ارز دیجیتال سولانا چیست؟ معرفی کامل پروژه و ارز Solana

سولانا یکی از اولین و سریع‌ترین بلاکچین‌های مقیاس وب است که توان عملیاتی و پردازشی بسیار بالایی دارد. به‌عنوان یک بلاکچین نسل چهارمی، سولانا می‌خواهد معضلات و مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری بلاکچین را رفع کند. در همین راستا، هدف ارز دیجیتال سولانا، ایجاد یک شبکه سریع و مقیاس‌پذیر است به‌طوری که امنیت و غیرمتمرکز بودن شبکه همچنان پابرجا بماند. اما تفاوت سولانا با این پروژه‌ها، معماری و ساختار شبکه آن است که باعث شده سرعت انجام تراکنش‌ها بسیار بیشتر شود.

پروتکل سولانا از هشت تکنولوژی اصلی برای سرعت بخشیدن به پردازش تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه استفاده می‌کند. همان‌طور که در ادامه می‌خوانیم، سولانا توانسته مشکلات پلتفرم‌های توسعه دَپ‌ها (برنامه‌های غیرمتمرکز) را هم رفع کند. در این مقاله می‌خوانیم که ارز Solana چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؛ تیم سازنده ارز SOL چه کسانی هستند، چه اهدافی دارند و آینده ارز Solana سولانا چه خواهد بود؟ پس با ما همراه باشید تا هر آنچه لازم است در مورد سولانا بدانید را بخوانید.

پروژه و ارز دیجیتال سولانا چیست؟

سولانا یک منبع متن‌باز است که تلاش می‌کند زیرساخت و اکوسیستمی برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد کند. ارز دیجیتال سولانا (SOL)، توکن محلی شبکه سولانا است که از آن در پرداخت‌ها و قراردادهای هوشمند درون‌شبکه‌ای استفاده می‌شود.

هسته اصلی راه‌حل مقیاس‌پذیری سولانا، استفاده از یک ساعت زمانی غیرمتمرکز به نام اثبات تاریخچه (Proof of History) است.  این فناوری به‌منظور حل مسئله زمان در شبکه‌های توزیع‌شده که در آن هیچ نهاد متمرکز و مورد اعتمادی برای زمان وجود ندارد، ارائه شده است. سولانا همچنین می‌خواهد بازار و پلتفرمی برای تعامل، تبادل و توسعه این برنامه‌ها بسازد.

در واقع ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز و استفاده انبوه از آنها، نیازمند یک زیرساخت باز و قابل‌انعطاف است که پروتکل سولانا آن را ارائه می‌کند. پلتفرم سولانا که تماماً غیرمتمرکز، ایمن و بسیار سریع است، پتانسیل مقیاس‌پذیری جهانی دارد و مشکلات پلتفرم اتریوم را رفع کرده است. از جمله مشکلات پلتفرم اتریوم، شلوغی شبکه و کارمزدهای بالای گس شبکه اتریوم است. اکنون که متوجه شدیم ارز Solana چیست، به سراغ اهداف و ویژگی‌های آن می‌رویم.

ویژگی‌ها و اهداف ارز Solana چیست؟

تا پیش از سولانا، این‌گونه فرض می‌شد که یک شبکه غیرمتمرکز می‌تواند فقط دو مورد از سه ویژگی اصلی شبکه را برآورده کند. سه ویژگی اصلی یک شبکه غیرمتمرکز، امنیت، مقیاس‌پذیری و تمرکززدایی (نامتمرکز شده) هستند. اما سولانا ادعا می‌کند که با نوآوری‌های هشت‌گانه خود این مشکل را حل کرده است. سولانا که سریع‌ترین شبکه لایه اول در دنیا است، با کمک پروتکل کارآمد خود و مدل اجماع مؤثرتری که نسبت به بقیه بلاکچین‌ها دارد، می‌خواهد مشکلات مربوط به سرعت و همچنین مقیاس‌پذیری در جهان را رفع کند.

شبکه سولانا توانایی پردازش ۵۰ هزار تراکنش در هر ثانیه را دارد. به‌عنوان یک مقایسه، بلاکچین ۵ تراکنش و اتریوم ۱۷ تراکنش را در هر ثانیه پردازش می‌کند. این یعنی سولانا ۱۰ هزار برابر سریع‌تر از بیت کوین و ۳ هزار برابر سریع‌تر از اتریوم است. معمولاً ۶۰۰ میلی‌ثانیه طول می‌کشد تا یک بلوک جدید در بلاکچین سولانا ایجاد شود. کارمزد هر تراکنش هم در این شبکه برابر ۰.۰۰۰۲۵ دلار به ازای هر تراکنش است.

این کارمزد در شبکه اتریوم نزدیک برابر با ۷ دلار به ازای هر تراکنش است. مثلاً در شبکه سولانا برای انجام یک میلیون تراکنش باید ۱۰ دلار کارمزد بپردازیم اما برای انجام همین میزان تراکنش در شبکه اتریوم، باید ۳۰۰ هزار دلار پرداخت کنیم. یکی دیگر از جنبه‌های منحصربه‌فرد ارز دیجیتال سولانا این است که عملکرد شبکه وابسته به دنیای خارج از بلاکچین و راه‌حل‌های لایه دوم نیست.

این در حالی است که بیشتر بلاکچین‌های مشابه از جمله اتریوم به مقیاس بندی و راه‌حل‌های لایه دوم نیاز دارند. یعنی سولانا از معدود پروتکل‌های لایه اول بلاکچین است که مشکلاتی مانند خروج انبوه و سایر خطرات مرتبط با شبکه‌های لایه دوم را ندارد.

پروژه سولانا چگونه کار می‌کند؟

برای درک بهتر اینکه سولانا چطور کار می‌کند، ابتدا باید معماری و ساختار آن را بشناسیم. کلید نوآوری مقیاس‌پذیری سولانا در سیستم تأیید آن نهفته است. سولانا از مکانیزم‌های اثبات سهام (Proof Of Stake) و اثبات تاریخچه برای تأیید تراکنش‌های شبکه و ایجاد بلوک‌های جدید استفاده می‌کند. این شبکه از ماینرها می‌خواهد تا برای تأیید تراکنش‌ها، هر مقدار از ارز SOL را خرید و نگهداری کنند.

سیستم اثبات سهام در مقایسه با سیستم اثبات کار، به انرژی بسیار کمتری نیاز دارند. چون در سیستم اثبات کار ماینرها باید تمام قدرت پردازشی کامپیوترها را به اعتبار سنجی تراکنش‌ها اختصاص دهند. اما در اثبات سهام تنها نگهداری سهام برای اثبات تراکنش‌ها کفایت می‌کند. در این بین، دو چیز باعث کم شدن کارایی و کند شدن سراسری شبکه می‌شود: زمان لازم برای تأیید تراکنش‌ها توسط سیستم اثبات سهام و توالی‌ای که در آن اعتبارسنجی‌ها انجام می‌شود.

سولانا با استفاده از سیستمی جدید به نام اثبات تاریخچه، با این مشکل توالی اعتبار سنجی تراکنش‌ها مقابله می‌کند. سیستم اثبات تاریخچه، به تمام تراکنش‌ها قبل از اینکه توسط سیستم اثبات سهام تأیید شود، برچسب زمانی می‌زند. با انجام این کار، شبکه سولانا، یک لیست زمانی از تمام رویدادهای شبکه را ایجاد و ترتیب انجام تراکنش‌ها را قبل از اضافه شدن به زنجیره، مشخص می‌کند.

این یعنی نودهای شبکه سولانا (که همان سهامداران شبکه و دارندگان توکن SOL هستند)، می‌توانند بدون هماهنگی با کل شبکه بلاک‌هایی ایجاد کند و به‌این‌ترتیب، زمان لازم برای انجام فرایندها را کاهش دهد. در نتیجه بلاکچین سولانا می‌تواند تا ۵۰ هزار تراکنش در ثانیه را پردازش کند. این مسئله، بلاکچین سولانا را به سریع‌ترین بلاکچین در تمام دنیا تبدیل می‌کند. در زیر به معرفی هشت نوآوری اصلی سولانا می‌پردازیم که آن را به اولین بلاکچین در مقیاس وب تبدیل کرده است.

۱- اثبات تاریخچه (Proof of History)؛ نقطه تمایز ارز دیجیتال سولانا

احتمالاً می‌دانید که بیت کوین از مکانیزمی اجماعی به نام اثبات کار استفاده می‌کند. در این مکانیزم، شبکه از ماینرها برای تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بیت‌کوین‌های جدید بهره می‌برد. بسیاری از ارزهای دیجیتال جدیدتر مانند کاردانو از یک مکانیزم اجماعی به نام اثبات سهام استفاده می‌کنند. در مکانیزم اثبات سهام، سهام‌داران شبکه به‌منظور ایجاد دارایی‌های جدید، دریافت پاداش و همچنین تایید تراکنش‌ها، دارایی‌های دیجیتال خود را به همان شبکه اختصاص می‌دهند. منظور از اختصاص دارایی، خرید و نگهداری ارز محلی همان شبکه است.

در هر دو مکانیزم یادشده، لازم است که تمام کامپیوترهای شبکه در مورد یک چیزی (مثلاً انجام یک تراکنش) به توافق عمومی برسند. یکی از مشکلات شبکه بلاکچین و سیستم‌های توزیع‌شده یا غیرمتمرکز، توافق روی زمان است. چون هر کدام از نودهای شبکه، با ساعت خودشان اقدام به تایید تراکنش‌ها می‌کنند و ساعت واحدی بین نودها وجود ندارد. در نتیجه سرعت انجام تراکنش‌ها کم می‌شود و زمان انجام بالا می‌رود. اینجاست که سولانا وارد می‌شود.

سولانا از یک مکانیزم جدید که ترکیبی از مکانیزم‌های اثبات سهام و اثبات تاریخچه (PoH) است، استفاده می‌کند. مکانیزم اثبات تاریخچه در واقع یک ساعت رمزنگاری‌شده است که نودها را قادر می‌سازد بدون ارتباط با یکدیگر، بر روی زمان و ترتیب زمانی رویدادهای به توافق برسند. مکانیزم اثبات تاریخچه با ذخیره سوابق تراکنش‌ها و ردیابی ترتیب رویدادها، به ایجاد بازدهی و توان عملیاتی بیشتر در شبکه کمک می‌کند.

بیشتر مردم اثبات تاریخچه را با یک پروتکل اجماع اشتباه می‌گیرند؛ اثبات تاریخچه یک منبع زمان جهانی است که قبل از رسیدن شبکه به اجماع، کار خود را انجام می‌دهد. منظور از کار، ثبت تمام رویدادها و تراکنش‌ها است به‌طوری‌که تمام نودهای شبکه به آن دسترسی داشته باشند.

۲- تحمل خطای بیزانس تاور (Tower BFT)

تاور BFT، نسخه سولانا از سیستم تحمل خطای بیزانسی عملی است. تاور BFT در اصل یک مکانیزم اجماع است که از ساعت رمزنگاری‌شده سولانا استفاده می‌کند تا بدون نیاز به ارسال و دریافت پیام‌های متعدد در بین نودها به توافق جمعی برسد. Tower BFT در واقع با کمک مکانیزم اثبات تاریخچه، زمان را در سراسر شبکه یکسان می‌کند تا تمام رویدادها و تراکنش‌های شبکه را ثبت کند و در اختیار تمام نودهایی که روی شبکه اجرا می‌شوند، قرار دهد. این مکانیزم باعث می‌شود که تأخیر در معاملات بسیار کم شود و تراکنش‌ها با سرعت بالایی انجام شوند.

۳- توربین (Turbine)

توربین یک پروتکل انتشار بلاک است که داده‌ها را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم‌بندی می‌کند تا راحت‌تر بین نودها جابجا شود. پروتکل توربین به سولانا کمک می‌کند که مشکلات مربوط به پهنای باند را حل کند و سرعت پردازش‌های کلی شبکه را افزایش دهد.

۴- گلف استریم (Gulf Stream)

گلف استریم همان چیزی است که باعث می‌شود سولانا بتواند ۵۰ هزار تراکنش را در هر ثانیه انجام دهد. گلف استریم پروتکلی است که وظیفه ذخیره تراکنش‌ها و ارسال آن‌ها به لبه شبکه را انجام می‌دهد. این پروتکل به اعتبارسنج‌ها اجازه می‌دهد که تراکنش‌ها را زودتر از موعد انجام دهند. گلف استریم همچنین زمان تأیید و میزان حافظه موردنیاز اعتبارسنج‌ها در استخر تراکنش‌های تأیید نشده را بسیار کاهش می‌دهد.

۵- سی‌لول (Sealevel)

سی لول یک موتور پردازش موازی تراکنش‌ها است که سولانا را قادر می‌سازد در کارت‌های گرافیک (GPU) و حافظه‌های جامد (SSD) به‌صورت افقی مقیاس‌پذیر باشد. به‌طورکلی، سی لول در هر زنجیره بلاکچین، امکان انجام تراکنش‌های همزمان را برای سولانا فراهم می‌کند.

۶- پایپ‌لاینینگ (Pipelining)

پایپ لاینینگ یک روش معمول است که در طراحی پردازنده‌ها (CPU) از آن استفاده می‌شود. پایپ لاینینگ در شبکه سولانا به فرایند اختصاص جریان داده‌های ورودی به سخت‌افزارهای مختلف برای پردازش گفته می‌شود. این فرایند باعث می‌شود که اطلاعات تراکنش‌ها در شبکه نودها سریع‌تر تکرار و اعتبار‌سنجی شود.

۷- کلودبریک (Cloudbreak)

کلودبریک یک ساختار داده است که برای مقیاس‌پذیری و توان عملیاتی شبکه ضروری است. کلودبریک دو وظیفه اصلی بر عهده دارد:

1. پایگاه داده حساب‌ها را سازماندهی کند.
2. خواندن و نوشتن همزمان بین ۳۲ موضوع شبکه را امکان‌پذیر کند.

۸- آرکایوِرز یا بایگانی کنندگان (Archivers)

اعتبارسنج‌های سولانا، داده‌ها را در شبکه‌ای از گره‌ها که بایگانی‌کننده نامیده می‌شوند، بارگیری می‌کنند. گره‌های بایگانی‌‌کننده می‌توانند لپ‌تاپ یا کامپیوتر خانگی باشد که شبکه از آن‌ها برای ذخیره اطلاعات استفاده می‌کند.

تیم سازنده، تاریخچه و عرضه اولیه ارز دیجیتال سولانا

وایت پیپر ارز دیجیتال سولانا در سال ۲۰۱۷ توسط بنیان‌گذار سولانا یعنی آناتولی یاکووِنکو منتشر شد. یاکوونکو قبلاً در کوالکام و دراپ باکس کار کرده و متخصص طراحی سیستم‌های توزیع‌شده و همچنین الگوریتم‌های فشرده‌سازی بوده است. مکانیزم اثبات تاریخچه برای اولین بار در وایت پیپر سولانا معرفی شد. یاکوونکو با یکی از همکاران سابقش به نام گرِگ فیتزجرالد که اکنون مدیر ارشد تکنولوژی سولانا است همکاری کرد تا یک شبکه آزمایشی بلاکچین بر اساس اثبات تاریخچه را بسازند.

این شبکه آزمایشی برای اولین بار در فوریه ۲۰۱۸ منتشر شد. بعد از این تاریخ، شرکتی به نام «لوم» توسط یانکوونکو، فیتزجرالد و استفان آکریج تأسیس شد که از سولانا پشتیبانی می‌کند. البته چون از قبل پروژه دیگری به نام «شبکه لوم» وجود داشت، آن‌ها نام شرکت را به «سولانا لبز» تغییر نام دادند. در ژوئیه ۲۰۱۹، شرکت سولانا لبز با کمک شرکت مولتی‌کوین کپیتال توانست ۲۰ میلیون دلار بودجه کسب کند.

سپس در حراج راه‌اندازی در کوین لیست هم ۱.۷۶ میلیون دلار دیگر کسب کرد. سپس شبکه اصلی خود را با قابلیت‌های پایه برای تراکنش‌ها و ویژگی‌های قراردادهای هوشمند در مارس ۲۰۲۰ راه‌اندازی کرد. در حال حاضر، سولانا لبز اصلی‌ترین مشارکت‌کننده در شبکه است و بنیاد سولانا که یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در سوئیس است، به تأمین بودجه و توسعه بلاکچین‌های جدید و نوآورانه می‌پردازد.

ارز Solana چیست؟ همه چیز در مورد توکن SOL

ارز دیجیتال SOL، ارز محلی پروژه سولانا است که هر توکن آن در حال حاضر (۲۳شهریور۱۴۰۰) با قیمت ۱۵۸ دلار آمریکا معامله می‌شود. تعداد توکن‌های عرضه‌شده SOL برابر با ۴۸۹ میلیون توکن است که ۲۹۷ میلیون توکن در حال گردش در شبکه هستند. سولانا هم مانند سایر پلتفرم‌های قرارداد هوشمند، از ارز SOL در پرداخت تمام تراکنش‌های داخلی شبکه و همچنین قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند.

چون سولانا از مکانیزم اثبات سهام استفاده می‌کند، دارندگان سول می‌توانند با پشتیبانی از شبکه سولانا، پاداش دریافت کنند. منظور از این پشتیبانی، خرید و نگهداری ارز دیجیتال سولانا است که در اصطلاح به آن استیکینگ می‌گوییم. برای دریافت این پاداش، ما باید حداقل ۰.۰۱ ارز SOL را بخریم تا به یکی از نودهای شبکه تبدیل شویم. با این کار، ما به تأیید تراکنش‌های شبکه کمک می‌کنیم و در عوض، توکن‌های SOL به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنیم.

قیمت ارز دیجیتال سولانا از زمانی که این پروژه در مارس ۲۰۲۰ نسخه بتای خود را راه‌اندازی کرده است، همواره رو به افزایش بوده است. قیمت سولانا در یک ماه گذشته تا به امروز (۲۳شهریور۱۴۰۰)، بیشتر از ۳۰۰ درصد رشد کرده و تمام توجه‌ها را به خود جلب کرده است. در حال حاضر، ارز دیجیتال سولانا با ۴۷ میلیارد دلار، در رده هفتم رمزارزها بر اساس حجم بازار قرار دارد. میزان رشد سولانا از زمان معرفی تا به الآن، یعنی در کمتر از دو سال، تقریباً ۱۶۰۰۰ برابر بوده است.

همکاری‌ها و شرکای ارز دیجیتال سولانا

همانطور که در بخش «ارز Solana چیست» اشاره کردیم، یکی از اهداف سولانا ایجاد پلتفرمی برای توسعه‌دهندگان دَپ‌ها است. شبکه سولانا در حال حاضر میزبان چندین پروژه بزرگ از جمله چین لینک (Chainlink)، یو اس دی کوین (USDC)، کین (Kin)، اکسودوس (Exodus) است. این شبکه دو مزیت اصلی را برای توسعه‌دهندگان برنامه‌های غیرمتمرکز ارائه می‌کند: کمترین تأخیر و هزینه گس (Gas). به همین خاطر، روزبه‌روز تعداد توسعه‌دهندگانی که سولانا را برای گسترش برنامه‌های غیرمتمرکزشان انتخاب می‌کنند، بیشتر می‌شود.

بهتر است بدانید که فعلاً بیشتر از ۳۰۰ پروژه اجرا شده و میزبانی می‌شوند. سولانا همچنین تلاش می‌کند که دامنه جهانی خود را گسترش دهد. در مه ۲۰۲۱، این شبکه از سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری پنج شرکت روی شبکه سولانا خبر داد تا حضور خود در فضای کریپتوکارنسی چین را توسعه دهد. این پنج شرکت عبارت‌اند از: Huobi، Gate Labs، NGC Ventures، MATH Global Foundation و Hash Key.

سخن‌ پایانی؛ تحلیل قیمت و آینده ارز Solana

سولانا نسخه بتای خود را در مارس ۲۰۲۰ راه‌اندازی کرده و از این لحاظ، پروژه‌ای جدید به شمار می‌رود. بااین‌حال، ارز دیجیتال سولانا (SOL) به یکی از ۱۰ ارز دیجیتال برتر از نظر اندازه حجم بازار تبدیل شده است. با اینکه شبکه سولانا برای کاربرانش بسیار کارآمد و اثربخش است، اما این پروژه همچنان در حالت بتای خود قرار دارد یعنی تیم سازنده همچنان در حال توسعه و بهبود ثبات شبکه هستند. تراکنش‌های سولانا کم‌هزینه هستند و توان عملیاتی آن در صنعت بلاکچین پیشرو و یگانه است.

پس جای تعجب نخواهد بود اگر اکوسیستم سولانا در روزها و سال‌های آینده پروژه‌های بیشتری را جذب کند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که آینده ارز Solana بسیار خوب خواهد بود. بر اساس این پیش‌بینی‌ها، قیمت ارز سولانا در انتهای سال ۲۰۲۱ در حوالی ۲۳۰ دلار خواهد بود. و تا آخر سال ۲۰۲۵ در حوالی قیمت ۲۰۰۰ دلار معامله خواهد شد. فراموش نکنید که این قیمت‌ها حتمی فقط پیش‌بینی هستند نه پیشنهادی برای سرمایه‌گذاری. اکنون که می‌دانید ارز Solana چیست، شما باید شخصاً در مورد این رمزارز و خرید آن تحقیق کنید.