تحلیل فاندامنتال (بنیادی) چیست ؟ + صفر تا صد بهزبان ساده
تحلیلگران بازارهای مالی برای بررسی و تحلیل بازار، از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال استفاده میکنند. بزرگترین تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال عوامل مورد بررسی این تحلیلهاست. تحلیل تکنیکال به تاریخچه و عملکرد قیمت میپردازد و تحلیل فاندامنتال با بررسی معیارهای بنیادی داراییها، ارزش ذاتی آنها را کشف میکند. بنابراین، برای به دست آوردن نتیجه مناسب، استفاده از این دو نوع تحلیل لازم و ضروری است. در این مقاله تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) را معرفی میکنیم و مزایا و معایب آن را توضیح میدهیم.
- تحلیل فاندامنتال چیست؟
- تاریخچه تحلیل بنیادی
- اهداف تحلیل فاندامنتال چیست؟
- مزایا و معایب تحلیل فاندامنتال چیست؟
- تحلیل فاندامنتال برای چه کسانی مناسب است؟
- رویکردهای تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی
- مؤلفههای کاربردی تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی
- ابزارهای کاربردی تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی
- نقش اقتصاد کلان در تحلیل فاندامنتال
- تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال
- معرفی منابع مطالعاتی تحلیل فاندامنتال
- کلام پایانی
تحلیل فاندامنتال چیست؟
تحلیل فاندامنتال یا بنیادی ارزش ذاتی یک دارایی را با بررسی عوامل اقتصادی و مالیِ مرتبط میسنجد. ارزش ذاتی ارزش سرمایهگذاری بر اساس وضعیت مالی شرکت یا دارایی خاص و شرایط فعلی و آینده بازار است.
تحلیلگران بنیادی هر چیزی را که بر ارزش دارایی تأثیر بگذارد، از عوامل کلان اقتصادی مانند وضعیت اقتصاد و شرایط صنعت تا عوامل اقتصاد خرد مانند اثربخشی مدیریت شرکت، اهداف پیشروی، و درآمدزایی، مطالعه میکنند. عوامل مورد بررسی با توجه به نوع دارایی، متفاوت است. برای مثال، در بازار فارکس بررسی مدیریت وجود ندارد. درصورتیکه در بازار سهام و ارز دیجیتال این عامل بررسی و تحلیل میشود.
هدف نهایی تعیین عددی است که سرمایهگذار بتواند با قیمت فعلی دارایی مقایسه کند تا ببیند که آیا قیمت این دارایی توسط سرمایهگذاران دیگر کم ارزشگذاری شده است یا نه. تحلیل فاندامنتال معمولاً از دیدگاه کلان تا خُرد انجام میشود تا داراییهایی را که بازار بهدرستی قیمتگذاری نکرده است، شناسایی کند.
عوامل بنیادی مختلف را میتوان به دو دسته کمی و کیفی دستهبندی کرد:
- کمی
اطلاعاتی که میتوان با استفاده از اعداد، ارقام، نسبتها، یا فرمولها بهدست آورد. از آنجا که بررسی معیارهای کمی تحلیل فاندامنتال با اعداد و فرمولهای مختلف سروکار دارد، فرایندی دشوار است. در تحلیل کمی، بزرگترین منبع صورتهای مالی شرکتهاست. با این معیارها، میتوان درآمد، سود، میزان داراییها، و موارد دیگر را بهدقت اندازهگیری کرد.
- کیفی
به موضوعاتی مانند نحوه تیم پروژه و مدیران شرکت، نوع کسب و کار، ارزش بازار ایده مطرحشده، و غیره اشاره دارد. بررسی کیفی شامل کیفیت مدیران کلیدی یک شرکت، اعتبار نام تجاری، رقبای دارایی، و موارد دیگر میشود. بسیاری از تحلیلگران برای کسب نتیجه بهتر، این دو بخش تحلیل بنیادی را با هم استفاده میکنند.
تاریخچه تحلیل بنیادی
تحلیل بنیادی بهعنوان نوعی مکانیزم معاملاتی، در سال ۱۹۲۸ با بنجامین گراهام (Benjamin Graham) آغاز شد. گراهام اولین کتاب خود را با عنوان «تحلیل اوراق بهادار (Security Analysis)» در سال ۱۹۳۴ منتشر کرد. این کتاب چهارچوب سرمایهگذاری در ارزش داراییها را تعریف کرد.
از آن زمان، تحقیقات زیادی بر معیارهای بنیادی خاص بهعنوان شاخصههای کلیدی تعیینکننده قیمت آینده داراییهای مختلف متمرکز شدند. مفهوم کارایی برای تأمین مالی نقش اساسی دارد. طبق اصول تحلیل فاندامنتال، در بازار مالی کارآمد قیمت دارایی باید بهترین برآورد ممکن از ارزش اقتصادی آن باشد.
پس از استفاده تحلیلگران از اصول تحلیل فاندامنتال، که گراهام بنیان آن را گذاشته بود، کارایی این نوع تحلیل در بازارهای مالی مختلف بهاثبات رسید. پس از آن، تحلیلگران مختلف به بهروزرسانی و تکمیل این نوع تحلیل پرداختند و اصول آن را با بازارهای مختلف مطابقت دادند. در حال حاضر، تحلیل فاندامنتال شامل اصولی کلی مانند نرخ بهره، اشتغال، و تولید ناخالص داخلی میشود که در تمام بازارهای مالی تأثیر میگذارد. در کنار این اصول کلی، معیارهایی وجود دارند که مختص بازارهای خاص هستند؛ برای مثال، بررسی وایت پیپر پروژه که مختص بازار ارزهای دیجیتال است و تحلیل وضعیت اقتصادی کشورها که از مهمترین معیارهای تحلیل بنیادی بازار فارکس است.
اهداف تحلیل فاندامنتال چیست؟
بهصورت کلی، تحلیل فاندامنتال قصد دارد از ارزش ذاتی داراییها آگاهی شود. در ادامه، اهداف تحلیل فاندامنتال را نام میبریم.
- ارزیابی ارزش واقعی داراییها
بهکمک این تحلیل، ارزش واقعی داراییها براساس عوامل اصلی مالی و عملکرد آنها ارزیابی میشود.
- پیشبینی آینده بازار
با استفاده از دادهها و معیارهای مورد بررسی در تحلیل فاندامنتال، میتوان تا حدودی آینده بازارهای مالی را پیشبینی کرد.
- انتخاب استراتژی مناسب
یکی از اهداف استفاده از تحلیل فاندامنتال، انتخاب استراتژی مناسبِ شرایط بازار برای سرمایهگذاری است.
مزایا و معایب تحلیل فاندامنتال چیست؟
حال که با تحلیل فاندامنتال آشنا شدیم، بهتر است به مزایا و معایب استفاده از این نوع تحلیل بپردازیم.
مزایای تحلیل بنیادی
مزایای استفاده از تحلیل بنیادی عبارتاند از:
- دسترسی به اطلاعات گسترده
استفاده از تحلیل بنیادی به سرمایهگذار کمک میکند تا به تمام اطلاعات بنیادی دارایی دسترسی داشته باشد و با بررسی این اطلاعات، تصمیمی دقیقتر بگیرد.
- ارزیابی کامل داراییها
ارزیابی کامل شرکتها یا داراییها با استفاده از منابع مختلف اطلاعات بازار، مزایای خاصی دارد. اینها شامل کشف داراییهای با پتانسیل رشد میشود. علاوه بر این، سرمایهگذار از طریق تحقیقات کامل میتواند کیفیت سبد سرمایهگذاری خود را نیز ارزیابی کند.
- مناسب برای سرمایهگذاری بلندمدت
تحلیل بنیادی برای افراد با افقهای سرمایهگذاری بلندمدت بسیار مناسب است.
- مدیریت ریسکهای سرمایهگذاری
یکی دیگر از مزیتهای تحلیل بنیادی این است که میتواند از راههای مختلف به مدیریت ریسک کمک کند. این تحلیل درک جامعی از شرایط کلی اقتصادی و عوامل مؤثر در عملکرد یک دارایی خاص ارائه میدهد.
معایب تحلیل بنیادی
معایب استفاده از تحلیل بنیادی عبارتاند از:
- نیاز به صرف زمان زیاد:
بهیاد داشته باشید که تحلیل جامع داراییهای خاص مستلزم استفاده از منابع مختلف اطلاعاتی است. ممکن است این روند زمان زیادی از تحلیلگر بگیرد.
- تفسیرهای ذهنی متفاوت
کیفیت تحلیل بنیادی به مهارتهای تحلیلگر بستگی دارد. نتایج نیز بر اساس تفسیر فردی است. تحلیلگران مختلف میتوانند درباره یک دارایی نظرها و توصیههای مالی متفاوتی داشته باشند.
- نبود قطعیت در تحلیلها
درست مانند هر نوع تحلیلی، قطعیت و تضمینی برای صحیح بودن تحلیلها وجود ندارد. در واقع، تضمینی وجود ندارد همه چیز در بازار طبق پیشبینی تحلیلگر پیش برود.
- نامناسب برای تحلیل کوتاهمدت
اگر بهدنبال تحلیل کوتاهمدت داراییها هستید، بهتر است از تحلیل تکنیکال استفاده کنید. تحلیل فاندامنتال بر روند بلندمدت استوار است و سرمایهگذاران بلندمدت بیشتر از آن استفاده میکنند.
تحلیل فاندامنتال برای چه کسانی مناسب است؟
چنانکه گفته شد، یکی از قابلیتها و مزایای تحلیل فاندامنتال استفاده از آن برای سرمایهگذاریهای بلندمدت است. این نوع تحلیل بهدلیل بررسی اصول بنیادی و معیارهای اقتصادی داراییها، دیدی کلی درباره ارزش ذاتی آنها به تحلیلگر میدهد. بنابراین تحلیلگر با کشف داراییهایی که قیمتی کمتر از ارزش ذاتیشان دارند، برای سرمایهگذاری بلندمدت اقدام میکند.
رویکردهای تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی
برای تحلیل فاندامنتال هر تحلیلگر باید چهار مرحله را پشت سر بگذارد که عبارتاند از:
- بررسی اقتصاد کلان؛
- بررسی وضعیت صنعت؛
- بررسی وضعیت شرکت؛
- ارزشگذاری دارایی.
برای طی کردن این مراحل ، دو رویکرد متفاوت وجود دارد. اول رویکرد بالا به پایین (کل به جز) و دوم رویکرد پایین به بالا (جز به کل). این رویکردها و طی کردن این مراحل در تمام بازارهای مالی مانند بازار سهام، بازار فارکس (Forex)، و ارزهای دیجیتال وجود دارد. در ادامه، این رویکردها را بهصورت کامل بررسی میکنیم.
رویکرد بالا به پایین
در رویکرد بالا به پایین، تحلیلگر از بررسی اقتصاد کلان شروع میکند و در انتها، به ارزشگذاری دارایی مدنظر میرسد. برای مثال، تحلیلگر فاندامنتال ارزهای دیجیتال در آغاز تحلیل، به بازدهی دستههای مختلف رمزارزها مانند میم کوینها، رمزارزهای حریم خصوصی، پروژههای لایه یک، راهکارهای لایه دو، و غیره میپردازد.
پس از کشف پربازدهترین دستهبندی، پروژههای موجود در آن دسته بررسی میشود. فرض کنید میم کوینها در حال حاضر بهترین بازدهی را در بازار رمزارزها دارند و در میان آنها، بهترین بازدهی را دوج کوین و شیبا اینو دارند.
حال تحلیلگر عوامل بنیادی این دو پروژه مانند بنیانگذاران، تیم توسعه، وایت پیپر، رقبا، نقشه راه، اکوسیستم و غیره را بررسی و بهترین پروژه را برای سرمایهگذاری انتخاب میکند. همانطور که ملاحظه شد، روند تحلیل در این رویکرد از مسائل کلی به عوامل جزئی است.
رویکرد پایین به بالا
در این رویکرد، در آغاز پروژههایی که قابلیت رشد مناسب دارند بررسی و انتخاب میشوند. سپس تحلیلگر دستهبندی داراییهای مدنظر را بررسی و وضعیت آنها را در صنعت ارزیابی میکند. در ادامه، با دید وسیعتری صنعتی را که دارایی در آن قرار دارد بررسی و آن را نسبت به اقتصاد کلان ارزیابی میکند.
فرض کنید دارایی انتخابی تحلیلگر بیت کوین (Bitcoin) است. در آغاز، تحلیلگر به بررسی معیارهای بنیادی بیت کوین میپردازد. پس از بررسی دستهبندی و رقبای این رمزارز، وضعیت کلی بازار ارزهای دیجیتال را در قیاس با اقتصاد کلان ارزیابی میکند. بعد از آن، برای سرمایهگذاری در این دارایی تصمیم میگیرد. مسیر انجام تحلیل در این رویکرد، از معیارهای جزئی به موارد کلی اقتصادی است.
مؤلفههای کاربردی تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی
از آنجا که در بازارهای مختلف مالی از تحلیل فاندامنتال استفاده میشود، در ادامه، مؤلفههای کاربردی این نوع تحلیل را در بازارهای مالی بورس، فارکس، و ارز دیجیتال بررسی میکنیم.
بورس
در بازار بورس، سرمایهگذار با سهام شرکتها روبهرو است. بنابراین، برای بررسی بنیادی سهامهای مختلف، باید وضعیت شرکت مدنظر را تحلیل کند. دو عامل اصلی برای بررسی وضعیت سهام، صورتهای مالی و نسبتهای مالی هستند.
- صورتهای مالی
برای بررسی صورتهای مالی باید صورتهای سود و زیان عملیاتی (سودها، هزینهها، و زیانهای شرکت)، صورت وضعیت مالی (ارزش خالص واحد تجاری)، و صورت جریان وجوه نقد (جریان نقدی حاصل از عملیات، جریان نقدی حاصل از سرمایهگذاری، و جریان نقدی حاصل از تأمین مالی) تحلیل شوند.
- نسبتهای مالی
نسبتهای مالی شامل نسبت جاری (توان شرکت برای پاسخگویی به تعهدات و بازپرداخت بدهیهای کوتاهمدت)، نسبت سود هر سهم EPS، و نسبت قیمت بر درآمد P/E میشود.
فارکس
در بازار فارکس بهدلیل معامله جفت ارزها، عوامل تحلیل بنیادی متفاوتی برای بررسی استفاده میشود. مهمترین عوامل شامل موارد زیر میشوند.
- تولید ناخالص داخلی (GDP)
از مهمترین شاخصهایی که برای تحلیل فاندامنتال در بازار فارکس باید به آن توجه کرد، تولید ناخالص داخلی (GDP) است. منظور از این شاخص، میزان کالاها و خدماتی است که در یک بازه زمانی یک ساله در یک کشور ایجاد یا مصرف میشود.
- نرخ بهره (Interest Rate)
یکی از عوامل تأثیرگذار در ارزش ارز یک کشور، نرخ بهرهای است که بانک مرکزی آن کشور تعیین میکند. نرخ بهره به سود وامهای اعطایی از طرف بانکها اشاره دارد که پویایی اقتصاد آن کشور را نشان میدهد.
- نرخ تورم (Inflation Rate)
منظور از نرخ تورم این است که شاخص بهای مصرفکننده در یک بازه زمانی سه ماهه یا یک ساله چه تغییری میکند. نرخ تورم بالا نشاندهنده زیاد بودن هزینههای زندگی در کشور و متعاقباً، وضعیت بد اقتصادی است.
- اخبار اقتصادی و سیاسی
اخبار اقتصادی و سیاسی کلان و خُرد در قیمت ارزها بسیار تأثیرگذارند. معمولاً یک چشم فعالان فارکس به تقویم اقتصادی فارکس فکتوری است تا در جریان اخبار مرتبط با این بازار قرار بگیرند.
ارزهای دیجیتال
تحلیل فاندامنتال بازار ارزهای دیجیتال بهدلیل تکنولوژی محور بودن این مارکت، با بازارهای مالی دیگر متفاوت است. تحلیلگر فاندامنتال بازار کریپتو باید با اصول بلاکچین و کارکرد رمزارزها آشنا باشد تا به ماهیت و ارزش ذاتی پروژهها پی ببرد.
- وایت پیپر
اولین عامل مهم که باید در بررسی بنیادی پروژههای کریپتویی ارزیابی شود، وایت پیپر پروژه است. در وایت پیپر تیم توسعهدهنده و بنیانگذاران به معرفی پروژه، مسائل فنی، کارکرد پروژه، و اهداف آن میپردازند. نکته مهم در وایت پیپر، اهداف عنوانشده در آن است که باید شفاف و قابل دستیابی باشند.
- مارکت کپ
موضوع بعدی بررسی ارزش بازار یا مارکت کپ پروژه است که هرچه بیشتر باشد، ریسک کمتری برای سرمایهگذاری خواهد داشت.
- اقتصاد توکنی
یکی از عوامل مهم در بررسی رمزارزها، تحلیل توکنومیک پروژههاست. در مبحث توکنومیک، تحلیلگر تعداد عرضه کل رمزارز، تعداد توکن در گردش، نحوه تخصیص ارز دیجیتال، و روند آزادسازی و عرضه توکنها را بررسی میکند.
- حجم معاملات
برای اینکه معاملهگر از فروش رفتن رمزارز خریداریشده مطمئن شود، لازم است حجم معاملات توکن مدنظر را بررسی کند.
- نقشه راه
نقشه راه نیز از موارد مهم برای بررسی در تحلیل بنیادی رمزارزهاست. با بررسی نقشه راه، میتوان از اهداف آینده پروژه مطلع شد. مهم است که تحلیلگر حتماً تحقق اهداف گذشته را که در نقشه راه عنوان شدهاند، بررسی کند تا از تعهد تیم پروژه به نقشه راه مطلع شود.
از آنجا که بازار رمزارزها تکنولوژی محور است، بررسی تیم توسعه و سوابق فنی بنیانگذاران پروژه بسیار مهم است. تیم توسعه و مدیران پروژه باید توانایی محقق کردن اهداف را داشته باشند.
ابزارهای کاربردی تحلیل فاندامنتال در بازارهای مالی
فعالان بازارهای مالی مختلف برای انجام تحلیل فاندامنتال ابزارهایی را توسعه دادهاند که در ادامه، این ابزارها را معرفی میکنیم.
بورس
برای بررسی اطلاعات مالی شرکتهای فعال در بورس ایران، میتوان از سامانه کدال استفاده کرد. این سامانه تمام اطلاعات مالی شرکتهای مختلف را در سامانهای یکپارچه گردآوری کرده است که میتواند برای فعالان بورس ایران بسیار مفید باشد.
فارکس
برای بررسی ارزهای مختلف و داراییهای قابل معامله در بازار فارکس، میتوان از سایت فارکس فکتوری (Forex Factory) استفاده کرد. سایت فارکس فکتوری با پوشش کامل اخبار و اطلاعات مالی مورد نیاز برای تحلیل بنیادی بازار فارکس، از کاملترین پلتفرمها برای تحلیلگران فارکس است.
ارزهای دیجیتال
برای تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال باید از سایتهای تجمیعکننده اطلاعات مانند کوین مارکت کپ (Coinmarketcap)، کوین گکو (Coingecko)، و کریپتورنک (Cryptorank) استفاده کنید. منبع دیگری که میتوان اطلاعات مهم پروژهها را استخراج کرد، سایت رسمی آنهاست.
برای تکمیل تحلیلها نیز میتوان از سایتهای تحلیل آنچین مانند کریپتوکوانت (Cryptoquant) و گلسنود (Glassnode) استفاده کرد. این سایتها درباره تراکنشها و داراییهای در گردش، اطلاعات دقیقی ارائه میدهند.
نقش اقتصاد کلان در تحلیل فاندامنتال
بازارهای مالی مختلف بسیار تحت تأثیر شرایط اقتصادی و اتفاقات سیاسی قرار دارند. وقوع جنگ یا بحران در یک کشور، میتواند در بازارهای کالا و فارکس تأثیر بگذارد. اقتصاد کلان نیز بسیار به وضعیت دلار و کالاهای اساسی مانند نفت و گاز وابسته است.
بنابراین، ممکن است پس از انتشار اخبار مربوط به تعیین نرخ بهره توسط فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا)، بازارهای مالی مانند فارکس، بازار سهام آمریکا، بورس کالا، و حتی ارزهای دیجیتال تحت تأثیر قرار بگیرند.
برای مثال، پس از اعلام جنگ روسیه علیه اوکراین، قیمت روبل روسیه بهشدت کاهش پیدا کرد و در مقابل، قیمت گندم در بورس کالای شیکاگو با رشد مواجه شد. دلیل آن هم تسلط نسبی اوکراین و روسیه بر تولید جهانی گندم بود. از این دست اتفاقات تقریباً هر روز در بازارهای مالی رخ میدهند.
تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال
بهصورت کلی، تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به رویکرد این دو روش به قیمت داراییها برمیگردد. در تحلیل تکنیکال، معاملهگر تاریخچه قیمت را بررسی و با الگوها و اندیکاتورهای تکنیکال قیمت را تحلیل میکند، اما در تحلیل فاندامنتال، تحلیلگر به ارزش ذاتی داراییها میپردازد و بر مبنای آنها، برای سرمایهگذاری اقدام میکند. ابزارهای مورد استفاده در تحلیل فاندامنتال همگی به ارزش ذاتی دارایی وابسته هستند.
یکی دیگر از مهمترین تفاوتهای این دو روش تحلیل، دید زمانی معاملهگر است. تحلیلگر تکنیکالیست به بررسیهای خود دید کوتاهمدت دارد و معمولاً در تایم فریمهای کوتاه معامله میکند، اما فاندامنتالیست معمولاً دید بلندمدت به سرمایهگذاری دارد و مدتزمان طولانی از دارایی نگهداری میکند.
معرفی منابع مطالعاتی تحلیل فاندامنتال
برای آموزش تحلیل فاندامنتال نیاز است که در آغاز با مفاهیم اقتصاد خرد و کلان آشنا شد. بهترین کتاب برای مطالعه درباره این مفاهیم، کتاب «کلیات علم اقتصاد (Principles of Economics)» نوشته گریگوری منکیو است. منکیو در این کتاب بهزبان ساده و با مثالهایی از زندگی روزمره، مفاهیم پیچیده اقتصادی را توضیح میدهد.
کتاب «سرمایهگذار هوشمند (The Intelligent Investor)» نوشته بنجامین گراهام نیز از مرجعهای تحلیل فاندامنتال سهام است. این کتاب اثر کلاسیکی است که بیشتر تحلیلگران بنیادی بزرگ مطالعه آن را پیشنهاد میکنند.
کتاب «تحلیل اوراق بهادار (Security Analysis)» نیز یکی از کتابهایی است که پس از سقوط بازار سهام در سال ۱۹۲۰ منتشر شد. این کتاب را بنجامین گراهام و دیوید ال داد نوشتهاند و از معتبرترین مراجع تحلیل بنیادی بهحساب میآید.
کلام پایانی
تحلیل بنیادی ابزار قدرتمندی برای پی بردن به ارزش ذاتی داراییهاست. این روش بیشتر توسط سرمایهگذارانی استفاده میشود که قصد سرمایهگذاری بلندمدت دارند. با افزودن تحلیل تکنیکال به تحلیلها، میتوان آگاهانهتر و مطمئنتر تصمیم گرفت. بااینحال، تحلیل بنیادی همیشه باید با احتیاط انجام شود؛ زیرا اطلاعات گمراهکننده زیادی وجود دارد. سرمایهگذاران باید در فیلتر کردن اطلاعات و نادیده گرفتن ادعاهای نادرست ماهر باشند. در این مقاله، تحلیل فاندامنتال، مزایا و معایب، و رویکردهای مختلف آن را بررسی کردیم.
- نام صرافی تخفیف کارمزد vps یا vpn لینک ثبت نام
-
توبیتدارد نیاز ندارد ثبت نام با تخفیف کارمزد
-
بینگ ایکسدارد نیاز ندارد ثبت نام با تخفیف کارمزد
-
کوینکسدارد نیاز ندارد ثبت نام با تخفیف کارمزد
-
آبانتتردارد نیاز ندارد ثبت نام با تخفیف کارمزد