دامیننس بیت کوین چیست؟ مشاهده نمودار لحظه‌ای دامیننس بیتکوین

نمودار لحظه‌ای دامیننس بیت کوین

ارزش کل بازار کریپتوکارنسی در زمان نگارش این مطلب (بهمن‌ماه ۱۴۰۲) حدود ۱۶۰۰ میلیارد دلار است. تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که سهم ارزهای دیجیتال مهم از مجموع مارکت کپ بازار رمزارزها چقدر است؟ بیت کوین بزرگ‌ترین ارز دیجیتال بازار کریپتو است. به‌ همین دلیل، بیشترین سهم را از ارزش بازار کریپتوکارنسی به‌خود اختصاص دهد. یکی از شاخص‌های مهم درباره بیت‌کوین، دامیننس (Dominance) است که سهم آن را از ارزش بازار کل رمزارزها نشان می‌دهد. در ادامه، بررسی خواهیم کرد که دامیننس بیت کوین چیست و چه کاربردی دارد. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

دامیننس چیست؟

دامیننس (Dominance) در لغت به معنای تسلط یا غلبه است. در بازار ارزهای دیجیتال، دامیننس به درصد سهم ارزش یک ارز دیجیتال خاص از کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد. به عبارت دیگر، دامیننس نشان می دهد که چه میزان از قدرت و نفوذ در بازار به یک ارز دیجیتال خاص تعلق دارد.

دامیننس بیت کوین چیست؟

Bitcoin Dominance اصطلاح رایج در بازار کریپتوکارنسی است که بین تریدرهای فارسی با نام دامیننس بیتکوین شناخته می‌شود. اما پرسش اساسی این است که منظور از دامیننس بیت کوین چیست؟ به زبان ساده، نسبت ارزش مارکت BTC به کل بازار رمزارزها را می‌توان دامیننس بیت کوین معرفی کرد. علامت اختصاری دامیننس بیت کوین نیز BTC.D است.

برای مثال، در زمان نگارش این مقاله، ارزش کل مارکت کپ بازار کریپتوکارنسی کمتر از ۱۶۰۰ میلیارد دلار است. در این بین، ارزش بازار بیت کوین ۷۸۳ میلیارد دلار است. با تقسیم این دو عدد بر یکدیگر مشخص می‌شود که شاخص دامیننس بیت کوین حدود ۴۸.۹ درصد است. به‌عبارت‌دیگر، ۴۴/۹ درصد کل سرمایه موجود در بازار رمزارزها به BTC اختصاص دارد.

طبیعی است که این عدد به‌صورت لحظه‌ای دستخوش تغییر می‌شود. بر این اساس، داده‌های مربوط به شاخص BTC.D در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و نمودار دامیننس بیت کوین به دست می‌آید. در ادامه، بیشتر در این زمینه توضیح می‌دهیم. پرسش اساسی این است که شاخص بیت کوین دامیننس چه کاربردی دارد.

مفهوم دامیننس بیت کوین چیست؟

در این قسمت، کاربرد دامیننس بیت کوین را بررسی می‌کنیم. تحلیل دامیننس بیت کوین بر تصمیم‌گیری برای خرید و فروش آلت کوین‌ها کاملاً تأثیرگذار است.

بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای با بررسی این شاخص می‌توانند زمان شروع و پایان آلت سیزن را تشخیص دهند. به‌طور کلی، دو استراتژی معاملاتی با افزایش یا کاهش دامیننس بیتکوین وجود دارند که در اینجا هریک از آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

۱. افزایش دامیننس بیت کوین

روند افزایشی BTC.D نشان‌دهنده بالا رفتن قیمت بیت کوین است. طبیعی است که با افزایش قیمت بیت کوین، تمایل معامله‌گران برای خرید این ارز دیجیتال بیشتر ‌شود. به همین دلیل، عملاً شاهد فشار فروش در آلت کوین‌ها خواهیم بود. به‌عبارت‌دیگر، معامله‌گران تلاش می‌کنند که دارایی‌ها خود را نقد و به بیتکوین تبدیل کنند. این موضوع سبب می‌شود قیمت آلت کوین‌ها نیز روند نزولی به خود بگیرد.

۲. کاهش دامیننس بیت کوین

روند کاهشی BTC.D نشان‌دهنده پایین آمدن قیمت بیت کوین است. طبیعی است که با کاهش قیمت بیت کوین، تمایل معامله‌گران برای خرید این ارز دیجیتال کمتر ‌شود. به همین دلیل، عملاً شاهد فشار فروش در بیت کوین خواهیم بود. به‌موازات این ماجرا، معامله‌گران به‌سمت خرید آلت کوین‌ها ترغیب می‌شوند. این موضوع با شروع آلت سیزن همراه خواهد بود.

عوامل مؤثر در دامیننس بیت کوین چیست؟

با توجه به نوسانات دامیننس بیت کوین، سؤالی که پیش می‌آید این است که چه عواملی در دامیننس بیت کوین تأثیرگذارند. در واقع، دو عامل مهم وجود دارد که شامل ارزش بازار بیت کوین و نوسانات بازار آلت کوین‌ها می‌شود. در ادامه، این دو عامل را بررسی می‌کنیم.

ارزش بازار بیت کوین

معمولاً ارزش بازار بیت کوین با رشد قیمت بیت کوین همراه است و رشد قیمت نیز شور و شوق معامله‌گران برای خرید بیت کوین را افزایش می‌دهد. بنابراین، با هجوم تریدرها به بازار بیت کوین و افزایش حجم معاملات و ارزش بازار، تسلط بیت کوین بر بازار ارزهای دیجیتال نیز افزایش پیدا می‌کند. برعکس این مورد نیز وجود دارد. در زمان نزول قیمت و کاهش ارزش بازار بیت کوین، سرمایه از مارکت BTC به بازار آلت کوین‌ها سرازیر می‌شود و دامیننس بیت کوین را کاهش می‌دهد.

نوسانات آلت کوین‌ها

همان‌طور که گفته شد، با سرازیر شدن سرمایه از بیت کوین به آلت کوین‌ها، حجم معاملات کلی آلت کوین‌ها بیشتر می‌شود و تسلط نسبی به بازار پیدا می‌کنند. همین عامل به‌صورت مستقیم سبب کاهش دامیننس بیت کوین می‌شود. با بررسی چرخه بازار، متوجه می‌شویم که اول سرمایه به مارکت BTC روانه می‌شود و دامیننس را رشد می‌دهد و در مرحله بعدی، پس از کسب سود معامله‌گران از بیت کوین، سرمایه به‌سمت بازار آلت کوین‌ها می‌رود و تسلط بیت کوین بر بازار را کاهش می‌دهد.

تاریخچه دامیننس بیت کوین

در سال‌های اولیه ظهور بیت کوین و شروع معاملات بیت کوین، دامیننس این رمزارز ۹۵ درصد بود. دلیل آن هم وجود آلت کوین‌های کم در بازار بود. تنها چند رمزارز برای معامله وجود داشت که بخش زیادی از حجم معاملات مختص به کوین BTC بود، ولی این روند ادامه پیدا نکرد و در سال ۲۰۱۷، که اشتیاق برای راه‌اندازی پروژه‌های کریپتویی افزایش یافت و رمزارزهای بسیاری به بازار معرفی شدند، دامیننس بیت کوین به پایین‌ترین حد خود تا آن زمان، یعنی ۳۹ درصد رسید.

همین اوضاع در سال ۲۰۱۸ ادامه داشت و بیت کوین بخش بزرگی از تسلط خود به مارکت را از دست داد و دامیننس این رمزارز به ۳۳ درصد رسید. می‌توان سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را بهترین سال برای آلت کوین‌ها در نظر گرفت؛ زیرا در این دو سال دامیننس این رمزارزها بین ۶۰ تا ۶۶ درصد بود. در سال ۲۰۱۹، بیت کوین بخش زیادی از تسلط خود به بازار را پس گرفت و دامیننس خود را به ۴۹ درصد رساند و در ادامه، در سال ۲۰۲۰، تسلط ۶۸ درصدی به مارکت ارزهای دیجیتال داشت.

دوباره در سال ۲۰۲۲، بیت کوین دامیننس ۳۴ درصدی را ثبت کرد و در سال ۲۰۲۳، توانست تسلط خود را به ۵۰ درصد برساند. در حال حاضر، در سال ۲۰۲۴، دامیننس بیت کوین حدود ۴۹ درصد است.

رابطه دامیننس بیت کوین و تتر

تا اینجا بررسی کردیم که تأثیر افزایش یا کاهش دامیننس بیت کوین چیست. در تمام این سال‌ها، حتی در بدترین روزها نیز شاخص BTC.D عددی بیش از ۳۰ درصد را نشان داده است. به همین دلیل، بیت کوین همچنان تسلط زیاد خود را بر بازار کریپتوکارنسی حفظ کرده است.

موضوع مهمی که باید در اینجا اشاره کنیم، رابطه بین دامیننس تتر و بیت کوین است. تتر به‌منزله نوعی استیبل کوین برای محافظت از دارایی معامله‌گران از نوسانات شدید قیمت در بازار کریپتوکارنسی شناخته می‌شود. تجربه نشان داده است که با افزایش دامیننس بیت کوین، دامیننس تتر روند کاهشی به‌خود می‌گیرد؛ به این دلیل که قیمت بیت کوین افزایش می‌یابد و به‌تبع آن، معامله‌گران با تبدیل تتر به بیت کوین در پی کسب سود بیشتر می‌روند. عکس این قضیه نیز در زمان کاهش بیت کوین دامیننس رخ می‌دهد.

رابطه دامیننس بیت کوین و اتریوم

به‌صورت کلی، دامیننس بیت کوین با اتریوم رابطه عکس دارند؛ یعنی زمانی که سرمایه به بازار بیت کوین روانه می‌شود و علاقه معامله‌گران به خرید بیت کوین افزایش می‌یابد و دامیننس BTC افزایش می‌یابد، دامیننس اتریوم کاهش می‌یابد و تسلط خود را در بازار از دست می‌دهد. در نقطه مقابل، زمانی که سرمایه‌گذاران از بازار بیت کوین کسب سود کردند، به مارکت اتریوم مهاجرت می‌کنند و به معامله این رمزارز می‌پردازند. با افزایش حجم و ارزش بازار اتریوم، دامیننس آن رشد می‌کند و تسلطش بر بازار افزایش می‌یابد.

تأثیر قیمت بیت کوین در آلت کوین‌ها چیست؟

دامیننس بیت کوین نیز در قیمت آلت کوین‌ها تأثیر دارد. همان‌طور که می‌دانید، بالاترین قیمت بیت‌کوین تاکنون در نوامبر ۲۰۲۱ در محدوده ۶۹ هزار دلار ثبت شده است. تجربه نشان می‌دهد که سقف قیمت بسیاری از آلت کوین‌ها نیز با فاصله چند ماه از بیت‌کوین رقم خورده است. در جدول زیر، بالاترین قیمت بیت کوین را از نظر زمانی با بیشترین قیمت ثبت شده آلت کوین‌های برتر، بررسی می‌کنیم.

ارز دیجیتال	بالاترین قیمت ثبت شده (دلار)	تاریخ ثبت بالاترین قیمت
بیت کوین (BTC)	۶۸۷۸۹	۱۰ نوامبر ۲۰۲۱
اتریوم (ETH)	۴۸۹۱	۱۶ نوامبر ۲۰۲۱
بایننس کوین (BNB)	۶۹۰/۹۳	۱۰ می ۲۰۲۱
سولانا (SOL)	۲۶۰/۰۶	۷ نوامبر ۲۰۲۱
ریپل (XRP)	۳/۸۴	۴ ژانویه ۲۰۱۸
کاردانو (ADA)	۳/۱۰	۲ سپتامبر ۲۰۲۱
دوج کوین (DOGE)	۰/۷۳۷۶	۸ می ۲۰۲۱
آوالانچ (AVAX)	۱۴۶/۲۲	۲۱ نوامبر ۲۰۲۱
ترون (TRX)	۰/۳۰۰۴	۵ ژانویه ۲۰۱۸
پولکادات (DOT)	۵۵	۴ نوامبر ۲۰۲۱
پالیگان (MATIC)	۲/۹۲	۲۷ دسامبر ۲۰۲۱
تون کوین (TON)	۵/۸۴	۱۲ نوامبر ۲۰۲۱
شیبا اینو (SHIB)	۰.۰۰۰۰۸۸۴۵	۲۸ اکتبر ۲۰۲۱
لایت کوین (LTC)	۴۱۲/۹۶	۱۰ می ۲۰۲۱
اینترنت کامپیوتر (ICP)	۷۵۰/۷۳	۱۰ می ۲۰۲۱
بیت کوین کش (BCH)	۴۳۵۵	۲۰ دسامبر ۲۰۱۷
یونی سواپ (UNI)	۴۴/۹۷	۳ می ۲۰۲۱
کازماس (ATOM)	۴۴/۷۰	۲۰ سپتامبر ۲۰۲۱
اتریوم کلاسیک (ETC)	۱۷۶/۱۶	۶ می ۲۰۲۱
استلار (XLM)	۰/۹۳۸۱	۴ ژانویه ۲۰۱۸

در این جدول، بیشترین قیمت ثبت‌شده برای آلت کوین‌ها همراه با زمان ثبت این قیمت‌ها درج شده است. آلت کوین‌هایی که پس از بالاترین قیمت بیت کوین، به بیش‌ترین قیمت تاریخ خود دست یافتند، شامل اتریوم، آوالانچ، پالیگان، و تون کوین می‌شوند. البته سولانا نیز در ۷ نوامبر ۲۰۲۱ بالاترین قیمت خود را ثبت کرد که مصادف با روند صعودی قوی بیت کوین بود. در واقع، روند صعودی بیت کوین از جولای ۲۰۲۱ شروع شد که با این حساب، رمزارزهای کاردانو، شبا اینو، و کازماس نیز تحت‌تأثیر شروع روند صعودی بیت کوین قرار دارند و بالاترین قیمت‌ها را در سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۱ ثبت کردند.

کلام پایانی

در این مطلب بررسی کردیم که دامیننس بیت کوین چیست. همان‌طور که مشاهده کردید، افزایش یا کاهش بیت کوین دامیننس در تحلیل اتفاقات بازار کریپتوکارنسی بسیار مؤثر است. شما، در نقش فعال بازار رمزارزها، در کنار تحلیل تکنیکال نمودار ارزهای دیجیتال، باید به نمودار لحظه‌ای دامیننس بیتکوین نیز توجه کنید. تشخیص روند کاهشی یا افزایشی در چارت Bitcoin Dominance روی تصمیم‌گیری برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال اثرگذار است. آیا تاکنون از شاخص BTC.D در معاملات خود استفاده کرده‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.