف رایج بازار با نام توکن NFT شناخته می‌شوند. در مقاله جداگانه‌ای مفصل در این زمینه بحث کرده‌ایم که برای مطالعه بیشتر می‌توانید به آن مراجعه کنید.

توکن ERC20 چیست؟

یکی از مهم‌ترین توکن‌های اتریوم، توکن ERC-20 است. این توکن به‌عنوان نوعی استاندارد فنی عمل می‌کند. از این توکن برای تمام قراردادهای هوشمند موجود در بلاکچین اتریوم برای اجرای توکن‌ها استفاده‌ می‌شود. ERC-20 از برخی جهات به بیت‌کوین‌، لایت کوین و ارزهای دیگر شباهت دارد. توکن ارز دیجیتال ERC-20، دارایی‌ مبتنی بر بلاکچین است که ارزشمند‌ است و‌ می‌تواند ارسال و دریافت شود. تفاوت اصلی در این است که توکن‌های ERC-20 به جای اجرا روی بلاکچین خودشان‌، در شبکه‌ اتریوم صادر‌ می‌شوند.

ERC-20 فهرست مشترکی از قوانین را تعریف‌ می‌کند. از اکتبر ۲۰۱۹‌، بیش از ۲۰۰ هزار توکن سازگار با ERC-20 در شبکه اصلی اتریوم وجود دارد. این استاندارد فهرست مشترکی از قوانین را تعریف‌ می‌کند که تمام توکن‌های اتریوم باید از آن‌ها پیروی کنند. برخی از این قوانین شامل نحوه انتقال توکن‌ها‌، نحوه‌ تأیید معاملات‌، دسترسی کاربران به داده‌های مربوط به یک توکن و تأمین کلی توکن‌ها می‌شود؛ درنتیجه‌، این توکن ارز دیجیتال خاص به توسعه‌دهندگان اجازه‌ می‌دهد به‌طور دقیق عملکرد توکن‌های جدید را در سیستم بزرگ‌تر اتریوم پیش‌بینی کنند. این توکن کار توسعه‌دهندگان را ساده‌ می‌کند.

خوشبختانه‌، بیشتر توسعه‌دهندگانِ توکن از قوانین ERC-20 پیروی می‌کنند؛ به این معنی که بیشتر توکن‌های منتشرشده از طریق پیشنهادهای اولیه‌ کوینِ اتریوم، با ERC-20 سازگارند. بسیاری از ارزهای دیجیتال معروف از استاندارد ERC-20 استفاده‌ می‌کنند؛ از جمله میکر (MKR)‌، بیسیک اِتِنَشِن توکن (BAT)‌، اوگور (REP) و اَمیس گو (OMG). اگر قصد خرید هرگونه ارز دیجیتالی را دارید که به عنوان رمز ERC-20 صادر شده باشد‌، باید کیف پول سازگار با این رمزها را نیز داشته باشید. خوشبختانه‌، چون توکن‌های ERC-20 بسیار محبوب‌اند‌، گزینه‌های مختلفی برای کیف پول وجود دارد.

ویژگی‌های بارز توکن ERC-20

توکن ERC-20 سه ویژگی بارز دارد؛ نخست این توکن تعویض‌پذیر است. کد آن مشابه با توکن‌های دیگر است؛ بااین‌حال، می‌توان آن‌ها را از طریق سابقه‌ تراکنش‌ها، شناسایی و تفکیک کرد. دوم، قابلیت انتقال بالایی دارد و می‌توان آن‌ها را از هر آدرسی به آدرس دیگری فرستاد. سوم، عرضه باثبات دارند؛ یعنی همیشه باید تعداد مشخصی از آن‌ها ایجاد شوند تا توسعه‌دهندگان نتوانند توکن بیشتری صادر کنند.

معایب توکن ERC-20

اما این توکن‌ها بُعد منفی نیز دارند. برای مثال، توان عملیاتی آن‌ها کم است و وقتی حجم تقاضا زیاد باشد، اتریوم مسدود می‌شود، یا شبکه کُند می‌شود و هزینه انجام معامله‌ها افزایش پیدا می‌کند. به‌علاوه، تراکنش آن‌ها بسیار آهسته است و ایجاد یک بلاک چهارده ثانیه و یک فرایند معامله، حتی تا یک دقیقه هم طول می‌کشد. مشکل بعدی که از دو مورد دیگر آزاردهنده‌تر است، این است که در زمان انجام معاملات، به ارز دیجیتال واسطه‌ای به نام اتر نیاز است. از این ارز دیجیتال دوم برای پرداخت کارمزد استفاده می‌شود. وجود این ارز ثانویه نه‌تنها هزینه‌ را افزایش می‌دهد، بلکه سبب طولانی‌تر شدن فرایند معامله نیز می‌شود.

چگونه می‌توان یک توکن ارز دیجیتال دریافت کرد؟

علاقه‌مندان به دریافت توکن ارز دیجیتال می‌توانند در یک Initial Coin Offering (ICO) شرکت کنند. از آنجا می‌توانید توکن‌های دیجیتال را از شرکت برگزارکننده بر اساس فرایند زیر بخرید:

  • از طریق وب‌سایت شرکت برای ICO ثبت نام کنید.
  • توکن ارز دیجیتال مدنظر خود را انتخاب کنید.
  • توکن‌های دیجیتالی خریده‌شده را به کیف پول خود منتقل کنید.
  • با ارسال توکن‌های خود به آدرس کیف پول شرکت، توکن‌های ICO را بخرید.
  • توکن‌های دیجیتال ICO خود را در کیف پولتان دریافت کنید.
  • توکن‌های دیجیتال ICO خود را در کیف پول دلخواه خود ذخیره کنید.

اگر یک ICO را از دست دادید، با ثبت نام در صرافی‌های کوین هم می‌توانید توکن‌های دیجیتال بخرید. اغلب، توکن‌های دیجیتال در ازای اتر و بیت‌کوین معامله می‌شوند؛ بنابراین قیمت آن‌ها بیشتر است.

سؤالات متداول

۱. توکن‌سوزی ارز دیجیتال چیست؟

برای مقابله با کاهش ارزش رمزارزها، تعدادی از سکه‌ها یا توکن‌های در گردش داخل یک شبکه، رمزارزی را به‌طور دائم حذف خواهند کرد.

همچنین بخوانید: توکن سوزی ارز دیجیتال چیست

۲. کدام کیف پول برای ذخیره توکن ارز دیجیتال مناسب است؟

ابتدا باید بررسی کنید بلاکچین میزبان توکن چیست. سپس می‌توانید از هر کیف پول که از آن شبکه پشتیبانی می‌کند، برای ذخیره توکن‌ها استفاده کنید.

۳. بهترین توکن ارز دیجیتال چیست؟

استیبل کوین تتر (USDT) با ارزش بازار بیش از ۶۷ میلیارد دلار، به‌عنوان بهترین توکن در بازار رمزارزها شناخته می‌شود.

۴. عوامل مؤثر در قیمت توکن ارز دیجیتال چیست؟

مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در قیمت توکن‌ها، کاربرد و میزان استفاده از آن‌ها توسط اعضای جامعه پروژه‌هاست. بدیهی است هرچه توکنی نقش پررنگ‌تری در پروژه خود داشته باشد، بیشتر استفاده می‌شود و شانس رشد بیشتری در آینده دارد.

۵. ایردراپ توکن چیست؟

بسیاری از پروژه‌ها در ابتدا یا طول فعالیت خود، در ازای انجام کاری خاص، تعدادی توکن بین کاربران بازار رمزارزها توزیع می‌کنند. به این فرایند ایردراپ توکن گفته می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این موضوع دعوت می‌کنیم مقاله ایردارپ چیست را مطالعه کنید.

۶. تفاوت کوین و توکن چیست؟

کوین بلاک‌چین اختصاصی دارد، ولی توکن روی شبکه بلاکچین دیگر راه‌اندازی می‌شود.

سخن پایانی

در این مقاله بررسی کردیم توکن ارز دیجیتال چیست. همچنین انواع توکن‌های ارز دیجیتال را معرفی کردیم. قبل از خرید توکن‌ها حتماً درباره ماهیت آن‌ها تحقیق کنید. گاهی اوقات در برخی از پروژه‌ها توکن‌ها هیچ‌گونه کاربردی در پیشبرد فعالیت‌ها ندارند؛ در نتیجه، عملاً نمی‌توان به رشد قیمت آن‌ها در بلندمدت امیدوار بود.

خرید کدام توکن برای شما سودآور بوده است؟ از سرمایه‌گذاری در کدام توکن خاطره بد دارید؟ تجربیات خود را در زمینه سرمایه‌گذاری در توکن‌های ارز دیجیتال با ما در میان بگذارید.