نسبت قدرت خریدار به فروشنده

تابلوی معاملات در بازارهای مالی حاوی اطلاعات ارزشمندی است که نباید به‌سادگی از کنار آن‌ عبور کنید. برای مثال، می‌توان به نمودار عمق بازار و همچنین نسبت قدرت خریدار و فروشنده به‌منزله دو ابزار کاربردی اشاره کرد که از طریق دفترچه سفارش و تاریخچه معاملات یک دارایی در بازار می‌توان اطلاعات آن‌ها را به‌دست آورد. در مقاله جداگانه‌ای درباره نمودار عمق بازار بحث کردیم. در این مقاله، قصد داریم روی نسبت قدرت خریدار و فروشنده تمرکز کنیم. اگر کنجکاوید که با کاربرد این مفهوم و همچنین نحوه محاسبه آن در بورس و فارکس آشنا شوید، تا پایان با ما همراه باشید.

کاربرد نسبت قدرت خریدار به فروشنده

حجم معاملات در بازار شاخصه تعیین‌کننده‌ای برای تصمیم‌گیری در زمینه خرید و فروش است. برای مثال، بالا بودن سطح حجم معاملات یک دارایی نشان‌دهنده نقدشوندگی بالای آن است. البته داستان به همین جا ختم نمی‌شود. حجم معاملات شاید مفهوم مهمی باشد، اما قطعاً کامل نیست. شما به ریزحجم معاملات خریدار و فروشنده در بازار نیاز دارید. به عبارت دیگر، باید بدانید که هر خریدار به‌طور میانگین چه تعداد سهم را می‌خرد. همچنین، باید بدانید که هر فروشنده نیز به‌طور متوسط چند سهم را می‌فروشد.

اینجاست که اهمیت مفهومی به نام قدرت خریدار به فروشنده مشخص می‌شود. نسبت قدرت خریدار و فروشنده در بازار تعیین می‌کند که دست برتر در بازار در اختیار خریداران است یا فروشندگان. بسیاری از کسانی که استراتژی معاملات کوتاه‌مدت را انتخاب می‌کنند، با استفاده از این نسبت می‌توانند وضعیت دارایی را در کوتاه‌مدت زیرنظر بگیرند.

از آن گذشته، معمولاً وقتی دارایی به محدوده حمایت و مقاومت روی نمودار می‌رسد، حجم معاملات آن افزایش پیدا می‌کند. نسبت قدرت خریدار به فروشنده در مناطق حمایت و مقاومت معیار مهمی به‌شمار می‌رود. این نسبت تعیین می‌کند که چقدر احتمال شکستن حمایت‌ها و مقاومت‌ها در خط روند نمودار قیمت وجود دارد.

نسبت قدرت خریدار به فروشنده در بورس

ابتدا به‌سراغ مفهوم نسبت خریدار به فروشنده در بورس می‌رویم. برای ارائه ساده و روان توضیحات، در این بخش، از مثال استفاده می‌کنیم. سایت TSETMC از ابزارهای کاربردی در اختیار فعالان بازار سرمایه است. اطلاعات گوناگونی در این سایت درباره سهام مختلف درج می‌شود. هر سهم در این سایت صفحه‌ای اختصاصی دارد که در قالب آن اطلاعات مربوط به وضعیت خرید، فروش، تغییر قیمت، و … را به‌صورت روزانه در اختیارتان قرار می‌دهد. در تصویر زیر، صفحه اختصاصی سهم شستا را در سایت TSETMC مشاهده می‌کنید.

در سمت چپ بالای این تصویر اطلاعات مربوط به حجم خرید و فروش حقیق و حقوقی را به‌همراه تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی در پایان یک روز معاملاتی مشاهده می‌کنید. از این اطلاعات، برای محاسبه نسبت قدرت خریدار و فروشنده در سهام بورس استفاده می‌کنند.

نحوه محاسبه نسبت قدرت خریدار و فروشنده در بورس

بار دیگر به تصویر فوق توجه کنید. در این تصویر، تعداد سهم خریدار و فروشنده حقیقی و حقوقی به‌تفکیک ذکر شده است. چنان‌که مشاهده می‌کنید، سهم حقیقی‌ها در خرید ۵۸/۱ درصد و در فروش نیز ۷۳/۳ درصد است. برای محاسبه نسبت قدرت خریدار به فروشنده معمولاً حقوقی‌ها مدنظر قرار نمی‌گیرند. هرچند حقوقی‌ها به‌منزله بازیگران مهم سهم، نقش ویژه‌ای در خرید و فروش ایفا می‌کنند، معمولاً اهدافی غیر از کسب سود در معاملات آن‌ها وجود دارد. به همین دلیل، برای محاسبه فقط روی خریداران و فروشندگان حقوقی تمرکز می‌کنیم.

در مجموع ۳۲۶۷ معامله‌گر حقیقی، ۳۷۳ میلیون سهم شستا را در یک روز معاملاتی خریدند. از تقسیم تعداد سهم به تعداد خریدار، میانگین قدرت خریدار در یک روز معاملاتی به‌دست می‌آید. در اینجا سرانه قدرت خرید حقیقی در شستا برابر ۱۱۴۱۷۲ به‌دست می‌آید. به زبان ساده، یعنی هر کد حقیقی به‌طور میانگین ۱۱۴۱۷۲ سهم خریده است.

در مجموع ۴۷۷۵ معامله‌گر حقیقی، ۴۷۰ میلیون سهم شستا را در یک روز معاملاتی فروخته‌اند. از تقسیم تعداد سهم به تعداد فروشنده، میانگین قدرت فروشنده در یک روز معاملاتی به‌دست می‌آید. در اینجا، سرانه قدرت فروشنده حقیقی در شستا برابر ۹۸۴۲۹ به‌دست می‌آید. به زبان ساده، یعنی هر کد حقیقی به‌طور میانگین ۹۸۴۲۹ سهم فروخته است.

از تقسیم سرانه قدرت خرید به فروش، نسبت قدرت خریدار و فروشنده به‌دست می‌آید. در این مثال، نسبت قدرت خریدار به فروشنده در سهم شستا ۱/۱۶ است. به‌طور کلی، اگر نسبت خریدار به فروشنده بالاتر از ۲ باشد، نشان‌دهنده آن است که خریدار کاملاً دست برتر را دارد و می‌توان به رشد قیمت در کوتاه‌مدت یا پایان روند نزولی امیدوار بود. همچنین، اگر این نسبت به کمتر از ۰/۵ کاهش یابد، فروشنده در بازار دست برتر را دارد. به این ترتیب، باید منتظر افت قیمت در کوتاه‌مدت یا پایان روند صعودی در سهم باشید.

نسبت قدرت خریدار و فروشنده در فارکس

مفهوم نسبت خریدار به فروشنده در بازارهای مالی دیگر مانند فارکس نیز کاربرد دارد. معمولاً شکل و شمایل این موضوع کمی متفاوت با بورس است. در فارکس از یک اندیکاتور قدرت خریدار و فروشنده استفاده می‌کنند. این اندیکاتور با نام Percentage Ratio شناخته می‌شود. می‌توانید به‌راحتی از طریق نرم‌افزار متاتریدر، این اندیکاتور را روی نمودار قیمت جفت ارز معاملاتی مدنظر فعال کنید. این اندیکاتور به‌صورت لحظه‌ای درصد خریداران و فروشندگان را به‌نمایش درمی‌آورد.

کلام پایانی

در این مطلب، کاربرد مفهوم نسبت قدرت خریدار به فروشنده را در بازارهای مالی بررسی کردیم. اگر قرار است در جایگاه معامله‌گر حرفه‌ای فعالیت کنید، باید مهارت تابلوخوانی خود را تقویت کنید. اطلاعات ارزشمند زیادی در تابلوی معاملات وجود دارند که برای تصمیم‌گیری درباره خرید یا فروش دارایی‌ها به شما کمک می‌کنند. به نظر شما، نسبت قدرت خریدار و فروشنده به جز مواردی که ذکر کردیم، کاربردهای دیگری نیز دارد؟ نظرات و تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.