وام آنی (Flash Loan) چیست؟ بررسی ویژگی‌ها،‌ کاربردها و چالش‌ها

وام آنی (Flash Loan) اخیرا یکی از کاربردی‌ترین و محبوب‌ترین ابزارهای دیفای شناخته شده، تاحدی‌که بزرگترین وام پلتفرم Aave تا به امروز حدود 200 میلیون دلار بوده است! این نوع وام‌ها در سال 2020 به پلتفرم اتریوم وارد شده‌اند و به کاربران این اجازه را می‌دهند تا بدون به‌خطر انداختن سرمایه خود، به‌راحتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن وام دریافت کنند. باوجود محبوبیت بالای وام‌های آنی،‌ به‌نظر می‌رسد که درک و شناخت آنها برای کاربران کمی پیچیده باشد، به‌طورکلی، عملکرد آنها تقریبا مشابه با وام‌های معمولی دیفای است، اما شامل برخی از ویژگی‌های منحصر به‌فرد می‌شوند که آنها را متمایز می‌کند. برای آشنایی با این ویژگی‌ها و پاسخ به سوالات خود درمورد وام فوری، ادامه این مطلب را مطالعه کنید.

بیشتر یاد بگیرید: دیفای چیست؟

Flash Loan چیست؟

وام‌های آنی زیرمجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند هستند که وام‌های بدون وثیقه را امکان پذیر می‌کنند. این نوع وام به لطف ماهیت تایید تراکنش‌های بلاک چین، به کاربران ارزهای دیجیتال این امکان را می‌دهد تا در عرض چند ثانیه، به مبالغ بالا وام دریافت کنند. این مفهوم برای اولین بار در سال 2018 توسط پروتکل دیفای ماربِل (Marble) معرفی شد، اما پلتفرم Aave این ایده را در اوایل سال 2020 به اجرا درآورد که محبوبیت آن را گسترش داد.

چه ویژگی هایی وام‌ آنی را متمایز می‌کند؟

در وام‌های معمولی، وام دهنده برای اطمینان از بازگرداندن پول خود، نوعی وثیقه دریافت می‌کند. تایید این وام‌ها برای مدت طولانی طول می‌کشد و وام‌گیرنده ملزم است تا وام را با مقداری بهره طی چند هفته، ماه یا سال بازپرداخت کند. وام‌های آنی دیفای نقطه مقابل وام‌های معمولی آن هستند چرا که کاربران ارز دیجیتال می‌توانند آنها را در کوتاه‌ترین زمان ممکن، بدون نیاز به وثیقه دریافت کنند.

ویژگی‌هایی منحصر به‌فرد وام آنی شامل موارد زیر می‌شود:

قرارداد هوشمند: اصلی‌ترین ویژگی‌ وام‌ آنی که امکان وام بدون وثیقه را فراهم می‌کند، قرارداد هوشمند است. قراردادهای هوشمند این اطمینان را ایجاد می‌کنند تا سرمایه‌ شما بدون اجرای قوانینی خاص، منتقل نشوند. درنتیجه، درمورد وام فوری، وام گیرنده باید مبلغ را قبل از پایان معامله بازپرداخت کند، در غیر این صورت قرارداد هوشمند به‌طور خودکار معامله را معکوس می‌کند، به‌طوریکه انگار از ابتدا هیچ اتفاقی نیفتاده است.
بدون نیاز به وثیقه: ماهیت وام‌های آنی به‌گونه‌ای است که در آن وام دهنده‌ها مجبور نیستند برای بازگرداندن سرمایه خود وثیقه دریافت کنند،‌ بلکه از یک روش دیگر برای بازیابی سرمایه استفاده می‌شود. در این روش،‌ وام گیرنده به‌جای ارائه وثیقه، باید مبلغ وام را فورا پرداخت کند. در شبکه اتریوم هر تراکنش در حدودا ۱۳ ثانیه طول می‌کشد؛ بنابراین بین دریافت تا پرداخت وام‌های آنی روی شبکه اتریوم تنها چند ثانیه فرصت دارید.
ارائه در کوتاه‌ترین زمان: معمولا افراد با شنیدن کلمه وام به‌یاد پروسه‌های طولانی می‌افتند، اما در وام آنی خبر از معطلی نیست! در وام فوری، کل پروسه پرداخت و بازپرداخت تنها در چند ثانیه انجام می‌شود.

وام آنی یا فوری چگونه عمل می‌کند؟

مهم‌ترین نکته‌ درمورد عملکرد وام‌های آنی، آن است که این وام‌ها به‌صورت رایگان ارائه نمی‌شوند. مورد اول آن است که تمام کارمزدهای تراکنش‌های مربوطه باید پرداخت شوند. علاوه‌بر آن، ارائه‌دهندگان این وام‌ها، هزینه‌های اضافی دریافت می‌کنند و هرکدام نرخ خود را دارند. برای مثال، نرخ کارمزد وام فلش در پروتکل دیفای AAVE، 0.09% است.

توجه داشته باشید که نقدینگی لازم برای وام‌های آنی از استخرهای نقدینگی تامین می‌شود، درنتیجه، قبل از دریافت وام باید دقت کنید که آیا نقدینگی مربوطه کافی است یا خیر. به‌طورکلی، قراردادهای وام فلش تضمین می‌کنند که چندین تراکنش شامل تراکنش وام‌دهی، بازپرداخت و پوشش هزینه‌های وام‌های فوری، در یک بلوک تراکنش انجام شود.

چرا باید از وام آنی استفاده کنیم؟

به‌طور خلاصه، وام آنی به شما این امکان را می‌دهد تا بدون اینکه پول فعلی خود را به خطر بیاندازید، به سودهای قابل توجه دست پیدا کنید. وام‌های فلش به منابع کمتری نیاز دارند و گاهی اوقات سرعت تایید آنها شما را شگفت زده می‌کند. درکنار این ویژگی‌ها، کاربرد مختلف وام‌های فوری باعث محبوبیت‌شان شده است:

آربیتراژ: می‌توان گفت که محبوب‌ترین استفاده از وام‌های فلش، کسب سود از اختلافات کوچک آربیتراژ برای انواع ارزهای دیجیتال در صرافی‌های مختلف است. در مدل معمولی،‌ به‌علت طولانی بودن پروسه تایید نمی‌توان از این اختلافات آربیتراژ بهره برد، اما وام آنی این امکان را فراهم می‌کند. فرض کنید قیمت یک ارز دیجیتال بین دو صرافی متفاوت است. قیمت‌ آن در صرافی A ، یک دلار و در صرافی B دو دلار است. کاربر می‌تواند از یک وام فلش و یک قرارداد هوشمند جداگانه برای خرید 100 سکه در صرافی A به قیمت 100 دلار استفاده کند و آنها را در صرافی B به قیمت 200 دلار بفروشد و سود کند. پس از آن، وام گیرنده مبلغ را پرداخت می‌کند و مابه التفاوت را نگه می‌دارد.
معاوضه وثیقه: وام آنی این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا بتوانند به‌سرعت وثیقه خود را تغییر دهند، بنابراین، به‌لطف این قابلیت، وام کاربران تضمین می‌شود.
کاهش کارمزد تراکنش‌ها: وام‌های فلش در برخی موارد چندین تراکنش را در یک تراکنش واحد ترکیب می‌کنند، درنتیجه، مقدار کارمزد تراکنش‌ها کاهش پیدا می‌کند.

مزایا و چالش‌های وام آنی

استفاده از وام‌های فلش مزایای بسیاری دارد، اما این فناوری نسبتا جدید دارای معایبی هم هست که باید در نظر گرفته شوند. درجدول زیر می‌توانید خلاصه‌ای از مزایا و معایب وام‌های آنی را مطالعه کنید.

مزایا	معایب
نیازی به وثیقه ندارد.	یک محصول درحال توسعه است.
در عرض چند ثانیه انجام می‌شود.	مشروط به بهره‌برداری است.
طراحی شده تا از پیش فرض‌ها جلوگیری کند.	خارج از فضای کریپتو کاربرد چندانی ندارد
امکان کسب سود بدون نیاز به سرمایه اولیه را فراهم می‌کند.	به دانش فنی نسبتا زیاد نیاز دارد.
	خطر هک شدن پلتفرم وام‌دهنده وجود دارد.

باتوجه به این جدول،‌ می‌توان به این موضوع پی برد که وام‌های آنی می‌توانند به‌عنوان یکی از مهمترین نقاط قوت در کریپتو عمل کنند. اما جالب است بدانید که برخی از این نقاط قوت می‌توانند به نقاط ضعف هم تبدیل شوند. به‌عنوان یک نمونه می‌توان به مشکل حمله وام آنی اشاره کرد.

حمله وام سریع (Flash Loan Attack) چیست؟

یکی از برجسته‌ترین ضعف‌های وام فوری، حمله وام سریع است که توسط شرکت‌کنندگان سودجو اجرا می‌شود. این افراد طی یک اقدام، از مکانیسم وام فوری بهره‌برداری می‌کنند تا به سود شخصی برسند. حملات وام فلش می‌تواند از دستکاری قوانین توسط هکرها یا طرفین قرارداد ناشی شود. چنین شکلی از بهره‌برداری از قراردادهای هوشمند می‌تواند باعث به‌خطر افتادن پروتکل‌های وام آنی و ایجاد حمله وام سریع شود.

به‌طورکلی،‌ حملات وام فلش می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. در این نوع وام‌ها لازم است که وام گیرنده قبل از اتمام قرارداد مبلغ را پرداخت کند. مهاجم می‌تواند راهی برای تغییر این شرایط ایجاد کند و یک قرارداد هوشمند را فریب دهد تا فکر کند مبلغ وام بازپرداخت شده است. اولین بار، چنین حمله‌ای در سال 2020، در برنامه غیرمتمرکز dYdX اتفاق افتاد. مشکل اصلی در پروتکل bZx بود که توسط Fulcrum به‌کار گرفته شده بود. مهاجم طی این اقدام توانست بازار را دستکاری کند و به‌گونه‌ای Fulcrum را فریب داد تا فرض کند WBTC ارزشی بالاتر از ارزش واقعی آن دارد.

نحوه گرفتن وام فلش

بهترین روش برای دریافت وام فوری آن است که توسط زبان سالیدیتی یک قرارداد هوشمند مبتنی بر اتریوم ایجاد کنید. پلتفرم‌های آوی، dYdX، کامپاند و یونی سواپ می‌توانند بهترین گزینه‌ها برای این منظور باشند. همچنین، شما می‌توانید از طریق پلتفرم فروکامبو (Frucombo) بدون نیاز به کد نویسی وام فوری بگیرد. با این وجود نمی‌توان گفت که این گزینه برای افراد تازه‌کار انتخاب مناسبی است. این نکته را هم درنظر بگیرید که پلتفرم‌هایی مانند فروکامبو که قابلیت وام فوری بدون نیاز به کدنویسی را دارند، دسترسی به پروتکل‌ها و ارزهای دیجیتال محدودتری را ارائه می‌دهند. درآخر،‌ توجه داشته باشید که این نوع وام‌ها برای تمام معامله‌گران مناسب نیستند.

بیشتر یاد بگیرید: آشنایی با ارزدیجیتال AAVE

وام آنی تا چه اندازه ایمن است؟

حملات وام سریع ضررات میلیون دلاری به‌بار آورده است، بنابراین، سوالات بسیاری درمورد امنیت این نوع وام‌ها وجود دارد. برخی از این حملات مهارت‌های رو به رشد هکرها را نشان می‌دهد. درواقع، درصورتی که یک قرارداد هوشمند به‌گونه‌ای که دقیقا باید عمل کند نوشته نشده باشد، یا اگر داده‌های وارد شده به آن خراب یا قابل بهره‌برداری باشد،‌ به‌راحتی می‌توان آن را دور زد. به‌طورکلی، دو باور در این مورد وجود دارد، برخی استدلال می‌کنند که این نوع مسائل با پیشرفت فناوری از بین خواهند رفت، در حالی که برخی دیگر معتقدند که این حملات یک چالش دائمی برای وام‌های فوری باقی خواهند ماند.

آینده وام‌های آنی

توجه داشته باشید که وام‌های فلش هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند، ‌درنتیجه احتمال بسیار بالایی وجود دارد که با تکامل دیفای،‌ چالش‌های این نوع وام‌دهی کمتر شود. همچنین، حملات به‌وجود آمده در این فضا، نشان‌ می‌دهد که وام‌های آنی تاحد زیادی جای پیشرفت دارند و باوجود این حملات، کاربران برای استفاده از آنها منصرف نشده‌اند. درنتیجه، کاملا واضح است که این نوع وام‌ها نقش تعیین کننده‌ای در شکل دادن به آینده DeFi دارند.

جمع‌بندی

باوجود اینکه درحال حاضر وام‌های آنی کاربرد محدودی دارند، می‌توانند در آینده زمینه‌ساز امکانات بسیاری باشند. این وام‌های بدون وثیقه درکنار فناوری قرارداد هوشمند می‌توانند منجر به رشد یک سیستم مالی کاملا جدید شوند. با این وجود، معامله‌گران تازه‌کار باید این نکته را درنظر داشته باشند که وام‌های آنی بسیار پیچیده هستند و به دانش فنی نیاز دارند. به‌طورکلی،‌ اگر شما برای دریافت وام آنی علاقه‌مند هستید، پیشنهاد ما این است که پیش از هرگونه اقدام، چالش‌های مربوط به آن را کاملا درک کنید.

اکنون با خواندن این مطلب برای ما بنویسید که تصور شما از وام‌های آنی چیست؟ آیا شما وام‌ فوری را روش ایمنی درنظر می‌گیرید؟

در بهترین صرافی های ارزدیجیتال با تخفیف کارمزد ثبت نام کنید.

نام صرافی	تخفیف کارمزد	vpn یا vps	لینک ثبت نام
کوکوین	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
کوینکس	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
بیت پین	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
تبدیل	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
آبان تتر	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد
نوبیتکس	دارد	نیاز ندارد	ثبت نام با تخفیف کارمزد