صندوق طلا چیست؟ مزیت‌های استفاده از آن

اگر استفاده‌های صنعتی و تزئینی از طلا را نادیده بگیریم، بسیاری از افراد با قصد سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول خود برای خرید طلا و سکه اقدام می‌کنند، اما این نوع سرمایه‌گذاری بدون چالش نیست؛ زیرا خطر سرقت و مفقودی طلای خریده‌شده هیچ‌گاه افراد را رها نمی‌کند. خرید صندوق طلا و سرمایه‌گذاری از این طریق، ایده‌ای جایگزین برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا است.

صندوق طلا به‌عنوان یکی از ابزارهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازارهای مالی شناخته می‌شود. افرادی که به‌دنبال کسب سود از بازار سرمایه هستند، اما علم، تجربه، تخصص، یا زمان کافی برای فعالیت هدفمند در این بازار را ندارند، می‌توانند از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا، به این عرصه وارد شوند. با ما همراه باشید تا مفهوم صندوق طلا را به‌طور کامل بررسی کنیم.

صندوق طلا چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری طلا یا Gold Funds از ابزارهای جدید برای سرمایه‌گذاری کم‌ریسک در بازار بورس است. صندوق طلا نوعی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله (ETF) است و به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خود کمک می‌کند تا از نوسانات ناگهانی بازار در امان باشند. سرمایه‌ موجود در این صندوق‌ها روی وجه نقد یا اوراق مبتنی بر سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌شود.

ترکیب دارایی‌های صندوق طلا چگونه است؟

یک صندوق طلا معمولاً ۷۰ درصد از دارایی خود را برای خرید سکه طلا و باقی آن را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کند. در واقع، مدیر صندوق مدنظر ابتدا باید سکه‌های موردنیاز را از بانک یا بازار بخرد و سپرده‌گذاری کند.

این صندوق‌های کالایی مبتنی بر طلا، سبد دارایی خود را بر اساس قوانین مشخصی تقسیم‌بندی می‌کنند. حداقل ۷۰ و حداکثر ۹۰ درصد از دارایی‌های یک صندوق طلا شامل مواردی مثل گواهی سپرده سکه، گواهی سپرده شمش طلا، سلف سکه، و… می‌شود. باقی‌مانده دارایی‌های آن نیز به مواردی مثل اوراق درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی، و… اختصاص پیدا می‌کند.

مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق طلا

خرید سکه طلا یا طلاهای کارشده با هدف سرمایه‌گذاری، خطرهایی مثل احتمال سرقت، تقلب، مفقودی، و… را به‌همراه دارد. صندوق طلا و سرمایه‌گذاری در آن راهی مناسب و اصولی برای پوشش این ریسک‌هاست. در ادامه، مزایای صندوق طلا را بررسی خواهیم کرد.

امکان سرمایه‌گذاری با پول کم

هنگام خرید سکه یا طلا با محدودیت‌هایی مواجه هستید که یکی از آن‌ها میزان طلای قابل خریداری است. در صورتی که با خرید صندوق طلا، تا حد زیادی این چالش را برطرف می‌کند. حتی با بودجه زیر یک میلیون تومان هم می‌توان در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کرد. بنابراین، اگر به‌دنبال بهترین سرمایه‌گذاری با پول کم در ایران هستید، صندوق‌های طلا را نادیده نگیرید.

کاهش کارمزد معاملات

زمانی که برای خرید و فروش طلای فیزیکی اقدام کنید، باید حدود یک تا دو درصد از هزینه معامله را به عنوان کارمزد پرداخت کنید. البته درصورتی‌که سراغ خرید جواهرات بروید، باید اجرت ساخت را نیز جداگانه بپردازید، اما برای سرمایه‌گذاری در صندوق طلا، این کارمزد حدوداً تا ۰/۱۵ درصد از هزینه معامله کاهش پیدا می‌کند.

نقدشوندگی زیاد

از مزیت‌های مهم صندوق سرمایه‌گذاری طلا، میزان نقدشوندگی مناسب آن است. فروش نسخه فیزیکی طلا و سکه در بازار آسان نیست. ضمن اینکه در اکثر مواقع، هنگام فروش تا حد زیادی از ارزش آن دارایی کاسته می‌شود. به عبارتی، اختلاف قیمت معامله طلای فیزیکی بسیار بیشتر از خرید و فروش صندوق طلاست. کاربران در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا، می‌توانند دارایی خود را از صندوق خارج و به‌راحتی به وجه نقد تبدیل کنند.

مدیریت حرفه‌ای دارایی

این سؤال ممکن است ذهن همه فعالان حوزه بورس را به خود مشغول کرده باشد که چگونه در بورس ضرر نکنیم. سرمایه‌گذارانی که در صندوق‌های طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند، این امکان را دارند تا از نظر و تخصص مدیران حرفه‌ای و متخصص صندوق‌ها بهره‌مند شوند.

برای مثال، مدیر متخصص یک صندوق طلا در زمان رونق طلا، می‌تواند تا ۱۰۰ درصد منابع صندوق را به سرمایه‌گذاری در سکه، شمش، و اوراق مشتق طلا اختصاص دهد. همچنین در زمان رکود طلا، می‌تواند این میزان را تا ۷۰ درصد کاهش و باقی‌مانده دارایی‌ها را به اوراق با درآمد ثابت اختصاص دهد. به‌عبارتی، مدیریت سرمایه‌ زیرنظر این افراد متخصص خواهد بود و به همین دلیل است که ریسک سرمایه‌گذاری تا حد چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.

مزایای دیگر سرمایه‌گذاری در یک صندوق طلا عبارت‌اند از:

• نیاز نداشتن به پایش مداوم بازار طلا؛
• نیاز نداشتن به یادگیری تخصصی ابزارهای تحلیل بازار؛
• سوددهی طبق رشد بازار.

معایب سرمایه‌گذاری در صندوق طلا

فعالیت یک صندوق طلا به‌طور کامل زیرنظر سازمان بورس است و در حالت قانونی و کنترل‌شده‌ای قرار دارد. با این تفاسیر، سرمایه‌گذاری در چنین بستری هیچ خطر امنیتی‌ای نخواهد داشت.

مهم‌ترین و تنها ریسک این صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مربوط به نوسانات قیمت طلاست. حتی با در نظر گرفتن این موضوع مهم، باز هم خرید صندوق طلا نسبت به روش‌های سنتی خرید طلای فیزیکی، روش کم‌ریسک‌تری خواهد بود.

نقدینگی یک صندوق به بازارگردانی آن بستگی دارد. مدیر صندوق مدنظر باید بتواند عرضه و تقاضا را مدیریت کند. از طرفی، بازدهی سرمایه‌گذاری در آن‌ها نیز به نرخ ارز و قیمت انس جهانی بستگی دارد. بنابراین، در کمال کنترل و مدیریت بهینه هم ممکن است شاهد نوسانات قیمت طلا باشیم. بااین‌حال، آمار و ارقام نشان‌دهنده این است که نوسانات بلندمدت در معاملات صندوق طلا برایند مثبتی دارد و سرمایه‌گذاری در آن نسبتاً سودآور خواهد بود.

نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق طلا

حال که با مفهوم صندوق طلا و مزایای سرمایه‌گذاری در آن آشنا شدید، ممکن است درباره روش سرمایه‌گذاری در یک صندوق طلا ابهاماتی در ذهنتان شکل گرفته باشد. در ادامه، مراحل این سرمایه‌گذاری سودآور را بررسی خواهیم کرد.

ثبت نام در سامانه سجام

برای سرمایه‌گذاری در صندوق طلا به دریافت کد بورسی نیاز دارید. به‌ همین دلیل، باید در سامانه سجام ثبت نام کنید. سجام مخفف «سامانه جامع اطلاعات مشتریان» است و درگاه واحدی برای ارائه خدمات به تمام ارکان بازار، ناشران، سرمایه‌گذاران، نهادهای مالی، و… است. همه افرادی که قصد دارند در بازار بورس فعالیت کنند، باید مراحل احراز هویت و ثبت نام در این سامانه را طی کنند.

انتخاب کارگزاری‌های بورس کالای ایران

اکنون شرکت‌های کارگزاری متعددی عضو بورس کالای ایران هستند و به سرمایه‌گذاران این حوزه خدمت‌رسانی می‌کنند. پس از ثبت نام در سجام، باید یکی از این کارگزاری‌ها را برای سرمایه‌گذاری در صندوق طلا انتخاب و ضمن ثبت نام، از پلتفرم معاملات آنلاین آن برای خرید و فروش واحدهای صندوق طلا استفاده کنید. مفید و آگاه معروف‌ترین کارگزاری‌های بورسی در ایران هستند.

خرید و فروش واحدهای صندوق طلا

حالا باید نام صندوق طلای مدنظر را در کارگزاری انتخابی خود جست‌وجو و سپس خرید و معامله واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری طلا را آغاز کنید. پس از انتخاب نماد مدنظر، می‌توانید تعداد دلخواه خود برای خرید آن صندوق را تعیین و سپس معامله را تکمیل کنید.

معاملات خرید و فروش صندوق طلا در بورس کالا بین ساعات ۱۲:۳۰ تا ۱۶ انجام می‌شود. سی دقیقه ابتدایی به پیش‌گشایش و سفارش‌گیری اختصاص می‌یابد و سه ساعت بعد هم مخصوص انجام معاملات کاربران خواهد بود.

چگونه بهترین صندوق طلا در بورس را انتخاب کنیم؟

از آنجا که تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا در بورس کالای ایران زیاد است، باید هنگام سرمایه‌گذاری انتخابی هوشمندانه و درست داشته باشید. در ادامه، مواردی را که هنگام انتخاب بهترین صندوق طلا در بورس باید به آن‌ها توجه کنید، معرفی خواهیم کرد.

کل ارزش خالص دارایی صندوق (NAV)

اولین موردی که باید به آن توجه شود، میزان ارزش کل و خالص دارایی‌های یک صندوق است. هرچه این عدد بیشتر باشد، صندوق طلای مدنظر بزرگ‌تر خواهد بود و به همین دلیل، شرایط سرمایه‌گذاری بهتری را برای کاربران به‌ارمغان می‌آورد.

زمان شروع فعالیت صندوق

اینکه صندوق‌های قدیمی‌تر گزینه‌های ایمن‌تری برای سرمایه‌گذاری باشند، اصلاً موضوع عجیبی نیست. زمان شروع فعالیت و سابقه کاری در تمام امور، موضوعی حائز اهمیت است. یک صندوق طلا قدیمی متناسب با سال‌های فعالیت خود، می‌تواند در زمینه سرمایه‌گذاری، تجربه و دانش سودمند داشته باشد.

سوابق سودآوری و بازدهی صندوق

هنگام انتخاب بهترین صندوق طلا، حتماً سوابق سودآوری و بازدهی آن را بررسی کنید. معمولاً صندوق‌هایی که در دوره‌های زمانی مختلف بازدهی بیشتری داشته‌ باشند، انتخاب‌های مطمئن‌تری برای سرمایه‌گذاری خواهند بود.

قیمت خرید و ابطال هر واحد صندوق

یکی دیگر از مواردی که زمان انتخاب بهترین صندوق طلا باید به آن توجه کرد، قیمت خرید و ابطال واحدهای آن صندوق است. قیمت صدور یا خرید هر واحد برابر است با مبلغی که سرمایه‌گذاران باید برای خرید یک واحد صندوق پرداخت کنند. قیمت ابطال نیز برابر است با مبلغی که سرمایه‌گذاران می‌توانند یک واحد خود را با آن قیمت به فروش برسانند. هرچه فاصله بین این دو کمتر باشد، بهتر است.

ترکیب دارایی‌های صندوق

تعیین ترکیب دارایی‌های یک صندوق طلا بر عهده مدیر آن صندوق است. این دارایی‌ها در شرایط مختلف بازار (مثل رکود یا صعود قیمت طلا)، ممکن است ترکیب متفاوتی داشته باشند. بنابراین، هنگام انتخاب صندوق مدنظر برای سرمایه‌گذاری، حتماً به سودمندی و کارآمدی ترکیب دارایی‌های آن توجه کنید.

ضمانت نقدشوندگی صندوق

ضمانت نقدشوندگی سبب می‌شود تا کاربران با خیال راحت‌تری برای سرمایه‌گذاری در آن صندوق اقدام کنند. بنابراین، صندوقی با ضامن نقدینگی دارایی‌های خود، اعتبار بیشتری میان سرمایه‌گذاران خواهد داشت.

بهترین صندوق‌های طلا در بورس ایران

در حال حاضر، چند صندوق سرمایه‌گذاری طلا قابل معامله در بازار سرمایه وجود دارد. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نوعی سرمایه‌گذاری محتاطانه و سودمند برای همه افراد با هر میزان دارایی خواهد بود. بازدهی بهترین صندوق‌های طلا در بورس ایران عبارت‌اند از:

نام صندوق	میزان بازدهی صندوق طلا (۱۴۰۱ – ۱۴۰۲)
لوتوس پارسیان	۱۹/۳۴ درصد
عیار	۸۰/۸۴ درصد
زرین آگاه	۸۹ درصد
طلای کهربا	۸۵/۲۱ درصد
زرفام زرافشان امید ایرانیان	۸۲/۵۹ درصد
گوهر گروه مالی کیان	۶۷/۶۷ درصد

در ادامه، هریک از صندوق‌های فوق را معرفی می‌کنیم.

صندوق طلا لوتوس پارسیان

یکی از قدیمی‌ترین صندوق‌های طلا در بازار بورس کالا، لوتوس پارسیان است که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۰ آغاز کرد. از مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به شفافیت زیاد، امکان معاملات آتی روی واحدهای صندوق، مدیریت ریسک، کارمزد کم، و نقدینگی زیاد آن اشاره کرد. ضمن اینکه دارایی پایه صندوق طلا لوتوس، طلای ۱۸ عیار است و بخش عمده‌ای از دارایی‌های آن روی طلا ۱۸ عیار سرمایه‌گذاری شده است.

صندوق طلا عیار

صندوق سرمایه‌گذاری طلای مفید، که با نماد عیار شناخته می‌شود، از صندوق‌های قابل معامله زیرنظر کارگزاری مفید است. این صندوق از ۲۵ اردیبهشت سال ۱۳۹۷ فعالیت خود را شروع کرد و دارایی‌های آن شامل گواهی سپرده سکه و شمش طلا و اوراق با درآمد ثابت است.

صندوق طلا زرین آگاه

صندوق سرمایه‌گذاری زرین آگاه صندوقی مبتنی بر طلا است که با نماد مثقال و زیرنظر کارگزاری آگاه فعالیت می‌کند. این صندوق فعالیت خود را از ۸ دی سال ۱۴۰۰ آغاز کرد و اکنون گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر است. دارایی‌های صندوق طلا زرین آگاه نیز به‌طور معمول در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلا و اوراق مشتقه مبتنی بر آن خلاصه می‌شود.

صندوق طلای کهربا

یکی دیگر از نمونه‌های صندوق طلا، صندوق سرمایه‌گذاری کهربا است که فعالیت خود را از ۲۲ مهر سال ۱۴۰۲ آغاز کرده است. این صندوق جزو جدیدترین صندوق‌های طلا در بازار بورس کالاست و دارایی‌های آن شامل اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلا، گواهی سپرده شمش طلا، و اوراق مشتقه مرتبط با آن است.

صندوق زرفام زرافشان امید ایرانیان

صندوق طلا زرفام زرافشان امید ایرانیان در بازار بورس کالا با نماد زر شناخته می‌شود و فعالیت خود را از تاریخ ۲۶ شهریور ۱۳۹۶ آغاز کرده است. بخش چشمگیری از دارایی‌های آن شامل اوراق بهادار مبتنی بر سکه و شمش طلا می‌شود.

از مهم‌ترین ویژگی‌های آن نیز می‌توان به مواردی مثل امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم، امنیت زیاد، کارمزد کم، امکان خرید و فروش آنلاین، معافیت مالیات، و شفافیت زیاد آن اشاره کرد.

صندوق گوهر گروه مالی کیان

صندوق سرمایه‌گذاری کیان در بازار بورس کالا با نماد گوهر در حال فعالیت است. ترکیب دارایی‌های آن نیز شامل طلا ۱۸ عیار، سکه طلا، و در برخی موارد سپرده بانکی و اوراق درآمد ثابت خواهد بود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این صندوق طلا می‌توان به مواردی مثل کارمزد کم، نقدشوندگی سریع یک‌روزه، امکان سرمایه‌گذاری با حداقل پانصد هزار تومان سرمایه، و سود اکتسابی معاف از مالیات اشاره کرد.

کلام آخر

صندوق طلا به‌عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا، راهی امن، کم‌ریسک، و جدید برای ورود به این بازار خواهد بود. کاربران با خرید واحدهای صندوق‌های طلا می‌توانند از خطرهای خرید طلای فیزیکی مثل سرقت، خرابی، یا مفقودی آن‌ها جلوگیری کنند. ضمن اینکه هم‌زمان از سود حاصل از نوسانات قیمت طلا نیز بهره‌مند خواهند شد.

در این مقاله مفهوم صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا، مزایا، چالش‌ها، نحوه سرمایه‌گذاری، و انواع آن را به‌طور کامل بررسی کردیم. با کسب این اطلاعات، سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه‌تر و سودمندتری در انتظارتان خواهد بود.