کارگزاری بورس چیست و چه وظایفی بر عهده دارد؟

فرقی نمی‌کند جزو صاحبان سهام عدالت هستید، قصد دارید از بورس کالا خودرو بخرید یا معامله‌گر بازار سرمایه‌اید؛ در هر صورت، برای انجام فعالیت‌های مدنظرتان به واسطه‌هایی نیاز دارید که به‌عنوان کارگزاری بورس شناخته می‌شوند. کارگزاری، واسطه‌ای است که شما را به هسته معاملات بورس متصل می‌کند و به نمایندگی از طرف شما، معاملاتتان را انجام می‌دهد. در این مطلب قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که کارگزاری بورس چیست و چه وظایفی در قبال سهام‌داران دارد. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

کارگزاری بورس چیست؟

بنابر تعریف رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار، کارگزار بورسی شخصی حقیقی یا حقوقی است که به نمایندگی از افراد، معاملات آن‌ها را در بازار بورس انجام می‌دهد. تمام کارگزاری‌های بورس در ایران مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت می‌کنند. همچنین سازمان بورس و اوراق بهادار روی فعالیت تمام کارگزاری‌ها نظارت می‌کند.

سال‌هاست معاملات بورس به صورت آنلاین انجام می‌شود؛ به همین دلیل، کاربران بعد از دریافت کد بورسی، در سایت کارگزاری مدنظر خود ثبت نام می‌کنند. پس از آن، می‌توانند به صورت آنلاین از طریق سایت کارگزاری به هسته معاملات بورس متصل شوند و سفارش‌های خود را ثبت کنند.

مادامی که سرمایه شما در حساب کاربری‌تان نزد کارگزاری بورس قرار دارد، مسئولیت تأمین امنیت آن به‌طور کامل بر عهده این نهاد است. چنانچه به هر دلیلی، سرمایه کاربران مورد دستبرد قرار بگیرد، کارگزاری موظف است تمام خسارت‌های مشتریان خود را جبران کند.

کارمزد کارگزاری بورس چقدر است؟

در ادامه بحث کارگزاری بورس چیست، باید موضوع کارمزد در این پلتفرم‌های معاملاتی را بررسی کنیم. اگر در بازار فارکس یا ارز دیجیتال فعالیت کرده باشید، به‌خوبی می‌دانید بروکرها و صرافی‌ها قانون خاصی برای میزان کارمزد دریافتی ندارند؛ بلکه پلتفرم‌های معاملاتی در فضایی رقابتی، کارمزدهای مدنظر خود را تعیین می‌کنند. در همین زمینه، پیشنهاد می‌کنیم مقاله مقایسه کارمزد صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی و خارجی را مطالعه کنید.

داستان کارمزد کارگزاری‌های بورسی کاملاً متفاوت است. مقدار کارمزد مجاز کارگزاری‌های بورسی را سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین می‌کند. به همین دلیل، هیچ‌یک از کارگزاران مجاز نیستند کارمزد بیشتری از مقدار مصوب دریافت کنند. بر این اساس، کارمزد معاملات بورس و فرابورس به شرح زیر است:

• کارمزد خرید سهام و حق تقدم سهام در بورس: ۰/۳۷۱۲ درصد قیمت خرید
• کارمزد خرید سهام و حق تقدم سهام در فرابورس: ۰/۳۶۳۲ درصد قیمت خرید
• کارمزد فروش برای سهام و حق تقدم سهام در بورس و فرابورس: ۰/۸۸ درصد قیمت فروش

چگونه بهترین کارگزاری بورس را انتخاب کنیم؟

در ادامه، باید به این پرسش پاسخ دهیم که معیارهای انتخاب بهترین کارگزاری بورس چیست. تعداد کارگزاران بورسی فعال ایران زیاد است؛ به همین دلیل، معامله‌گران بازار برای انتخاب کارگزاری مناسب کار راحتی در پیش ندارند. مجموعه شاخصه‌هایی که برای انتخاب بهترین کارگزاری بورس باید مدنظر قرار دهید، عبارت‌اند از:

• سهولت در فرایند ثبت نام در کارگزاری
• ارائه صفر تا صد خدمات بورسی به صورت آنلاین
• برخورداری از پلتفرم‌های معاملاتی با امکانات متنوع
• سرعت زیاد در پردازش سفارش‌های مشتریان
• ارائه ابزارهای کاربردی مدیریت سرمایه
• سابقه فعالیت به‌عنوان کارگزار بورس
• برخورداری از پشتیبانی باکیفیت
• ارائه تخفیف در کارمزد معاملات
• ارائه تحلیل و مشاوره مالی به سهام‌داران
• برخورداری از صندوق سرمایه‌گذاری و سبدگردانی

فهرست انواع شرکت‌های کارگزاری بورس

یکی از راه‌های مفید برای انتخاب بهترین کارگزاری بورس، بررسی گزارش‌های عملکرد آن‌هاست. بسیاری از کارگزاری‌ها نیز نسخه دموی پلتفرم‌های معاملاتی خود را در اختیار عموم قرار می‌دهند. به این ترتیب، می‌توانید به‌راحتی با رابط کاربری آن‌ها آشنا شوید. تعداد کارگزاری‌های بورس رسمی فعال در کشور از مرز صد کارگزار فراتر رفته است. تعدادی از مهم‌ترین کارگزاری‌های بورس در ایران عبارت‌اند از:

• کارگزاری مفید
• کارگزاری آگاه
• کارگزاری بانک پاسارگاد
• کارگزاری فارابی
• کارگزاری حافظ
• کارگزاری مبین سرمایه
• کارگزاری آینده‌نگر خوارزمی
• کارگزاری اقتصاد بیدار

شرایط دریافت مجوز کارگزاری بورس

قبل از پایان مطلب، باید به پرسش مهمی پاسخ دهیم: شرایط دریافت مجوز کارگزاری بورس چیست؟ همان‌طور که اشاره کردیم، در ایران تمام کارگزاری‌ها به صورت رسمی زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند. صدور مجوز فعالیت برای کارگزاری‌های جدید نیز بر عهده همین نهاد است. معمولاً سازمان بورس در قالب اطلاعیه‌های جدید، برای صدور مجوز کارگزاری فراخوان می‌دهد. مدارک، شرایط و سرمایه مورد نیاز برای تأسیس کارگزاری بورس از طریق این اطلاعیه‌ها اعلام می‌شود.

سازمان بورس و اوراق بهادار برای ارزیابی متقاضیان دریافت مجوز کارگزاری بورس از میان واجدان شرایط، دستورالعمل مشخصی دارد. بر اساس این دستورالعمل، به هریک از متقاضیان نمره خاصی اختصاص پیدا می‌کند. در حال حاضر، حداقل امتیاز لازم برای احراز شرایط دریافت مجوز، حداقل نمره ۷۰ از ۱۰۰ است. برخی از شرایط ضروری که مطابق آخرین فراخوان سازمان بورس و اوراق بهادار برای صدور مجوز کارگزاری ذکر شده‌اند، عبارت‌اند از:

• ارائه طرح تجاری (بیزینس پلن) برای حداقل سه سال پس از آغاز فعالیت شرکت کارگزاری
• داشتن حداقل سرمایه نقدی صد میلیارد تومان (به ازای هر ده میلیارد بیشتر یک امتیاز به متقاضی تعلق می‌گیرد.)
• نداشتن بدهی معوق به بانک‌ها
• احراز صلاحیت برای مدیریت نهادهای مالی
• دریافت تأییدیه فنی و امنیتی سامانه‌های آنلاین شرکت کارگزاری
• تأیید حسابرسی صورت‌های مالی شرکت کارگزاری
• عدم تملک سهام به میزان بیش از ۵ درصد در کارگزاری‌های دیگر
• نداشتن سوءپیشینه کیفری

کلام پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که کارگزاری بورس چیست و چه وظایفی را بر عهده دارد. شما، به‌عنوان معامله‌گر در بازار بورس کدام کارگزاری را برای فعالیت انتخاب می‌کنید؟ به نظر شما، بهترین کارگزاری بورس چه ویژگی‌هایی دارد؟ نظرات و پیشنهادهای خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.