برخی از پروژه‌هایی که می‌خواهند رمزارز جدیدی را به بازار معرفی کنند، از عرضه اولیه ارز دیجیتال یا همان ICO استفاده می‌کنند. ممکن است بخواهید روی ارزهای جدیدی که به بازار معرفی می‌شوند، سرمایه‌گذاری کنید، اما مراقب باشید؛ تعداد پروژه‌های اسکم و کلاهبرداری بسیار زیاد است. چگونه درباره عرضه اولیه رمزارزها تحقیق کنیم؟ آیا شرکت در عرضه‌های اولیه عاقلانه است؟ هنگام سرمایه‌گذاری روی عرضه اولیه ارز دیجیتال جدید چه نکاتی را باید رعایت کرد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا پاسخ این سؤالات را در کلینیک سرمایه بررسی کنیم.

عرضه اولیه ارز دیجیتال چیست؟

همه چیز درباره عرضه اولیه ارز دیجیتال ICO

فرض کنید صاحب استارتاپی، در سیستم رمزارزها ایده‌ جدیدی دارد. او برای پیاده کردن ایده خود تصمیم می‌گیرد ارز دیجیتال جدیدی ایجاد کند.

ساخت ارز دیجیتال چندان سخت نیست، اما تنها مشکل این است که پروژه برای موفقیت به سرمایه نیاز دارد. افراد باید به استارتاپ پول بدهند تا بتواند ارز جدید ایجاد کند. همچنین، شرکت‌ها می‌توانند از بانک سرمایه بگیرند یا بکوشند سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر را جذب کنند؛ اما اگر بخواهند بدون این روش‌ها برای ساخت ارز پول جمع کنند، عرضه اولیه رمزارز راه حل این مشکل خواهد بود.

برای عرضه اولیه ارز دیجیتال جدید باید سندی ایجاد ‌کنید که دقیقاً نحوه عملکرد سیستم را توضیح دهد (معمولاً وایت پیپر نامیده می‌شود)، وب‌سایتی برای رمزارز جدید بسازید و توضیح دهید که چرا ایده شما می‌تواند مفید باشد و مردم باید روی آن سرمایه‌گذاری کنند.

بیشتر بخوانید: وایت پیپر چیست (Whitepaper) و چگونه آن را مطالعه کنیم؟

در ادامه، از کاربران می‌خواهید برای شما پول بفرستند (معمولاً بیت‌کوین یا اتر، اما ارزهای فیات هم قابل دریافت است) و در ازای آن، مقداری از ارزتان را به آن‌ها می‌دهید. کسانی که ارز دیجیتال شما را خریده‌اند، امیدوارند پروژه موفق شود و قیمت دارایی آن‌ها نیز افزایش یابد.

تاریخچه عرضه اولیه ارز دیجیتال

ICO با ظهور بیت‌کوین و بلاکچین امکان‌پذیر شد. بیت‌کوین راهی برای ظهور ارزهای دیجیتال دیگر ایجاد کرد؛ اما این اتریوم بود که امکان مقیاس‌پذیری با فناوری قراردادهای هوشمند را فراهم کرد و پروژه‌ها، قراردادهای فروش جمعی و توکن‌های خودشان را صادر کردند.

اتریوم بیش از اینکه صرفاً سیستم قراردادهای هوشمند باشد، به پلتفرم پیش‌فرض برای ICO و میلیاردها دلار بودجه برای تعداد زیادی از پروژه‌های رمزنگاری غیرمتمرکز تبدیل شد.

ICOها تاریخچه مختصری دارند: اولین ICO در سال ۲۰۱۲ شکل گرفت؛ زمانی که J.R. Willett وایت پیپر خودش را با عنوان The Second White Paper بیت‌کوین منتشر کرد؛ اما تا سال ۲۰۱۳ که مسترکوین (که اکنون Omni نامیده می‌شود) پروژه خود راه اندازی کرد و ۵۰۰ هزار دلار بیت‌کوین به دست آورد، این ایده عملی نشده بود.

از زمان افزایش سرمایه موفقیت‌آمیز مسترکوین، هزاران شرکت از آنچه ویلت ایجاد کرده بود، استقبال کردند و مدل ICO را برای افزایش سرمایه به کار گرفتند. بسیاری از این پروژه‌ها هیچ طرح تجاری، محصول کارآمد، تیم کوچک و هیچ شخص قانونی یا واقعی نداشتند.

تفاوت عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO) و سهام (IPO) در چیست؟

تفاوت بین ICO و IDO

عرضه اولیه رمزارز را نباید با عرضه اولیه سهام مشابه دانست. توجه به این نکته مهم است که برخلاف عرضه اولیه سهام (IPO)، سرمایه‌گذاری در ICO درصدی از سهام آن شرکت را به شما اعطا نمی‌کند. در واقع، سرمایه‌گذاری روی عرضه اولیه ارز دیجیتال ریسک بزرگی است. شما هم‌اکنون روی ارزی که ارزشی ندارد، سرمایه‌گذاری می‌کنید؛ به امید اینکه بعدها قیمت آن افزایش یابد و از این سرمایه‌گذاری سود کنید. عرضه‌ اولیه سهام اغلب برای شرکت‌های ثبت‌شده و معتبر است؛ درحالی‌که عرضه‌ اولیه رمزارز برای استارتاپ‌های جوان و تازه‌کار است.

به این مثالی عینی توجه کنید:

در عرضه اولیه سهام، بخشی از سهام شرکتی را که چند دهه مشغول به کار است، می‌خرید؛ اما در عرضه اولیه رمزارزها، ارز دیجیتال استارتاپی نوپا را می‌خرید که ممکن است ایده او موفق بشود یا نشود.

در خرید اولیه سهام، سود سالانه سهامتان به حساب شما واریز می‌شود و هر سال، بر اساس مقدار افزایش سرمایه، سودی دریافت می‌کنید؛ در واقع، تا همیشه مالک آن سهام هستید؛ اما در خرید اولیه رمزارزها، مالک بخشی از توکن‌ها هستید نه شرکت. می‌توانید توکن‌ها را بفروشید و از افزایش قیمت آن‌ها سود کسب کنید.

تفاوت IPO و ICO به شرح زیر است:

  • ICO آنلاین است و از هر کجای جهان می‌توان در آن شرکت کرد.
  • برخلاف ICOها، IPO قانونمندتر اجرا می‌شود و قانون‌گذاری در عرضه سهام قوی‌تر از عرضه کوین انجام شده‌ است.
  • شرکت در ICO به اخذ مجوز خاصی نیاز ندارد و فقط باید در سایت پروژه ثبت‌نام کنید.
  • تبدیل توکن‌های ICO به پول نقد بسیار آسان‌تر از فروش سهام است.
  • در ICO سرمایه‌گذاران در پروژه شریک نمی‌شوند و فقط از سود توکن‌ بهره خواهند برد.
  • ریسک سرمایه‌گذاری در ICO بسیار بیشتر از IPO است.

تفاوت بین ICO و IDO در چیست؟

IDO یا عرضه اولیه دیفای نیز مفهومی مشابه با ICO دارد؛ با این تفاوت که این روش یکی از جدیدترین روش‌های تأمین سرمایه برای پروژه‌های حوزه دیفای و صنعت ارزهای دیجیتال از طریق صرافی‌های غیرمتمرکز است.

برخی از افراد هر دو مدل عرضه را مانند یکدیگر می‌دانند، اما این دو تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند.

IDO به‌عنوان راه‌حلی برای مشکلات عمده ICO‌ها به وجود آمده است. به معنی ساده‌تر، IDO به دلیل تمرکززدایی، مدل جدید توکن‌سازی، دسترسی بیشتر، نداشتن کارمزد و کمیسیون‌های اضافی، مشکلات عرضه اولیه ارز دیجیتال را برطرف کرده است و حتی می‌تواند به روش محبوبی در دنیای رمزارزها تبدیل شود.

مهم‌ترین تفاوت‌های IDO و ICO به شرح زیر است:

  • در IDO تلاش‌های بازاریابی را صرافی انجام می‌دهد، درحالی‌که در ICO تمام تبلیغات و بازاریابی بر عهده گروه اجرایی پروژه است. این مورد می‌تواند سبب اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران و کاهش تعداد پروژه‌های کلاهبرداری شود؛ زیرا صرافی‌های معتبر قبل از تبلیغ پروژه، آن را بررسی می‌کنند.
  • IDOها پایدارترند و حجم فروش آن‌ها کاهش می‌یابد. یکی از مشکلات عرضه اولیه رمزارزها، افزایش عرضه و کاهش قیمت بود، اما در IDO سرمایه‌گذاران تمام توکن‌ها را یک‌جا دریافت نمی‌کنند.
  • قرار دادن توکن‌ها در صرافی غیرمتمرکز بلافاصله پس از فروش اتفاق می‌افتد؛ اما در ICO توکن را می‌خرید، اما ممکن است پس از چند روز تا چند ماه به ولت شما واریز شود.
  • عرضه اولیه دیفای معاملات سریع، نقدینگی بدون محدودیت و وقفه را برای کاربران فراهم می‌کند.
  • یکی از مشکلات ICOها شفافیت ناکافی بود. IDO در مقایسه با مدل‌های ICO شفاف‌ترند و روش بهتری برای راه‌اندازی پروژه‌های جدید رمزنگاری به شمار می‌روند.
  • یکی دیگر از تفاوت‌های بین IDO و ICO به امنیت این دو برمی‌گردد. امنیت عرضه اولیه دیفای بسیار بیشتر از عرضه اولیه ارز دیجیتال و خطر سرقت اطلاعات بسیار کم است.
  • ICO مشکلات امنیتی دارد؛ زیرا تراکنش‌ها روی وب‌سایت یا پلتفرم‌های پروژه ICO انجام می‌شوند که ممکن است اقدامات امنیتی مناسب نداشته باشند؛ اما در IDO تراکنش‌ها در صرافی انجام می‌شوند.

انواع عرضه اولیه ارز دیجیتال کدام‌ها هستند؟

عرضه اولیه انواع مختلفی دارد؛ اگرچه بیشتر عرضه‌های اولیه برای تأمین مالی پروژه‌اند، اما عرضه اولیه ارز دیجیتال رایگان نیز وجود دارد. در ادامه، انواع عرضه اولیه را بررسی می‌کنیم.

ICOهای خصوصی

در عرضه اولیه خصوصی رمزارزها، فقط تعداد محدودی از سرمایه‌گذاران می‌توانند در این فرایند شرکت کنند. به‌طور کلی، تنها سرمایه‌گذاران معتبر (مؤسسات مالی و افراد با ارزش خالص بالای سرمایه) می‌توانند در ICOهای خصوصی شرکت کنند و شرکت حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری را تعیین می‌کند.

ICOهای عمومی

عرضه اولیه ارز دیجیتال عمومی نوعی سرمایه‌گذاری جمعی است که عموم مردم می‌توانند در آن شرکت کنند. عرضه عمومی شکلی دموکراتیک از سرمایه‌گذاری است؛ زیرا تقریباً هرکس می‌تواند سرمایه‌گذار شود. بااین‌حال، به دلیل نگرانی‌های امنیتی، ICOهای خصوصی در مقایسه با عرضه‌های عمومی گزینه‌ای مناسب‌تر و امن محسوب می‌شوند.

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در عرضه اولیه ارز دیجیتال چیست؟

عرضه اولیه رمزارزها مزایا و معایبی برای سرمایه‌گذاری دارد که بهتر است ابتدا درباره آن‌ها مطالعه کنید تا با اطلاعات کامل برای سرمایه‌تان تصمیم بگیرید.

مزایا:

  • عرضه اولیه ارز دیجیتال جدید آنلاین است و همه می‌‌توانند در آن شرکت کنند.
  • تبلیغات عرضه اولیه آنلاین و در سراسر جهان است. به همین خاطر، می‌توانید به‌راحتی از آن‌ها مطلع شوید.
  • به‌راحتی می‌توانید توکن‌ها را خریدوفروش و دارایی‌تان را نقد کنید.
  • اگر پروژه معتبری باشد، شانس رشد آن زیاد خواهد بود و سود خوبی می‌برید.

معایب:

  • به دلیل ناپایدار بودن و نوسان شدید بازار، ممکن است سرمایه‌تان را از دست بدهید.
  • احتمال مشکلات قانونی توسط رگولاتورها، مانند SEC وجود دارد.
  • احتمال کلاهبرداری در عرضه اولیه زیاد است.
  • امکان شکست پروژه و از دست رفتن سرمایه وجود دارد.
  • بیشتر سرمایه‌گذاران صبر کمی دارند و به دنبال بازدهی و کسب سود سریع هستند.
  • فشار جامعه برای موفقیت و پیشرفت پروژه بیشتر است؛ زیرا بخشی از سرمایه پروژه را مردم و سرمایه‌گذاران تأمین کرده‌اند.
  • معمولاً ICOها حمایت قوی و پشتوانه خوبی ندارند.
  • جمع‌آوری اطلاعات درباره معتبر بودن پروژه بسیار سخت است.
  • استارتاپ‌ها و شرکت نوپا هستند و گاهی روی ایده‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنید که ممکن است عملی نشود.
  • اگر سرمایه‌تان به‌نوعی گم شود، عملاً راهی برای بازیابی آن وجود ندارد. چه خودتان کلیدهای خصوصی را گم کنید و چه هکرها توکن‌های شما را بدزدند؛ پس از، از دست دادن مالکیت توکن، کار زیادی نمی‌توانید انجام دهید.
  • شفافیت نداشتن و نامشخص بودن پیشرفت پروژه یکی دیگر از معایب عرضه اولیه ارز دیجیتال است.

ده دلیل که نشان می‌دهد می‌توان روی عرضه اولیه رمز ارزها سرمایه‌گذاری کرد

ما با تحقیق درباره عرضه اولیه ارز دیجیتال جدید، درمجموع به ده نکته رسیدیم که باید حتماً قبل از سرمایه‌گذاری، درباره‌شان تحقیق کنید.

  1. تجربه تیم پروژه در زمینه کریپتوکارنسی چقدر است؟ هیچ سرمایه‌گذار باهوشی روی پروژه‌ای سرمایه‌گذاری نمی‌کند که اعضای تیم آن دانش و تجربه کافی ندارند.
  2. آیا شرکت به دنبال پول است؟ سابقه وجود شرکت و تعداد افرادی را که در آن کار می‌کنند، بررسی کنید. اگر شرکت از لحاظ اقتصادی وضعیت خوبی دارد، پس چه نیازی به عرضه اولیه است؟
  3. آیا بونوس برای همه وجود دارد؟ هرچه پاداش یا بونوس بیشتر باشد، احتمال اینکه معامله در قیمت کمتری انجام شود، بیشتر است.
  4. هارد کپ (تعداد رمزارزهای قابل فروش) بسیار زیاد نشانه خوبی نیست؛ وقتی عرضه اولیه زیاد باشد، به تقاضای زیادی نیز نیاز است تا قیمت توکن افزایش یابد.
  5. اگر پروژه به توکن نیازی نداشته باشد، عرضه آن چندان مفید نخواهد بود. برای مثال، اگر بتوانید به جای توکن پروژه از اتر یا بیت‌کوین استفاده کنید و پروژه همچنان کار کند، احتمالاً به توکن پروژه نیازی نخواهد بود.
  6. تبلیغات بسیار زیاد برای یک پروژه، چراغ قرمز است. وقتی در همه شبکه‌های اجتماعی، برای پروژه‌ای، تبلیغی می‌بینید که وعده سود خوبی می‌دهد، به آن شک کنید.
  7. انجمن پروژه را بررسی کنید. هر پروژه انجمن یا اجتماع مخصوص خود را دارد که درباره آن بحث می‌کنند. به این انجمن‌ها بپیوندید، اگر بحث‌های سطح پایین و غیرجدی در جریان است، به پروژه خیلی اعتماد نکنید.
  8. اگر مدت زمان فروش عمومی خیلی طولانی است یا تعداد توکن‌هایی که عرضه می‌شوند، زیاد است، احتمال افزایش قیمت کم است؛ زیرا ممکن است تقاضا چندان زیاد نباشد.
  9. توکن مدنظر در هیچ صرافی معتبری فهرست نشده است. معمولاً صرافی‌ها برای فهرست کردن هر توکن درباره آن تحقیق می‌کنند و توکن‌های معتبر را فهرست می‌کنند. اگر توکن مدنظرتان در هیچ صرافی معتبری فهرست نشده است، این زنگ هشدار است.
  10. اگر ارزش بازار از اول بالا باشد، نشانه خوبی نیست. فرض کنید شرکت فقط ۱۰ درصد از توکن‌های در گردش را به قیمت صد میلیون دلار می‌فروشد، ارزش بازار اولیه توکن از یک میلیارد شروع می‌شود. پس احتمال خیلی زیادی وجود ندارد که این بازار خیلی رشد کند.

چگونه از عرضه اولیه‌های ارز دیجیتال اطلاع پیدا کنیم؟

اگر در حوزه رمزارزها فعال باشید، به‌طور مرتب باید اخبار این حوزه را دنبال کنید. روش مشخصی برای اطلاع از عرضه اولیه رمزارزها و به‌ویژه عرضه اولیه ارز دیجیتال رایگان وجود ندارد. فقط باید اخبار، سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی مرتبط با ارزهای دیجیتال را دنبال کنید تا از این اخبار اطلاع یابید.

چون عرضه اولیه اتفاقی هیجان‌انگیز است، معمولاً سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی حوزه رمزارزها آن را پوشش می‌دهند. برای مثال، صرافی‌ها و سایت‌های زیر منابع خوبی برای اطلاع از عرضه اولیه رمزارزها هستند:

  • Coinbase
  • Gemini
  • Kraken
  • CoinGecko
  • CoinMarketCap

همچنین، می‌توانید عرضه‌های اولیه عمومی ارز دیجیتال را در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند توییتر پیدا کنید.

نحوه خرید عرضه اولیه ارز دیجیتال چگونه است؟

هر پروژه و توکنی که عرضه اولیه دارد، ابتدا سایتی مختص همان پروژه نیز ساخته است که در آن، اطلاعات کمپین، مدت زمان کمپین و سرمایه مورد نیاز برای شرکت در کمپین را توضیح داده است.

قدم اول این است که در سایت پروژه ثبت‌نام کنید. اگر وارد سایتی شدید که برای خرید ارز نیازی به ثبت‌نام نبود، بهتر است کمی بیشتر دقت کنید، زیرا ممکن است با پروژه‌ای کلاهبرداری طرف باشید.

برای شرکت در بیشتر عرضه اولیه رمزارزها، به بیت‌کوین یا اتر نیاز دارید. بسته به نوع پروژه و مقدار سرمایه‌ای که نیاز دارید، باید حد مشخصی بیت‌کوین یا اتر داشته باشید تا بتوانید با استفاده از آن توکن پروژه را بخرید. بعد از تهیه این مورد، باید سرمایه‌تان را به آدرس کمپین ارسال کنید. حتماً قبل از ارسال دارایی‌تان، چندبار آدرس کیف پول مدنظر را چک کنید تا درست باشد. همچنین، قبل از تمامی این مراحل، از معتبر بودن پروژه و سایت مطمئن شوید.

بعد از انتقال دارایی، توکن مدنظر به کیف پول شما ارسال خواهد شد و خرید شما تکمیل می‌شود. اگر در مرحله قبل، آدرس کیف پول را اشتباه وارد کرده باشید، دارایی شما به‌طور کلی از دست خواهد رفت و دیگر نمی‌توانید آن را پیدا کنید.

بسته به اینکه پروژه شما چه باشد، مدت زمان ارسال رمزارزها به کیف پول شما متفاوت خواهد بود. ممکن است چند ساعت، چند روز یا چند ماه طول بکشد. پس قبل از سرمایه‌گذاری در این مورد، تمام نکات امنیتی را رعایت کنید.

سخن نهایی

عرضه اولیه رمزارزها راهی است که شرکت‌ها برای تأمین سرمایه اولیه پروژه از آن استفاده می‌کنند. اگرچه عرضه اولیه ارز دیجیتال رایگان نیز وجود دارد، اما هدف اصلی عرضه اولیه تأمین سرمایه و در قدم دوم، تبلیغ پروژه است. آیا تجربه مشارکت در عرضه اولیه رمزارزها را داشته‌اید؟ از چه منابعی برای اطلاع از عرضه اولیه‌ها استفاده می‌کنید؟ نظرات و پیشنهادهای خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.