تجزیه‌وتحلیل Cointelegraph در سال ۲۰۲۳ درباره جرایم کریپتویی نشان می‌دهد که ۹۹۰ میلیون دلار بر اثر هک و کلاهبرداری به‌سرقت رفته است. تمام این موارد باعث شده است ریسک فعالیت در این مارکت به‌شدت افزایش پیدا کند. ورشکستگی و هک شدن صرافی FTX در سال ۲۰۲۳، که از نظر بسیاری از کارشناسان بهترین صرافی ارز دیجیتال خارجی شناخته می‌شد، همه کاربران فضای کریپتو را با خطر نگهداری ارز در صرافی آشنا کرد. شایان ذکر است که این مشکلات فقط مختص به صرافی‌ها نیست. در ژوئن ۲۰۲۳، کیف پول اتمیک ولت نیز مورد حمله هکرها قرار گرفت و طی آن، صد میلیون دلار از دارایی کاربران به‌سرقت رفت.

در چنین شرایطی باید به این سؤال پاسخ داد که بهترین روش برای نگهداری ارزهای دیجیتال چیست و چطور می‌توان در این بازار پرریسک از دارایی‌های خود محافظ کرد. در این مقاله، بهترین روش نگهداری ارز دیجیتال را معرفی می‌کنیم و مزایا و معایب نگهداری ارز دیجیتال در صرافی و کیف پول را بررسی می‌کنیم.

آنچه در این مقاله می‌خوانید...

کلید خصوصی، تضمین‌کننده امنیت دارایی کاربران

رمزارزها دارایی‌های دیجیتالی هستند که برای مبادله از طریق تراکنش‌های رمزگذاری‌شده از طریق شبکه‌های کامپیوتری غیرمتمرکز به‌نام بلاکچین طراحی شده‌اند، درحالی‌که کریپتوکارنسی‌ها در بلاک‌چین وجود دارند، کیف پول‌های رمزنگاری مکانیسمی برای دسترسی به این دارایی‌ها هستند. بنابراین، به‌کمک این ابزار می‌توان به دارایی‌ها دسترسی داشت و به نقل و انتقال آن‌ها پرداخت. حساب‌های صرافی نیز مانند والت عمل می‌کنند، با این تفاوت که اختیار این کیف پول در دست صرافی است.

نقل و انتقالات بین والت‌ها یا حساب‌های صرافی با به‌اشتراک گذاشتن کلید عمومی یا آدرس کیف پول انجام می‌شود. هر «حساب» یک کلید خصوصی نیز دارد. حفاظت از کلید خصوصی یکی از جنبه‌های اساسی ذخیره‌سازی دارایی‌های دیجیتال است. در حساب‌های صرافی، کاربر معمولاً به کلید خصوصی دسترسی ندارد. بنابراین، کنترل کاملی بر دارایی‌های خود نخواهد داشت.

کلیدهای خصوصی رشته‌ای طولانی از حروف و اعداد هستند که به‌عنوان شناسه‌ای منحصربه‌فرد عمل و مالکیت یک کیف پول خاص را اثبات می‌کنند. کلید خصوصی به افراد حق دسترسی و کنترل دارایی‌ها را می‌دهد. علاوه‌ بر این، والت‌های رمزارز دارای عبارت seed یا عبارت بازیابی هستند. عبارت بازیابی مجموعه‌ای از ۱۲ تا ۲۴ کلمه است که در صورت از دست دادن دسترسی، می‌توان از آن برای بازیابی والت استفاده کرد.

به‌بیان‌ ساده، کلید خصوصی مانند رمز عبور برای ورود به حساب بانکی آنلاین عمل می‌کند و عبارت بازیابی مانند سؤالی امنیتی است که برای بازیابی حساب خود تنظیم کرده‌اید. حال که با اهمیت مسئله نگهداری از ارزهای دیجیتال آشنا شدیم، روش‌های مختلف نگهداری از این دارایی‌ها را بررسی می‌کنیم.

دلیل نیاز به نگهداری رمزارزها

برخی از علاقه‌مندان به دنیای ارزهای دیجیتال به‌منظور حمایت از پروژه‌های کریپتویی و کسب سود در بلندمدت، به هولد ارز دیجیتال می‌پردازند. هولد کردن (HOLD) یا هودل (Hodl) رمزارزها به نگهداری طولانی‌مدت این نوع دارایی‌ها گفته می‌شود. کاربرانی که به آینده ارزهای دیجیتال خاصی مانند بیت کوین یا اتریوم امیدوارند، با هولد کردن آن‌ها از این پروژه‌ها حمایت می‌کنند. 

در چنین شرایطی، برای نگهداری طولانی‌مدت رمزارزها باید به‌دنبال راهی مطمئن بود که تا جای ممکن سرمایه افراد را از حملات هکری در امان نگه دارد. اینجاست که مسئله نگهداری ارز دیجیتال در صرافی یا کیف پول به دغدغه جدی بین فعالان بازار کریپتو تبدیل می‌شود. 

روش‌های مختلف نگهداری ارز دیجیتال

انواع روش های نگهداری ارز دیجیتال

روش‌های مختلفی برای نگهداری از رمزارزها وجود دارد که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند. روش‌هایی مانند نگهداری ارز در صرافی و کیف پول‌های گرم و سرد از روش‌های مرسوم نگهداری از کریپتوکارنسی‌ها هستند. در ادامه، با این روش‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

بیشتر بخوانید: کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

نگهداری ارز در صرافی

کیف پول صرافی یا حضانتی (Custodial) والتی است که هنگام ایجاد حساب در یک صرافی ارز دیجیتال یا خرید ارز طریق پلتفرم‌هایی مانند بینگ ایکس (BingX)، مکسی (MEXC)، کوینکس (Coinex)، و … خواهید داشت. این پلتفرم‌ها کیف پول‌های ارز دیجیتال را اغلب در ترکیبی از فضای ذخیره‌سازی سرد و گرم نگهداری می‌کنند و شما از طریق حساب کاربری خود به آن دسترسی خواهید داشت. شایان ذکر است که بهترین صرافی های ایرانی نیز از این روش برای افزایش امنیت دارایی کاربران بهره می‌برند.

برخی از صرافی‌ها خدمات بیمه سرمایه به کاربران ارائه می‌کنند و تضمین می‌دهند که در صورت هک شدن، سرمایه افراد را بازپرداخت کنند. به‌علاوه، اگر اطلاعات ورود خود را فراموش کنید، می‌توانید با پشتیبانی تماس بگیرید و به دارایی‌ها دسترسی پیدا کنید. برای نگه داشتن رمز ارز در صرافی به عبارت بازیابی نیاز ندارید و تنها با تماس با پشتیبانی می‌توانید به دارایی‌های خود دسترسی پیدا کنید. نگهداری ارز در صرافی از لحاظ راه‌اندازی و استفاده آسان‌تر است و در میان معامله‌گران رمزارز بسیار محبوبیت دارد.

استدلالی که اغلب علیه استفاده از والت‌های Custodial مطرح می‌شود این است که شما کنترل کلیدهای خصوصی را به پلتفرمی واگذار می‌کنید که کیف پول را در کنترل دارد. این پلتفرم ممکن است هک یا ورشکسته شود یا به‌دلیل تحریم‌ها و قوانین مالی، حساب کاربران را مسدود کند. علاوه بر این، نمی‌توانید برای دسترسی به بسیاری از بخش‌های سیستم مالی کریپتو مانند برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (دیفای)، از حساب صرافی استفاده کنید.

نکات نگهداری ارز در صرافی

برای نگهداری امن ارز دیجیتال در صرافی، باید به نکاتی توجه کنید که به ذخیره‌سازی امن دارایی‌ها در این پلتفرم‌ها کمک می‌کنند. این نکات شامل موارد زیر هستند:

  • فعال‌سازی احراز دوعاملی با نرم‌افزارهایی مانند گوگل اتنتیکیتور؛
  • فعال‌سازی تأیید واریز و برداشت ارزهای دیجیتال از طریق ایمیل و پیامک؛
  • توجه به دامنه سایت صرافی هنگام ورود برای در امان ماندن از فیشینگ؛
  • بررسی سوابق امنیتی صرافی؛
  • عدم نگهداری سرمایه زیاد در صرافی؛

نگهداری ارز دیجیتال در کیف پول سخت‌افزاری

برخلاف نگهداری ارز در صرافی، کاربران در ذخیره‌سازی رمزارزها در والت‌های غیرحضانتی (Non-Custodial) بر دارایی‌ها خود کنترل کامل دارند. کیف پول‌های سخت‌افزاری ایمن‌ترین والت غیرحضانتی هستند و طرفداران خود را دارند. کیف پول‌های سخت‌افزاری می‌توانند امن‌ترین گزینه باشند؛ زیرا وقتی نمی‌خواهید ارز دیجیتال خود را معامله کنید، می‌توانید والت را به‌صورت آفلاین نگه دارید. در این حالت، امنیت دارایی‌های شما افزایش پیدا می‌کند؛ زیرا هکرها در حالت آفلاین به هیچ‌ طریقی امکان نفوذ به کیف پول را ندارند.

گزینه‌های محبوب مانند Ledger ،Trezor، و SafePal، به کاربران امکان می‌دهند تا تراکنش‌ها را از دستگاه فیزیکی انجام دهند. درحالی‌که برای معامله باید دستگاه خود را به تلفن یا کامپیوتر و اینترنت متصل کنید، اما توجه کنید که کلید خصوصی هرگز از طریق اتصال ارسال نمی‌شود. بنابراین، کیف پول شما ایمن می‌ماند.

اشکال اصلی کیف پول‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاریِ غیر حضانتی این است که کاربر کاملاً مسئول ایمن نگهداشتن والت خود است. اگر کیف پول سخت‌افزاری گم شود، می‌توان والت را با استفاده از عبارت seed بازیابی کرد، اما اگر عبارت بازیابیِ خود را گم کنید، ممکن است دیگر نتوانید به رمزارزهای خود دسترسی پیدا کنید.

نگهداری ارز دیجیتال در کیف پول نرم‌افزاری

کیف پول‌های نرم‌افزاری، برخلاف روش نگهداری ارز در صرافی، کنترل کامل دارایی‌ها را در اختیار کاربر می‌گذارند. بسیاری از این والت‌ها مانند نمونه سخت‌افزاری غیرحضانتی‌اند و کاربر به‌تنهایی مسئول نگهداری از دارایی‌های خود خواهد بود. والت‌های نرم‌افزاری معمولاً در قالب اپلیکیشن‌های موبایل، دسکتاپ، و افزونه‌های مرورگر در دسترس هستند که اصطلاحاً به آن‌ها کیف پول‌های گرم نیز گفته می‌شود.

والت‌های گرم چند نکته خوب و قابل توجه دارند:

  • این کیف پول‌ها به شما امکان کنترل کامل برای مدیریت دارایی‌های خود را می‌دهند.
  • تقریباً همیشه رایگان هستند.
  • استفاده از آن‌ها آسان است. با این نوع کیف پول می‌توانید رمزارز را خیلی سریع ارسال و دریافت کنید.

مانند کیف پول‌های سخت‌افزاری، کیف پول‌های نرم‌افزاری نیز عبارت بازیابی دارند. در صورت از دست دادن دسترسی به کیف پول، می‌توانید از این عبارت برای بازگرداندن رمزارزهای خود استفاده کنید.

یک مشکل اساسی در کیف پول‌های نرم‌افزاری ذخیره‌سازی آنلاین دارایی‌ها است که خطر هک شدن را افزایش می‌دهد. بنابراین، اگر قصد دارید سرمایه زیادی را نگه دارید، پیشنهاد می‌کنیم از این نوع والت‌ها استفاده نکنید. برخی از معتبرترین و ایمن‌ترین کیف پول‌های نرم‌افزاری شامل تراست ولت (Trust Wallet)، متامسک (Metamask)، و اکسودوس (Exodus) می‌شود. 

نکات نگهداری ارز در کیف پول

برای افزایش امنیت کیف پول‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید تا دارایی‌هایتان در امنیت کامل قرار بگیرند.

  • دقت در حفظ عبارت بازیابی؛
  • عدم اتصال کیف پول به برنامه‌ها و سایت‌های مشکوک؛
  • بررسی سوابق امنیتی کیف پول؛ 
  • فعال‌سازی احراز دوعاملی در کیف پول.

بهترین روش برای نگهداری ارز دیجیتال کدام است؟

همان‌طور که تنوع بخشیدن به سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند ریسک معاملات را کاهش دهد، توزیع دارایی‌ها در چندین ابزار، ذخیره‌سازی امنیت سرمایه را افزایش می‌دهد. با تنوع بخشیدن به روش‌های ذخیره‌سازی خود، می‌توانید ریسک از دست دادن همه سرمایه را در صورت به‌خطر افتادن یکی از گزینه‌های ذخیره‌سازی کاهش دهید.

مسلماً ایمن‌ترین راه برای نگهداری از ارزهای دیجیتال، کیف پول سخت‌افزاری است. این والت‌ها به‌دلیل نگهداری آفلاین از رمزارزها، امنیت زیادی را فراهم می‌کنند، اما کار با این دستگاه‌ها سخت و زمان‌گیر است و برای معامله‌گرانی که دائماً به درگیر کردن سرمایه در معاملات نیاز دارند، ناکارآمد خواهد بود. این گروه از فعالان بازار باید به‌اجبار از روش نگهداری ارز در صرافی استفاده کنند؛ زیرا از این طریق به دارایی‌های خود دسترسی دائمی دارند و انجام معاملات سریع‌تر و آسان‌تر صورت می‌گیرد.

کیف پول‌های نرم‌افزاری نیز مانند نمونه سخت‌افزاری، کنترل دارایی‌ها را در اختیار کاربر قرار می‌دهند، ولی کار با آن‌ها راحت‌تر است و نقل و انتقال دارایی‌ها با سرعت بیشتری صورت می‌گیرد. از طرفی، این والت‌ها امکان اتصال به dApp را دارند و کاربران به‌راحتی می‌توانند از طریق این والت‌ها، در صرافی‌های غیرمتمرکز معامله داشته باشند.

کلام پایانی

انتخاب از بین گزینه‌های یادشده کاملاً به نوع فعالیت کاربران در بازار ارزهای دیجیتال بستگی دارند. افرادی که قصد دارند در این بازار، معاملات پی‌درپی انجام دهند، بهتر است از روش نگهداری ارز در صرافی استفاده کنند تا بتوانند به‌راحتی به انجام معاملات خود بپردازند. اشخاصی که قصد هولد (نگهداری بلندمدت) رمزارزها را دارند، معمولاً از والت‌های سخت‌افزاری استفاده می‌کنند؛ زیرا به‌ندرت به انتقال دارایی‌هایشان نیاز پیدا می‌کنند و امنیت بیشتری نیز نصیبشان می‌شود. 

اما برخی فعالان ارزهای دیجیتال به ماهیت غیرمتمرکز بودن این بازار بسیار اهمیت می‌دهند و برای انجام معاملات از صرافی‌های غیرمتمرکز (Dex) استفاده می‌کنند. بهترین انتخاب برای این افراد، استفاده از کیف پول‌های نرم‌افزاری است؛ زیرا به‌راحتی به این صرافی‌ها متصل می‌شوند و امکان معامله را فراهم می‌کنند. 

شما نگهداری ارز در صرافی را ترجیح می‌دهید یا سرمایه خود را به کیف پول‌های ارز دیجیتال منتقل می‌کنید؟ نظرها و تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.