جامع‌ترین آموزش صرافی یونی سواپ (Uniswap)

یونی سواپ (Uniswap) نخستین صرافی غیرمتمرکز در بازار رمزارزهاست و در میان صرافی‌های غیرمتمرکز، بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص داده است. اساساً، انتخاب اول بسیاری از کاربرانی که ترید در صرافی‌های غیرمتمرکز را انتخاب می‌کنند، یونی سواپ است. چه ویژگی‌هایی در این صرافی وجود دارد که موجب محبوبیت آن شده است؟ در این مقاله قصد داریم ضمن پاسخ به این سؤال، آموزش صرافی یونی سواپ را نیز قدم‌به‌قدم با هم مرور کنیم. در پایان این مطلب، هر آنچه برای خرید‌وفروش توکن در صرافی یونی سواپ نیاز دارید، فراخواهید گرفت. با ما همراه باشید.

صرافی یونی سواپ چیست‌؟

تمرکززدایی یکی از ویژگی‌های اصلی ارزهای دیجیتال، از بیت‌کوین گرفته تا توکن‌های ناشناخته به شمار می‌رود. هدف از ابداع رمزارزها حذف واسطه‌های متمرکز از مبادلات مالی بین افراد بوده است؛ درحالی‌که صرافی‌های متمرکز مانند بایننس و کوکوین، عملاً نقش واسطه متمرکز را در معاملات ارزهای دیجیتال ایفا می‌کنند. یونی سواپ (Uniswap) به‌عنوان اولین صرافی غیرمتمرکز برای حل این مشکل پیش‌قدم شد.

یونی سواپ از موفق‌ترین پروژه‌های دیفای (DeFi) در بازار رمرارزهاست. این پروتکل بر مبنای بلاک‌چین اتریوم تعریف شده است. در این صرافی امکان خریدوفروش توکن‌های ERC-20 وجود دارد. مبادله توکن‌ها در صرافی یونی سواپ بدون دخالت نهاد واسطه صورت می‌گیرد. در صرافی‌های متمرکز، خریداران و فروشندگان سفارش‌های خود را با قیمت مشخص ثبت می‌کنند. در ادامه، صرافی به‌عنوان واسطه وارد عمل می‌شود و سفارش‌های مشابه را به یکدیگر متصل می‌کند.

این در حالی است که در صرافی یونی سواپ با استفاده از الگوریتم ریاضی در قالب قراردادهای هوشمند، قیمت توکن‌ها مشخص می‌شود. با این روش، کاربران و صرافی در تعیین قیمت توکن‌ها هیچ دخالتی ندارند، بلکه بعد از ثبت سفارش، خرید یا فروش با استفاده از موجودی استخرهای نقدینگی صرافی انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید: استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟ و چگونه کار می‌کند؟

مزایا و معایب صرافی یونی سواپ

قبل از پرداختن به آموزش صرافی یونی سواپ، بد نیست آن را نقد و بررسی کنیم. از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت صرافی یونی سواپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کارمزد معاملات در این صرافی کمتر از صرافی‌های متمرکز است.
• معاملات کاربران به‌صورت غیرمتمرکز صورت می‌گیرد.
• برای استفاده از این صرافی به ثبت‌نام و احراز هویت نیازی نیست.
• دارایی کاربران در صرافی نگهداری نمی‌شود و مستقیم به کیف پول آن‌ها منتقل می‌شود.
• توکن‌های جدید خیلی سریع در صرافی یونی سواپ فهرست می‌شوند.
• از طریق سپرده‌گذاری در استخرهای نقدینگی این صرافی، امکان کسب درآمد برای تمام کاربران وجود دارد.

در کنار مزایای چشمگیر Uniswap، نباید از معایب آن غافل شد. برخی از نقاط ضعف این صرافی عبارت‌اند از:

• فقط امکان تبادل توکن‌های ERC-20 و اتر در آن وجود دارد.
• امکان خریدوفروش توکن‌ها با ارزهای فیات وجود ندارد.
• به دلیل نبود قوانین نظارتی در فهرست شدن توکن‌های جدید، توکن‌های تقلبی بسیاری در آن یافت می‌شود.
• پیگیری نهایی شدن سفارش کاملاً بر عهدة کاربر است و امکان لغو شدن آن وجود دارد.

مکانیزم قیمت‌گذاری توکن‌ها در صرافی یونی سواپ چگونه است؟‌

در ادامه آموزش صرافی یونی سواپ لازم است به موضوع بسیار مهمی بپردازیم. اشاره کردیم که در این صرافی تعیین قیمت توکن‌ها به‌صورت خودکار انجام می‌شود. احتمالاً این سؤال برای شما نیز ایجاد شده است که مکانیزم اجرایی این فرایند به چه صورت است. در صرافی Uniswap از فناوری‌ای به نام بازارساز خودکار (AMM) برای تعیین قیمت توکن‌ها استفاده می‌شود.

درباره بازارساز خودکار در مقاله جداگانه‌ای مفصل بحث کرده‌ایم، اما برای روشن شدن موضوع لازم است که در اینجا نیز توضیح مختصری ارائه کنیم. اجازه دهید با ذکر مثالی بحث را پیش ببریم.

در صرافی یونی سواپ، به‌ازای هریک از توکن‌های ERC-20، امکان ایجاد استخر نقدینگی وجود دارد؛ البته در حال حاضر، استخر نقدینگی مربوط به بسیاری از توکن‌ها در این صرافی موجود است؛ اما توکنی فرضی با نام A را در نظر بگیرید که می‌خواهید استخر نقدینگی مربوط به آن را در صرافی ایجاد کنید. برای این منظور، ابتدا باید قرارداد هوشمند مربوط به استخر نقدینگی را در یونی سواپ تعریف کنید. در ادامه، باید به میزان مساوی استخر نقدینگی را از توکن A و اتر (ETH) شارژ کنید.

مثلا ۱۰ توکن A و ۱۰ توکن ETH را به استخر نقدینگی اضافه می‌کنید. پس از آن امکان تبادل توکن A و ETH فراهم می‌شود. مکانیزم قیمت‌گذاری در صرافی بر اساس یک رابطه ریاضی ساده به صورت زیر تعریف می‌شود:

X * Y = K

در رابطه بالا، X تعداد توکن A و Y تعداد توکن اتر موجود در استخر نقدینگی را نشان می‌دهد. حاصل ضرب این دو عدد برابر با K می‌شود که همواره مقدار ثابتی است. قیمت‌گذاری توکن‌ها بر اساس همین رابطه ریاضی ساده در صرافی یونی سواپ انجام می‌شود. تأمین‌کنندگان نقدینگی استخرها نیز از محل کارمزد تراکنش‌ها، پاداش دریافت می‌کنند.

تصور کنید سفارش خرید توکن A را با اتر در صرافی ثبت کنید. به این ترتیب، موجودی اتر در استخر نقدینگی افزایش و در مقابل، موجودی توکن A کاهش می‌یابد. قیمت توکن A نیز در مقایسه با اتر افزایش می‌یابد. این رویه قیمت‌گذاری به‌نوعی سبب متعادل شدن ارزش توکن‌ها در بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا می‌شود.

آموزش تبادل توکن‌ها در صرافی یونی سواپ

در بخش Swap صرافی یونی سواپ امکان ثبت سفارش، خرید و فروش توکن‌ها وجود دارد. در این صرافی سه نوع معامله وجود دارد که عبارت‌اند از:

• خرید توکن‌های ERC-2 با اتر (کارمزد ۰/۳ درصد)
• خرید اتر با توکن‌های ERC-20 (کارمزد ۰/۳ درصد)
• تبادل توکن‌های ERC-20 با یکدیگر (کارمزد ۰/۶ درصد)

تمام کارمزد‌های معاملات در صرافی یونی سواپ در قالب توکن اتریوم پرداخت می‌شود؛ بنابراین، باید حتماً همیشه مقداری از این توکن را در کیف پول خود برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها نگه دارید. با ذکر این توضیحات، آموزش صرافی یونی سواپ را قدم‌به‌قدم، از ثبت‌نام تا ثبت سفارش خرید پی می‌گیریم.

۱. ورود به صرافی یونی سواپ

در گام اول، باید وارد صرافی یونی سواپ شوید. این صرافی در حال حاضر در دو نسخه دسکتاپ و اپلیکیشن در اختیار کاربران قرار دارد. هر دو پلتفرم رابط کاربری یکسانی دارند و هیچ تفاوتی بین آن‌ها از نظر شیوه خریدوفروش توکن‌ها وجود ندارد. بعد از ورود به سایت صرافی یونی سواپ، روی گزینه Launch App در بالای صفحه کلیک کنید. به این ترتیب، وارد صفحه معاملات صرافی می‌شوید.

۲. ثبت‌نام در صرافی یونی سواپ

در اینجا باید تأکید کنیم که برخلاف صرافی‌های متمرکز، برای استفاده از یونی سواپ به‌هیچ‌وجه نیازی به ثبت‌نام ندارید، بلکه فقط باید کیف پول غیرمتمرکزی را در اختیار داشته باشید و آن را به صرافی متصل کنید. در حال حاضر، امکان متصل کردن چهار کیف پول غیر متمرکز به صرافی یونی سواپ وجود دارد که عبارت‌اند از:

• کیف پول متامسک (MetaMask)
• کیف پول والت کانکت (WalletConnect)
• کیف پول کوین بیس (Coinbase Wallet)
• کیف پول فورت ماتیک (Fortmatic)

با توجه به اینکه کیف پول متاسک اعتبار زیادی دارد و تعداد کاربران ایرانی آن نیز فراوان است، ادامه آموزش صرافی یونی سواپ را با انتخاب کیف پول متامسک پی می‌گیریم.

در صفحه اصلی صرافی Uniswap روی گزینه Connect Wallet در گوشه سمت راست بالای صفحه کلیک کنید.

از منوی پاپ‌آپ بازشده در صفحه، گزینه متامسک را انتخاب کنید.

به این ترتیب رابط کاربری کیف پول متامسک به نمایش درمی‌آید. رمز عبور کیف پول خود را وارد کنید و به پروفایل کاربری خود در کیف پول متامسک وارد ‌شوید.

در این مرحله از شما پرسیده می‌شود که آیا اجازه می‌دهید کیف پولتان به صرافی یونی سواپ متصل شود. با تأیید این فرایند، کیف پول شما به صرافی وصل می‌شود.

۳. تنظیمات ثبت سفارش صرافی یونی سواپ

با طی کردن مراحل پیشین، وارد صفحه معاملات صرافی Uniswap می‌شوید. قبل از آموزش نحوه خرید‌وفروش توکن‌ها، باید تنظیماتی را که صرافی در اختیارتان قرار داده است، بررسی کنیم. روی آیکون چرخ دنده در گوشه کادر معاملات کلیک کنید. پنجره‌ای باز می‌شود. چند گزینه در این پنجره وجود دارد.

مهم‌ترین گزینه Slippage Tolerance است. در این کادر باید میزان لغزش معاملات خود را به صورت درصد تعیین کنید. در زمان ثبت سفارش قیمت توکن‌ها در صفحه معاملات نمایش داده می‌شود، اما نکته اساسی این است که قیمت‌ها به صورت لحظه‌ای در حال تغییرند؛ بنابراین، ممکن است در زمان اجرای معامله، تفاوت قیمت زیادی با آنچه کاربر ثبت کرده است، به وجود بیاید. به کمک Slippage Tolerance تعیین می‌کنید که معامله تنها در صورتی اجرایی شود که فاصله قیمت آن با زمان ثبت سفارش کمتر از سقفی باشد که شما تعیین کرده‌اید.

گزینه مهم دیگری که در این پنجره پیش روی شماست، Transaction Deadline نام دارد. در این کادر باید زمانی را بر حسب دقیقه وارد کنید. اگر حد فاصل ثبت سفارش با اجرایی شدن معامله بیش از این زمان به طول بینجامد، سفارش لغو می‌شود.

۴. تبادل توکن‌ها در صرافی یونی سواپ

در گام آخر آموزش صرافی یونی سواپ، باید نحوه تبادل توکن‌ها را شرح دهیم. انجام این مرحله بسیار ساده است. کادری مشتمل بر چند گزینه ساده پیش روی شما قرار دارد. در کادر اول، باید توکنی را که قصد دارید معاوضه کنید، انتخاب کنید. این توکن به‌طور پیش فرص ETH است. با کلیک روی آن، فهرستی به نمایش درمی‌آید و می‌توانید توکن مدنظر خود را انتخاب کنید.

در کادر دوم نیز باید مشابه آنچه ذکر کردیم، توکن مدنظر را برای خرید انتخاب کنید. حالا نوبت به تعیین مقدار توکن برای تبادل می‌رسد. شما فقط می‌توانید یکی از دو توکن را برای معامله تعیین کنید. گزینه بعدی بر اساس انتخاب شما به‌صورت خودکار تعیین می‌شود.

پس از تعیین نوع و میزان تبادل توکن‌ها، قیمت معادل دو توکن در پایین صفحه معامله برای شما به نمایش درمی‌آید. این قیمت به‌صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند. اگر با شرایط درج‌شده موافقید، سفارش را نهایی کنید. در ادامه، باید ثبت سفارش را در کیف پول خود نیز تأیید کنید. پس از آن، منتظر اجرایی شدن سفارش خود بمانید. در صورتی که سفارش نهایی شود، موجودی کیف پول شما شارژ خواهد شد.

توکن یونی سواپ (UNI) چیست؟

تا اینجا آموزش صرافی یونی سواپ را با هم بررسی کردیم. در ادامه توکن اختصاصی آن را معرفی می‌کنیم. UNI به‌عنوان توکن حاکمیتی صرافی یونی سواپ در سپتامبر سال ۲۰۲۰ رونمایی شد. جالب است بدانید که در فرایند ایردراپ (Airdrop) آن، چهارصد توکن به هر کیف پولی که تا قبل از یکم سپتامبر ۲۰۲۰ به صرافی یونی سواپ متصل شده بود، اختصاص پیدا کرد.

این توکن در شبکه اتریوم راه‌اندازی شده است. توسعه‌دهندگان صرافی در نظر دارند درمجموع یک میلیارد توکن UNI را طی چهار سال توزیع کنند. در این بین، سهم اعضای جامعه صرافی ۶۰ درصد خواهد بود و بقیه آن بین کارکنان و سرمایه‌گذاران صرافی توزیع می‌شود. کسانی که توکن یونی سواپ را در اختیار دارند، می‌توانند در فرایند رأی‌گیری بر سر موضوعات مختلف در این صرافی مشارکت داشته باشند.

تاکنون چند نسخه از صرافی یونی سواپ ارائه شده است؟

تا امروز دو نسخه از صرافی یونی سواپ عرضه شده است. تا قبل از می ۲۰۲۰، نسخه ابتدایی این صرافی در دسترس کاربران بود. نسخه V2 با قابلیت تعویض مستقیم توکن‌های ERC-20 با یکدیگر رونمایی شد. در می سال ۲۰۲۱ نیز نسخه V3 این صرافی عرضه شد. کاربران امکان سپرده‌گذاری در استخرهای نقدینگی در محدوده قیمتی خاص را به این نسخه اضافه کرده‌اند. به این ترتیب، دست تأمین‌کنندگان نقدینگی در صرافی یونی سواپ بازتر شده است. علاوه بر آن، با استفاده از اوراکل‌های قوی‌تر، تضمین می‌کند که اطلاعات مربوط به قیمت توکن‌ها کاملاً به صورت لحظه‌ای به‌روزرسانی می‌شود.

سؤالات متداول

۱. بنیان‌گذار صرافی یونی سواپ کیست؟

هیدن آدامز (Hayden Adams) بنیان‌گذار صرافی Uniswap است.

۲. آیا ایجاد استخر نقدینگی در صرافی یونی سواپ به مجوز نیاز دارد؟

خیر؛ ایجاد استخر نقدینگی تمام توکن‌های ERC-20 بدون نیاز به اخذ مجوز در صرافی یونی سواپ، امکان‌پذیر است. همچنین اگر استخر نقدینگی مربوط به یک توکن در صرافی موجود باشد، هر کاربر می‌تواند به‌دلخواه در آن سپرده‌گذاری کند.

۳. آیا برای ثبت‌نام در صرافی Uniswap به احراز هویت نیاز است؟

خیر؛ ثبت‌نام در صرافی یونی سواپ به احراز هویت نیاز ندارد.

۴. حجم معاملات صرافی Uniswap چقدر است؟

تاکنون بیش از صد میلیون معامله به ارزش بیش از هزارمیلیارد دلار در این صرافی ثبت شده است. در حال حاضر، به‌طور متوسط ارزش معاملات صرافی در شبانه‌روز حدود یک میلیارد دلار است.

کلام پایانی

در این مقاله صرافی یونی سواپ را آموزش دادیم. یونی سواپ که صرافی DEX پیشرویی است، بین کاربران بازار ارزهای دیجیتال نفوذ زیادی دارد؛ البته در این سال‌ها، رقبای جدی دیگری مانند صرافی پنکیک سواپ نیز در کنار آن قد علم کرده‌اند. با وجود این، جایگاه یونی سواپ به‌عنوان برترین صرافی غیرمتمرکز بازار رمزارزها همچنان محفوظ است.

آیا شما تجربه کار کردن با این صرافی را دارید؟ تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید. همچنین سؤالات خود را درباره صرافی Uniswap در کامنت‌ها مطرح کنید تا در کوتاه‌ترین زمان پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم.